Cây điều ghép ở Đức Linh. |
Phát triển cây điều theo chiều sâu
Theo Sở Nông nghiệp và PTNT, tổng diện tích cây điều toàn tỉnh đến nay khoảng 17.500 ha cho sản lượng trên 12.100 tấn. Hiện tỉnh đã hình thành vùng trồng điều tập trung tại các huyện Đức Linh 7.238 ha, Tánh Linh 4.520 ha và Hàm Tân 2.543 ha. Trong tổng diện tích điều của tỉnh, có khoảng 50% diện tích thâm canh cây điều ghép cao sản. Trên địa bàn tỉnh có 3 đơn vị cung ứng giống điều ghép chính với năng lực cung cấp 10.000 cây/năm. Hầu hết sản phẩm hạt điều thô được nông dân bán cho tư thương với giá thỏa thuận theo thị trường. Tỉnh có 7 cơ sở thu mua sơ chế hạt điều với quy mô nhỏ, công suất 200-300 tấn/năm.
Thời gian qua, nhằm phát triển cây điều theo chiều sâu, một số giải pháp được tập trung đẩy mạnh, gồm cải tạo những vườn điều năng suất thấp, trồng mới để thay thế các vườn điều già cỗi bằng các giống điều ghép cao sản, phù hợp với tiêu chuẩn xuất khẩu. Mặt khác, tập trung đầu tư thâm canh tăng năng suất, đổi mới trang thiết bị và công nghệ chế biến để nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm nhân điều.
Cũng trong thời gian trên, Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển cây điều (Trung tâm Điều) thuộc Viện Khoa học Kỹ thuật nông nghiệp miền Nam được giao nhiệm vụ nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ, tư vấn dịch vụ từ kết quả nghiên cứu về cây điều cho các tỉnh, thành phía Nam. Trung tâm Điều đã nghiên cứu chuyển giao cho sản xuất một số giống điều có năng suất và chất lượng tốt như PN1, AB05-08, AB29 được Bộ Nông nghiệp và PTNT cho phép sản xuất.
Cảnh giác nguồn gốc xuất xứ cây giống
Tuy nhiên, theo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh, hiện nay có một số cơ sở và cá nhân tại tỉnh Đồng Nai và Bình Phước đang sản xuất giống điều ghép từ các giống của Trung tâm Điều nhưng không có giấy phép sản xuất giống, không có cây và vườn chồi đầu dòng. Nghiêm trọng hơn đã có cá nhân tự nhận là “Cây giống điều ghép Đồng Nai” chuyên cung cấp sỉ và lẻ điều ghép cao sản AB05-08, PN1, AB29. Hoạt động của các cá nhân này là dùng xe tải mang biển số 65H003.XX thu mua cây giống điều không có nguồn gốc, xuất xứ ở Đồng Nai rồi mang đi tiêu thụ tại các tỉnh trồng điều chính của Việt Nam, trong đó có Bình Thuận.
Bà Nguyễn Thị Phương Vinh - Phó Chi Cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh cho biết, theo quy định, các cơ sở buôn bán giống cây trồng cần phải đáp ứng các điều kiện như trước khi buôn bán giống cây trồng, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm gửi thông báo tới Sở Nông nghiệp và PTNT, nơi buôn bán giống cây trồng các thông tin về địa chỉ giao dịch, tên chủ cơ sở hoặc người đại diện hợp pháp, điện thoại liên hệ. Mặt khác, tổ chức, cá nhân buôn bán giống cây trồng phải có hồ sơ bảo đảm truy xuất nguồn gốc lô giống cây trồng, gồm thông tin về hợp đồng, hóa đơn mua bán lô giống, hồ sơ chất lượng lô giống, nhãn phù hợp quy định. Đối với giống cây công nghiệp, cây ăn quả lâu năm phải có thêm thông tin về nguồn vật liệu nhân giống đã sử dụng, tiêu chuẩn công bố áp dụng, số lượng cây, thời gian giao nhận cây.
Do đó, nhằm giảm thiểu thiệt hại cho nông dân trồng điều do việc mua nhầm cây điều giống kém chất lượng, không đúng giống cũng làm ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất, Chi cục Trồng trọt và BVTV tỉnh đã đề nghị Phòng Nông nghiệp và PTNT các huyện, Phòng Kinh tế thành phố, thị xã, Trung tâm Kỹ thuật và Dịch vụ nông nghiệp thông báo cho các cơ sở mua bán cây điều giống trên địa bàn để nâng cao cảnh giác, không vì lợi ích trước mắt mà ảnh hưởng đến nông dân.
Kiều Hằng