Gian nan giải quyết thi hành án

Nếu đem tổng số vụ việc mà Cục THADS tỉnh và 10 Chi cục trực thuộc đang thụ lý để giải quyết chia cho 59 chấp hành viên thì mỗi chấp hành viên của cơ quan THADS phải giải quyết cả trăm vụ việc bao gồm việc cũ chuyển tiếp từ những năm trước sang.

Để hoàn thành các chỉ tiêu kế hoạch năm, Ban Chỉ đạo THADS tỉnh và 10 huyện, thị trong tỉnh đã liên tục được kiện toàn để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác này. Việc đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ đội ngũ cán bộ làm công tác chuyên môn và luân chuyển, điều động cán bộ trong nội bộ ngành THADS tỉnh được quan tâm để tạo điều kiện thuận lợi, chia sẻ khó khăn giữa các đơn vị (cấp tỉnh với cấp huyện và ngược lại). Đồng thời, cơ quan THADS 2 cấp trong tỉnh đã phát động các phong trào thi đua để động viên cán bộ trong ngành nỗ lực vươn lên. Bằng nhiều biện pháp, giải pháp khác nhau nên trong năm 2023, cơ quan THADS tỉnh đạt kết quả nhất định. Tuy vậy, nhiều vụ việc trọng điểm, kéo dài nhiều năm với số tiền rất lớn vẫn loay hoay tìm giải pháp tháo gỡ.

Theo Cục THADS, số vụ việc trọng điểm, kéo dài nhiều năm với số tiền lớn rất nhiều. Trong đó có vụ Công ty TNHH Suối Cát phải thi hành án hơn 405 tỷ đồng, Công ty TNHH Trường mầm non và tiểu học T.Ng thi hành án 80 tỷ đồng, Công ty cổ phần H.P. V hơn 77 tỷ đồng; Công ty TNHH du lịch T.P hơn 60 tỷ đồng, Công ty TNHH thương mại dịch vụ xây dựng T.A và Công ty cổ phần đầu tư xây dựng thương mại C.T.M phải thi hành hơn 40 tỷ đồng... Và 36 vụ liên quan đến “tàu 67” gồm Phan Thiết 7 vụ, Tuy Phong 1 vụ; Phú Quý 28 vụ với số tiền phải thi hành hơn 434 tỷ đồng.

Những vụ việc này thi hành rất gian nan, bởi tính phức tạp liên quan đến việc kê biên, xử lý tài sản. Khi tổ chức thi hành án mất nhiều thời gian cho công tác phối hợp với các cơ quan, ban ngành liên quan trong khâu xác minh... Tài sản thế chấp ngân hàng là tàu cá, di chuyển liên tục không neo đậu cố định, có khi hôm nay neo đậu ở địa phương này, mai lại neo đậu ở địa phương khác vì theo mùa gió. Trong khi đó người phải thi hành án lại không hợp tác, nên cơ quan THADS rất khó khăn cho việc xác định hiện trạng tài sản và kê biên, thẩm định giá, bán đấu giá tài sản. Khi thực hiện thế chấp sẽ bao gồm tàu cá và các thiết bị đi kèm, nhưng đến giai đoạn thi hành án thì các thiết bị đi kèm đã bị hư hỏng, giảm hoặc không còn giá trị sử dụng.

Những vụ việc này có nghĩa vụ phải thi hành án lớn nhưng khi kê biên, xử lý, giá thẩm định thấp, giảm giá nhiều lần không có khách hàng mua. Thị trường bất động sản lắng đọng, việc xử lý tài sản để thi hành án chủ yếu là bất động sản, như nhà ở, quyền sử dụng đất, công trình dự án... giảm giá nhiều lần vẫn không có người mua. Việc thi hành án đối với các khoản án phí, tiền phạt, tịch thu sung công trong các vụ án hình sự, các đối tượng phải thi hành án trong các trường hợp này, thường không có nghề nghiệp, thu nhập không ổn định. Có vụ việc thuộc diện hộ nghèo, thu nhập chỉ đủ đảm bảo cuộc sống tối thiểu, tài sản duy nhất là nhà đất, có người phải chấp hành án phạt tù hoặc đi làm ăn, sinh sống ở nơi khác nhưng không xác định được địa chỉ cư trú mới nên không tổ chức thi hành án. Nhiều trường hợp người phải thi hành án trốn tránh, chây ỳ, chống đối việc thực hiện nghĩa vụ thi hành án dẫn đến việc thi hành án mất nhiều thời gian. Một số vụ việc, người phải thi hành án là UBND, Chủ tịch UBND các cấp kéo dài, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người được thi hành án, dẫn đến người được thi hành án bức xúc kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo về việc chậm thi hành án.

Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự Bình Thuận Huỳnh Văn Hùng cho biết, đối với các vụ việc trọng điểm tồn đọng, phức tạp, Cục THADS tiếp tục chỉ đạo các chi cục cũng như chấp hành viên xây dựng kế hoạch, phương án tổ chức thi hành chi tiết đối với từng vụ việc, đẩy nhanh tiến độ giải quyết. Tiếp tục phối hợp tốt với các cơ quan, ban ngành của địa phương để có biện pháp tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn liên quan đến vấn đề pháp lý hoặc cơ chế, chính sách về đất đai. Đồng thời áp dụng tốt cơ chế vận động, thuyết phục đương sự tự nguyện thi hành án, trường hợp đương sự có điều kiện thi hành án nhưng không tự nguyện thi hành thì cương quyết áp dụng biện pháp cưỡng chế thi hành án. Bên cạnh đó, tập trung thi hành các vụ việc tham nhũng, kinh tế, nâng cao tỷ lệ thu hồi tiền, tài sản cho Nhà nước. Đồng thời, giải quyết dứt điểm các vụ án lớn phức tạp, các vụ việc liên quan đến tín dụng, ngân hàng; vụ việc có giá trị thi hành lớn liên quan đến thu hồi tài sản cho Nhà nước, dư luận xã hội quan tâm.

Cùng với đó, tiếp tục chú trọng công tác phối hợp liên ngành từ Trung ương đến địa phương, tranh thủ sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền, Ban chỉ đạo THADS các cấp và sự phối hợp của các ngành công an, kiểm sát, tòa án, tài nguyên và môi trường… trong việc tổ chức thi hành án. Đặc biệt là các vụ án lớn, trọng điểm, các vụ việc phức tạp kéo dài, ông Hùng nhấn mạnh.