Như dã tràng xe cát

Nói là tự phát nhưng đường phủ nhựa dài lắm, trụ điện chôn cao lắm và có số lượng nhiều. Ví dụ như tại Thiện Nghiệp, nơi có dự án sân bay Phan Thiết, gần đây xuất hiện 4 đường nhựa trái phép với tổng chiều dài gần 2 km, tính ra đường dài nhất trên 700m, đường ngắn nhất cũng hơn 110m. Hay ở Hàm Đức có đến 7 dự án đất nền trái phép với tổng diện tích 46 ha thì có thể hình dung hạ tầng đầu tư trên chừng ấy diện tích nhiều như thế nào. Hoặc dự án Đại Lộc Garden ở Hàm Hiệp cũng thế, với đường sá đã hình thành, cột điện đã chôn… Việc tháo dỡ này nói lên nhiều điều. Nhưng cho rằng các cá nhân đầu tư thấy sai nên tự nguyện tháo gỡ như một số người nhìn nhận thì có gì đó hơi ngây thơ. Vì phải nhìn nhận rằng không ai chịu cảnh đã nỗ lực làm lén lút, vì ít nhiều biết không đúng quy định pháp luật nên cũng có nghĩa phải “làm quen” thông qua giới thiệu mối quen biết, quà cáp, lót tay những cán bộ quản lý liên quan trên địa bàn, lại chấp nhận phá bỏ quay về con số không. Tức bao nhiều tiền của, công sức từ tìm hiểu mua đất, tính toán hợp thửa, tách thửa, phân lô đến làm hạ tầng, đều bị mất trắng.

 Đó là việc thấy trước mắt như thế. Còn đi sâu vào tìm hiểu, có người nhận ra các cá nhân đầu tư này cũng không mất gì nhiều. Vì đầu vào là mua đất nông nghiệp với giá một, chỉ sau 2 - 3 công đoạn là lấp bồi nền, tách thửa, cấp giấy chứng nhận, làm hạ tầng mang tính hình thức, giá bán ra đã tăng lên mười. Có nhiều điểm bán đất này đã bán xong sản phẩm, tức phi vụ đã trót lọt, trong khi những người mua sản phẩm đất đó theo quy định pháp luật là “người mua ngay tình” nên vẫn bảo đảm quyền sở hữu. Chỉ có điều, mảnh đất đó có giá trị không cao như số tiền mà họ đã bỏ ra, vì không có hạ tầng, chỉ đơn thuần là mảnh đất nông nghiệp rộng hơn 1.000 m2. Hậu quả của kiểu mua không xem xét kỹ nhưng thực tế, nhìn hạ tầng trước mắt, không ít người có tiền nhàn rỗi phải chịu tin. Vì dù có tìm hiểu hay chỉ mang máng, người ta vẫn biết sơ rằng những thủ tục theo quy định pháp luật để bất cứ dự án bất động sản nào có sản phẩm đưa đến người tiêu dùng, ngay cả dự án đất nền thường rất mất thời gian và nhọc nhằn vô cùng. Đồng thời phải theo đúng trình tự, nếu hoán đổi theo kiểu chưa làm hạ tầng mà đã rao bán sản phẩm trước thì sẽ bị tuýt còi ngay như thời gian qua có hàng loạt dự án bị Sở Xây dựng nhắc nhở.

Nhưng đó là những dự án lớn, còn với những điểm không phải dự án này làm theo kiểu “ăn xổi ở thì” lại rất nhanh. Nhanh trong xuất hiện, có khi chỉ sau 1 đêm; nhanh trong rao bán trên mạng vì đánh vào tâm lý giá rẻ, đầu cơ chờ đợt sóng đất mới; và cũng nhanh tan, vì hạ tầng bị dỡ bỏ, quay lại hiện trạng ban đầu là đất nông nghiệp. Cách làm rất nhanh này, cứ cho là một kiểu khởi nghiệp vào lĩnh vực bất động sản vốn cần nhiều vốn của một số người thực sự mang tính chất như dã tràng xe cát. Dù được hay mất, dù lời hay hòa vốn, lỗ nặng, điều đáng tiếc, những người khởi nghiệp theo hướng này chắc không thể bắt đầu lại con đường nào khác, nếu như không nỗ lực dựa vào quy định pháp luật.

BÍCH NGHỊ