Mùa xuân - bạn mãi trẻ: Học ăn, học nói, học gói, học mở

Học ăn, học nói, học gói, học mở là câu tục ngữ về những điều cơ bản trong cuộc sống mà con người ta phải học để có được cách giao tiếp, cách đối nhân xử thế sao cho… toại lòng nhau, lịch sự, tế nhị, văn minh. Những nếp “Học” quen thuộc này có từ ngàn đời nay trong nhiều câu chuyện dân gian của người Việt.

Thời hiện đại, theo nhóm biên soạn Đại Từ điển tiếng Việt, Học ăn, học nói, học gói, học mở, ngoài ngữ nghĩa cơ bản nó còn mang thêm sắc thái mới. Học ăn không chỉ đóng khung việc học cách ăn - ăn xem nồi ngồi xem hướng - mà là ăn sao cho khoa học, cho đúng bài về chế độ dinh dưỡng, ăn cho lành mạnh, giữ sức khỏe cho bạn mãi trẻ – không già, không phải ăn để thêm bệnh tật. Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc, một người con tài hoa của quê hương Bình Thuận, quê gốc Hàm Tân - thị xã La Gi đã tổng kết, bệnh từ miệng mà ra - ham ăn - ăn lắm cho nó sinh bệnh(!).

Hai giáo sư, bác sĩ người Mỹ Michael Fredric Roizen và Mehmet Cengiz Oz nêu luận thuyết trong một cuộc hội thảo khoa học quốc tế vì sao bạn già đi? Làm thế nào để bạn mãi trẻ? Luận thuyết của họ trở thành chủ đề một cuốn sách kỹ năng sống bán rất chạy tại Mỹ và nhiều quốc gia phát triển. Rốt cuộc, suy cho cùng vẫn là nết ăn, nết ở. Một nhóm sinh viên Bình Thuận, du học sinh ngành y tại đại học danh tiếng Columbia viết trên mạng xã hội: “Cẩm nang để bạn trẻ mãi, bạn sẽ không già là đây. Tựu trung vẫn là cái ăn, cách ăn”. Trước đây, nhóm nữ dịch giả mà chính họ là các nhà khoa học tại Hà Nội, được học hành, đào tạo kiến thức “Chống già hóa”: Liên Anh, Trầm Hương, Lan Chi. Với sự đam mê và sự cẩn trọng cần thiết họ đã chuyển ngữ công trình của hai giáo sư, bác sĩ người Mỹ sang tiếng Việt. Cuốn sách là một nỗ lực tập thể, sự kết hợp tài năng, sự sáng tạo, tư duy và sự thông thái của nhiều người.

Bí quyết để bạn mãi trẻ - không già là gì?

Công trình nghiên cứu của hai Giáo sư, bác sĩ người Mỹ đã đưa ra những phân tích và thực hành mới, có sự khác biệt dưới góc nhìn của y khoa, về xã hội học, văn hóa học. Giáo sư, bác sĩ Mehmet C. Oz gửi độc giả Việt Nam: “Đa số chúng ta nghĩ rằng quá trình lão hóa xảy ra như sau: Ta yên tâm hưởng thụ cuộc sống hạnh phúc, cho đến một ngày bỗng cảm thấy mình đã già và rồi các triệu chứng cứ kế tiếp nhau đổ ập xuống, mắt mờ, xương thoái hóa, quên tên những người hàng xóm. Mỏi gối chồn chân, không đứng vững đủ lâu để bắt kịp vòng quay của số phận”.  

Các yếu tố giúp bạn mãi trẻ: Biết chăm sóc cho bản thân – bác sĩ là chính mình. Có kiến thức y học, hiểu biết và lắng nghe cơ thể. Học ăn - biết cách ăn uống, biết cách sống, chơi thể thao đúng bài, biết làm sạch phòng ngủ và chăm sóc giấc ngủ. Xử lý nghiêm khắc sự chây lỳ, lười biếng, tạo cho cơ thể luôn vận động đúng cách, hợp lý. Khi tuổi đã cao vẫn cần sự làm việc không ngơi nghỉ, hợp lý, vừa sức, năng giao tiếp xã hội… Đó là phép thần tiên cho bạn mãi trẻ, như cành hoa mùa xuân nảy lộc biếc. Mái ấm gia đình, tình thầy, nghĩa bạn, nụ cười thường trực trên nét mặt ít chân chim, đó là bạn đang hướng tới trăm tuổi và hơn thế nữa.

Các tác giả cuốn sách Bạn mãi trẻ tươi cười và nhấn nhá, ý nhị: “Bí quyết để sống đến trăm tuổi? Có thể chẳng liên quan gì đến chất xơ, asprin hay độ dài telomere cũng như mọi chuyện trong American Idol. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện rằng một phần ba số cụ sống đến trăm tuổi hoặc hơn thường xem các chương trình truyền hình thực tế, một phần tư các cụ thì xem MTV, hay các video âm nhạc, một số cụ còn lướt Web và dùng Ipod. Nhóm các cụ sống thọ trăm tuổi thường tham gia các hoạt động xã hội, có lối sống lành mạnh”…

Tỉnh Bình Thuận – vùng duyên hải cực Nam Trung bộ - thiên thời, địa lợi, nhân hòa - không ngừng đổi mới, phát triển. Bình Thuận là địa danh nghỉ dưỡng lý tưởng của khu vực và cả nước, năm 2024 thu hút 10 triệu lượt du khách. Bình Thuận nằm ở top đầu tuổi thọ cao trung bình của cả nước. Theo con số thống kê từ hơn 5 năm trước, nhờ các tiến bộ về chăm sóc sức khỏe và sự gia tăng chất lượng dân số, tuổi thọ bình quân của người dân Bình Thuận đạt 76,5 tuổi, số năm sống khỏe là hơn 67 tuổi. Bình Thuận có gần 1.300 cụ sống trên 90 tuổi, có hơn 120 cụ sống trên 100 tuổi. Kiến thức tự chăm sóc sức khỏe cho chính mình, sống khỏe, sống vui – Bạn mãi trẻ. Đời sống vật chất, tinh thần của người dân không ngừng được cải thiện, chất lượng cuộc sống ngày càng tăng, chắc chắn tuổi thọ của người dân đang được nâng lên từng năm.

Học ăn, học nói, học gói, học mở theo tiêu chí hiện đại – sự ứng xử xã hội văn minh lịch sự mà sống khỏe sống vui – nhờ biết cách ăn. Xuân Ất Tỵ, mong sao không còn cảnh ăn uống không đúng cách – nhậu nhẹt bê tha, say xỉn, kém an toàn, tổn hại sức khỏe. Tết về, các lễ trọng mừng thọ cho người cao tuổi rộn rã khắp các phố phường, bản làng, thôn xóm thật có văn hóa, thể hiện lòng hiếu thảo của thế hệ con cháu, trách nhiệm của xã hội – một xã hội ưu việt, văn minh luôn biết ơn và kính trọng người già. Lúc sinh thời, Bác Hồ kính yêu tặng lụa các cụ bách niên – hơn trăm tuổi. Ngày nay, Chủ tịch nước vẫn theo nhịp sống đẹp, tặng quà các cụ trên trăm tuổi, khích lệ tinh thần tuổi cao chí càng cao.

Cao niên – trường thọ trong một xã hội dân chủ, công bằng, văn minh, đích đến sự ưu việt của chủ nghĩa xã hội. Niềm vui bạn mãi trẻ - không già so với tuổi là niềm vui bất tận do ta, của chính ta, gia đình và xã hội ta, đáng yêu và hạnh phúc vô cùng. Điều đó thật đáng tự hào thay!