Phản ứng trái triều trước quyết định ngừng bắn ở Đông Bắc Syria

Sau khi hội kiến Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan, Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence ngày 17/10 thông báo Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ vừa đạt thỏa thuận mà theo đó Ankara cam kết sẽ tạm ngừng chiến dịch quân sự mang tên "Mùa xuân Hòa bình" cho đến khi người Kurd hoàn thành việc rút lui.

                

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ    Recep Tayyip Erdogan và Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence. Ảnh: Times of    Israel

Theo ông Mike Pence, với thỏa thuận vừa đạt được, Mỹ sẽ không áp đặt các lệnh trừng phạt bổ sung đối với Thổ Nhĩ Kỳ trong 5 ngày ngừng bắn và một khi thỏa thuận ngừng bắn vĩnh viễn có hiệu lực, Mỹ sẽ dỡ bỏ các lệnh trừng phạt kinh tế vừa được áp đặt hôm 14/10  vừa qua với Thổ Nhĩ Kỳ.

Ông Mike Pence nhấn mạnh thêm rằng: “Mỹ sẽ tiếp tục biết ơn Các lực lượng Dân chủ Syria (SDF), với nòng cốt là dân quân người Kurd trong việc đánh bại IS nhưng chúng tôi cũng nhận ra tầm quan trọng và giá trị của vùng an toàn. Chúng tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu và thảo luận kỹ lưỡng vấn đề này. Tuy nhiên, với thỏa thuận đạt được ngày hôm nay trước hết đã góp phần chấm dứt bạo lực”.

Phía Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã chính thức xác nhận việc tạm ngừng chiến dịch tấn công quân sự của mình tại miền Bắc Syria, song Ngoại trưởng nước này Mevlut Cavusoglu lưu ý, chiến dịch chỉ tạm ngừng chứ chưa chấm dứt hoàn toàn. Theo nhà ngoại giao này, Thổ Nhĩ Kỳ không coi đây là lệnh ngừng bắn mà đơn thuần là cơ hội duy nhất để dân quân người Kurd rời khỏi khu vực dài 480km, sâu 30km vào lãnh thổ Syria, đúng theo đề xuất ban đầu của Thổ Nhĩ Kỳ về một "vùng đệm an toàn" mà nước này và Mỹ không thể thiết lập.

Ghi nhận tiến triển vừa đạt được, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres, hoan nghênh những nỗ lực nhằm bảo vệ dân thường cũng như cải thiện tình hình ở miền Bắc Syria. Trong một tuyên bố đưa ra sau khi Thổ Nhĩ Kỳ đồng ý tạm ngừng chiến dịch quân sự tại Syria, ông Farhan Haq, người phát ngôn của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc tuy nhiên vẫn khẳng định thêm rằng, còn một chặng đường dài phía trước để có thể tìm ra giải pháp hiệu quả cho cuộc khủng hoảng ở Syria.

Phản ứng trước việc Thổ Nhĩ Kỳ đồng ý tạm thời đình chỉ chiến dịch quân sự ở Syria, Tổng thống Mỹ Donald Trump xem đây là thành quả “tuyệt vời” sau các cuộc đàm phán. Trên trang cá nhân Twitter, nhà lãnh đạo Mỹ đã cảm ơn người đồng cấp Erdogan, ca ngợi đây là một tin tức tốt lành của Thổ Nhĩ Kỳ, đồng thời nhấn mạnh “hàng triệu người sẽ được cứu sống”.

Tuy vậy, một số nhà lập pháp Mỹ có vẻ như chưa mấy hài lòng với lệnh đình chỉ chiến dịch quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ. Họ chỉ trích chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump vì không ngăn chiến dịch quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ từ đầu. Thượng nghị sĩ Lindsey Graham cảnh báo sẽ đưa dự luật cấm vận Thổ Nhĩ Kỳ ra bỏ phiếu tại Thượng viện. Trong khi ông Marco Rubio, nghị sĩ đảng Cộng hòa tại Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ nhận định, tình hình ở Syria không có gì thay đổi, ngoại trừ người Kurd có cơ hội rời đi để khỏi bị tàn sát.

Trong khi đó, chỉ vài giờ sau khi Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ đi tới nhất trí về thỏa thuận ngừng bắn tạm thời trong 120 giờ, Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) do người Kurd lãnh đạo hoan nghênh bước tiến mới vừa đạt được. Ông Aldar Khalil, quan chức cấp cao của lực lượng chiến binh người Kurd cho rằng Tổng thống Erdogan buộc phải thỏa hiệp và đồng ý ngừng bắn vì sự kháng cự của người Kurd.

Dù không ít ý kiến cho rằng, việc Thổ Nhĩ Kỳ “gật đầu” đồng ý với Mỹ về việc tạm thời đình chỉ chiến dịch tại Syria là hành động xuống thang, song giới phân tích khu vực Trung Đông lại cho rằng, Thổ Nhĩ Kỳ gần như đã đạt được các mục tiêu chủ chốt của mình sau khi triển khai chiến dịch quân sự kéo dài suốt 8 ngày qua. Trong đó, điều quan trọng nhất là Thổ Nhĩ Kỳ đã áp đặt điều kiện buộc dân quân người Kurd phải rút khỏi “vùng an toàn” trong 5 ngày ngừng bắn.

Phương Anh/VOV