BT- Dự án cao tốc tuyến Vĩnh Hảo – Phan Thiết có chiều dài hơn 100 km, chia thành 4 gói thầu đang được thi công các hạng mục, trong đó hạng mục đắp nền đường là cao điểm thi công. Tuy nhiên, tình trạng khan hiếm đất nền đang khiến các đơn vị thi công lo lắng…
Khan hiếm khối lượng lớn
Ông Hoàng Tuấn Khoát – Phó Ban Quản lý dự án 7 (Ban QLDA7) cho biết: Vật liệu đất đắp nền cho tuyến cao tốc Vĩnh Hảo – Phan Thiết khoảng 9,2 triệu m3 đất rời. Nhu cầu sử dụng vật liệu đất đắp nền đường phần lớn sẽ tập trung trong khoảng 8 tháng (từ nay đến tháng 10/2021). Như vậy mỗi tháng nhu cầu vật liệu đắp trung bình hơn 1 triệu m3, tháng cao điểm có thể hơn 2 triệu m3. Tuy nhiên hiện nay nguồn cung đất đắp nền đường đang thiếu trầm trọng.
Theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh Lê Tuấn Phong trong buổi làm việc với Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải vào đầu tháng 3/2021, Sở Tài nguyên - Môi trường đã chủ động phối hợp với Sở Giao thông Vận tải, Ban QLDA7 các nhà thầu đã làm việc với các chủ mỏ vật liệu có đất đắp nền, các đơn vị tư vấn khảo sát thiết kế, đơn vị tư vấn giám sát tổ chức đi xác minh, kiểm tra trữ lượng, chất lượng của các mỏ vật liệu đất đắp trên địa bàn dự án đi qua. Đoàn công tác đã khảo sát, lập biên bản xác nhận với tổng cộng 24 mỏ cung cấp vật liệu đất đắp trên địa bàn dự án đi qua (10 mỏ tầng phủ mỏ đá đang khai thác, 3 mỏ đất đắp đã cấp phép khai thác, 5 mỏ đất và tầng phủ mỏ đá đang làm thủ tục cấp phép khai thác, 6 mỏ đất và tầng phủ mỏ đá đã trúng đấu giá cấp quyền, chưa làm thủ tục cấp phép khai thác). Qua kiểm tra một số mỏ đá tầng phủ xác nhận không khai thác đất tầng phủ để cung cấp làm vật liệu đắp nền hoặc tầng phủ là đất lẫn đá, đá phong hóa… với chất lượng không đảm bảo yêu cầu làm vật liệu đắp theo yêu cầu kỹ thuật của dự án (có biên bản xác nhận với chủ mỏ).
Nhiều km tuyến cao tốc Vĩnh Hảo – Phan Thiết đang thiếu đất đắp nền đường
Đối với các mỏ đã trúng đấu giá cấp quyền chưa làm thủ tục cấp phép khai thác, có trữ lượng lớn nhưng nhà thầu thi công không liên hệ được với chủ mỏ, không xác định được thời gian hoàn thiện pháp lý để cung cấp đất đắp nền đường cho dự án. Số lượng mỏ vật liệu và vị trí các mỏ chưa tối ưu, do các mỏ trữ lượng lớn nằm tập trung thành cụm mỏ, việc điều phối vật liệu với cự ly lớn trên 20 km làm giảm tiến độ, không đảm bảo yếu tố kinh tế - kỹ thuật đồng thời ảnh hưởng đến chất lượng các công trình giao thông hiện hữu, môi trường.
Ông Nguyễn Công Phú - Chỉ huy trưởng thi công gói thầu XL02 (Công ty TNHH Nhạc Sơn) đoạn qua huyện Bắc Bình Km154 +168 cho biết: Tôi cùng với đoàn vừa đi xác minh mỏ Đông Nam ở núi Cà Tăng (xã Hải Ninh và Phan Điền). Mỏ có diện tích 7 ha nhưng trữ lượng đất đắp nền chỉ đáp ứng được khoảng 70.000 m3, trong khi nhu cầu đất đắp nền cho đoạn này cần 1,3 triệu m3. Với một số mỏ khác cách xa công trình gần 30 km do lấy đất tầng phủ lớp đá nên đá lẫn trong đất nhiều không đảm bảo chất lượng thi công. Đơn vị đang tận dụng đất tại công trình khoảng 35.000 m3 để thi công tạm thời trong khi chờ UBND tỉnh giải quyết… Với gói thầu XL04, đoạn từ Bắc Bình đến Hàm Thuận Nam, dài 50 km, đơn vị liên doanh Vinaconex thi công cần mua 3,3 triệu m3 đất đắp nền. Nhà thầu đã cùng Sở Tài Nguyên - Môi trường, Ban QLDA7 kiểm tra 14 mỏ trong khu vực. Qua kiểm tra các mỏ có phép khai thác chỉ đáp ứng được khoảng 30.000 - 40.000 m3/năm nên không đáp ứng đủ nhu cầu cho đơn vị thi công. Theo liên doanh Vinaconex ở núi mỏ Ếch (Hàm Thuận Bắc) có lượng đất đắp nền đạt tiêu chuẩn thi công với trữ lượng khoảng 5 triệu m3, nhưng chủ mỏ chưa hoàn thiện các thủ tục pháp lý để khai thác nên khó khăn khi cung cấp đất nền cho dự án…
Kiến nghị tháo gỡ
Để khắc phục tạm thời tình trạng thiếu đất đắp nền đường cao tốc, Ban QLDA7 đang kiến nghị Bộ Giao thông – Vận tải cho tận dụng đá đổ thải từ công trình nghiền sàng làm vật liệu để đắp nền đường. Việc tận dụng nguồn đá từ công trình thi công sẽ giải quyết được khó khăn tình trạng khan hiếm đất đắp nền hiện nay. Mặt khác, Ban QLDA7 đang kiến nghị UBND tỉnh đẩy nhanh tiến độ cấp phép đối với các mỏ đã quy hoạch bổ sung, mỏ đã đấu giá cấp quyền khai thác. Xin Trung ương có cơ chế đặc thù để hỗ trợ giải quyết tình trạng khan hiếm nguồn vật liệu đất đắp nền cho dự án cao tốc tuyến Vĩnh Hảo - Phan Thiết. Ở một diễn biến khác, theo các nhà thầu, hiện nay nhiều hộ dân có đất cây trồng ven tuyến cao tốc đang thi công muốn cải tạo vườn, ruộng cần lấy lớp đất mặt. Đây là nguồn đất đáp ứng được tiêu chuẩn kỹ thuật để đắp nền đường tuyến cao tốc nên đề nghị tỉnh xem xét để cho nhà thầu và hộ dân thương lượng mua lượng đất trên để bù đắp khoản đất đắp nền đang thiếu…
Trần Thi