Khám phá núi Ba Hòn

Từ quốc lộ 1A theo con đường trải nhựa liên xã rộng rãi đi chừng 4 cây số về hướng đông là đến chân núi. Từ xa xưa người dân địa phương đã đặt tên cho ba ngọn núi này rất dân dã là “núi Ba Hòn”. Bởi lẽ, giữa không gian bằng phẳng lại nổi lên ba ngọn núi không cao lắm; núi này cách núi kia khoảng 100m, trên núi cây rừng và tre đan xen san sát nên lối mòn lên núi rất ít. Để đến chân núi, chúng tôi phải đi qua cánh đồng thanh long bạt ngàn xen lẫn với những vườn mít, vườn xoài nặng trĩu quả. Ngay chân núi nước suối chảy róc rách xen lẫn với âm thanh ríu rít của tiếng chim rừng. Những chú khỉ thấy bóng người liền nhảy nhanh vào bụi cây rậm rồi ngoảnh đầu nhìn lại như cảnh giác với muôn vật xung quanh. Thấy chúng tôi bỏ lại mấy trái thanh long chín đỏ ở chân núi đàn khỉ chạy đến ôm gọn thanh long rồi nhảy lên cành cây cao. Theo con đường mòn chúng tôi lên lưng chừng ngọn núi giữa, tại đây có một ngôi chùa vắng người. Trong khuôn viên chùa được đặt tượng phật Thích Ca và cạnh đó là chú voi thủ phục dâng hoa lên tượng Phật, không gian nơi đây tĩnh lặng. Lão nông Lê Năm, ngụ tại xã Hàm Kiệm đang chăm sóc vườn xoài dưới chân núi chia sẻ với chúng tôi: “Mùa này nắng và gió nhiều nên cây cối ngả màu vàng úa, song khi mùa mưa đến cây rừng xanh thẳm, đẹp lắm. Thi thoảng có nhiều đoàn, các phượt thủ đến tham quan khám phá, tìm hiểu lịch sử cách mạng ở núi Ba Hòn. Nơi đây, nếu được quy hoạch xây dựng khu du lịch sinh thái hoặc du lịch tìm hiểu lịch sử, truyền thống cách mạng thì hấp dẫn biết bao…”.

Được biết, trong những năm kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ cứu nước khu vực bưng Cò Ke – núi Ba hòn là nơi đứng chân của Thị ủy Phan Thiết để lãnh đạo quân và dân đánh Pháp và Mỹ xâm lược. Và trong hai cuộc kháng chiến ấy tại bưng Cò ke, bưng Bà Tùng, bưng Bí của núi Ba Hòn là căn cứ cách mạng vững chắc, góp phần cùng quân dân cả nước làm nên những chiến tích vẻ vang. Đặc biệt là căn cứ cách mạng tại bưng Cò Ke – núi Ba Hòn, lực lượng cách mạng đã liên tục tiếp tế phục vụ yêu cầu cuộc kháng chiến tại thị xã Phan Thiết qua quốc lộ 1A hoặc nhiều lần bí mật đánh chặn các cuộc hành quân của địch bằng xe cơ giới trên tuyến quốc lộ, tỉnh lộ.

Theo lời kể của một cựu chiến binh tiểu đoàn đặc công D200C cho thấy: Những năm chiến tranh chống Mỹ cứu nước, hoạt động cách mạng ở căn cứ Ba Hòn cực kỳ khó khăn, có lúc chỉ toàn ăn củ mì, khoai lang, nhưng tinh thần chiến đấu thì rất hăng. Địa hình nơi đây có rừng bao phủ, cây cối rậm rạp, có nguồn nước ngọt từ các bưng chảy ra quanh năm và gần đường giao thông nên rất thuận lợi cho hoạt động cách mạng. Cơ sở cách mạng tại Ba Hòn đã làm cầu nối để lực lượng chủ lực tập kích sân bay Êsepic Bình Thuận, trận đánh Chi khu Hàm Thuận tại ngã hai Hàm Mỹ; tấn công căn cứ đồn 18 thuộc địa bàn xã Hàm Cường năm 1971…

Có thể nói, địa danh núi Ba Hòn, bưng Cò Ke, bưng Bà Tùng, bưng Bí… ngày một trở nên quen thuộc không chỉ với người dân địa phương mà cả lữ khách, phượt thủ đam mê khám phá những điều mới lạ. Thiên nhiên đã ban tặng cho vùng đất Hàm Kiệm những ngọn núi đẹp giữa vùng đất bằng phẳng tràn ngập màu xanh của thanh long, vườn mít, vườn xoài trĩu quả. Kỳ vọng nơi đây được khai thác phát triển du lịch sinh thái, du lịch dã ngoại hoặc tổ chức loại hình du lịch tìm hiểu thiên nhiên, lịch sử truyền thống cách mạng…sẽ có ý nghĩa rất lớn, nhất là trong việc giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ.