Nhiều giải pháp ngăn chặn gian lận hóa đơn điện tử

Hóa đơn là chứng từ ghi nhận thu chi trong doanh nghiệp, đây là một trong những tài liệu căn cứ để khấu trừ thuế của doanh nghiệp. Vì vậy nhiều doanh nghiệp mua hóa đơn để tăng chi phí, từ đó sẽ được giảm thuế giá trị gia tăng, cũng như thuế thu nhập doanh nghiệp.

Ông Vũ Mạnh Cường, Cục trưởng Cục Thanh tra kiểm tra (Tổng cục Thuế) cho biết, thủ đoạn thường thấy là các đối tượng thành lập cùng lúc nhiều doanh nghiệp hoặc mua lại doanh nghiệp đã hoạt động được một thời gian, sau đó đăng ký hoặc thay đổi thông tin người đại diện theo pháp luật để xuất bán hóa đơn trong một thời gian ngắn (trên dưới 1 năm) và ngừng hoạt động để tránh việc thanh tra, kiểm tra của các cơ quan chức năng, nhất là cơ quan thuế. Trong quá trình hoạt động, các doanh nghiệp này thay đổi địa chỉ liên tục, khi biết cơ quan thuế đưa vào kế hoạch thanh tra, kiểm tra thì doanh nghiệp làm thủ tục tạm ngừng hoạt động...

Tuy nhiên, trên thực tế, việc gian lận hóa đơn điện tử vẫn diễn ra khá phổ biến. Không chỉ lén lút mà hoạt động này còn diễn ra công khai trên mạng xã hội. Các hành vi vi phạm về lập hóa đơn khi bán hàng hóa, dịch vụ gồm: lập hóa đơn không đúng thời điểm, không theo thứ tự từ nhỏ đến lớn, sai loại hóa đơn theo quy định đã giao cho người mua hoặc đã kê khai; lập hóa đơn khi chưa có thông báo chấp thuận của cơ quan thuế hoặc trước ngày cơ quan thuế chấp nhận việc sử dụng hóa đơn điện tử có mã hoặc không có mã của cơ quan thuế; lập hóa đơn trong thời gian tạm ngừng hoạt động kinh doanh, trừ trường hợp lập hóa đơn giao cho khách hàng để thực hiện các hợp đồng đã ký trước ngày thông báo tạm ngừng kinh doanh…

Để ngăn chặn tình trạng trên, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đã có Công điện số 01/CĐ-BTC gửi Tổng cục Thuế và Cục Thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc tăng cường công tác quản lý, giám sát việc phát hành, sử dụng hóa đơn điện tử trước tình trạng gian lận trong sử dụng hóa đơn điện tử, làm giả, mua bán hóa đơn bất hợp pháp, thậm chí công khai bán hóa đơn điện tử trên Facebook, Zalo…

Theo đó, Bộ Tài chính sẽ đẩy mạnh chống gian lận trong việc sử dụng hóa đơn điện tử thông qua thực hiện thanh tra, kiểm tra, tránh tình trạng bỏ sót các doanh nghiệp có rủi ro, doanh nghiệp nhiều năm chưa được thanh tra, kiểm tra; cùng với đó truy xuất nguồn gốc của hóa đơn điện tử rao bán để kịp thời xử lý hoặc chuyển cơ quan công an xử lý theo quy định.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho rằng, việc lợi dụng phát hành và sử dụng hóa đơn điện tử để đẩy chi phí sản xuất lên, đẩy chi phí dịch vụ nhằm gian lận thuế của Nhà nước. Vì vậy Bộ Tài chính đã yêu cầu cơ quan thuế phối hợp với công an và các cơ quan quản lý khác ngăn chặn, xử lý nghiêm các trường hợp gian lận để bảo vệ nền kinh tế.

Tổng cục Thuế cũng triển khai Trung tâm Cơ sở dữ liệu về hóa đơn điện tử nhằm phát hiện các dấu hiệu rủi ro trong việc phát hành, sử dụng hóa đơn điện tử, giúp truy tìm, ngăn chặn doanh nghiệp sử dụng hóa đơn bất hợp pháp.

Bên cạnh đó, Tổng cục Thuế mới đây đã có văn bản đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp chỉ đạo Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử và các đơn vị có liên quan phối hợp với cơ quan thuế để ngăn chặn, gỡ bỏ, xử lý các website có dấu hiệu thông tin, quảng cáo mua bán hóa đơn trên không gian mạng.

Bà Lê Thị Duyên Hải, Vụ trưởng Vụ Kê khai và Kế toán thuế (Tổng cục Thuế) cho biết, để ngăn chặn triệt để việc người nộp thuế gian lận trong sử dụng hóa đơn điện tử, cần có sự vào cuộc đồng bộ của các ngành chức năng như công an, hải quan, cơ quan đăng ký kinh doanh...

Ngoài ra, ngành thuế cũng kiến nghị cần siết chặt quy định thành lập doanh nghiệp mới; kiểm soát thông tin của cá nhân tham gia thành lập, quản lý doanh nghiệp; cần đồng bộ, chuẩn hóa và xác thực toàn bộ thông tin định danh cá nhân của các cá nhân tham gia thành lập doanh nghiệp; bổ sung phiếu lý lịch tư pháp vào thành phần hồ sơ đăng ký thành lập doanh nghiệp, hồ sơ thay đổi nội dung đăng ký kinh doanh của các cá nhân tham gia thành lập và quản lý doanh nghiệp để phù hợp với quy định của Luật Doanh nghiệp.