Phát biểu góp ý Luật đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc

 Về thu hồi đất: Tại khoản 5, điều 32 Dự thảo luật đã qui định 3 trường hợp Chủ tịch UBND đặc khu quyết định việc thu hồi đất để thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng là: Dự án quan trọng Quốc gia do Quốc hội quyết định chủ trương, Dự án do Thủ tướng Chính phủ chấp thuận, quyết định; Dự án đầu tư kinh doanh kết cấu hạ tầng khu chức năng, Dự án đầu tư có sử dụng đất trong khu chức năng để thực hiện qui hoạch đặc khu và Dự án được HĐND đặc khu chấp thuận việc thu hồi đất.

Theo qui định của Luật đất đai hiện hành chỉ thực hiện đối với các dự án của nhà đầu tư chiến lược với số vốn trên 6.000 tỉ đồng, các Dự án còn lại phải thỏa thuận để giải phóng mặt bằng. Thực tế, việc giải phóng mặt bằng theo thỏa thuận giữa các tổ chức và cá nhân là rất khó khăn, có trường hợp không thể thỏa thuận được để thực hiện Dự án theo qui hoạch.

 Tại điều 151 của luật đất đai hiện hành và điều 53 Nghị định 43 của Chính Phủ có nêu: Đối với khu kinh tế thì UBND tỉnh giao đất cho Ban quản lý Khu kinh tế. Ban quản lý Khu kinh tế phối hợp tổ chức bồi thường, giải phóng mặt bằng. Như vậy, các Dự án trong khu kinh tế theo qui hoạch được Thủ tướng Chính Phủ phê duyệt đều do Nhà nước thu hồi.

Vì vậy, để đảm bảo tính chặt chẽ, minh bạch, phù hợp với các qui định của Luật đất đai; đảm bảo tính chủ động, thuận lợi trong công tác quản lý đất đai và việc thu hồi đất: Việc thu hồi đất để thực hiện các Dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, cộng đồng nên điều chỉnh lại theo hướng: Căn cứ qui họach sử dụng đất đặc khu được Thủ tướng Chính Phủ phê duyệt và nhu cầu sử dụng đất của Dự án đầu tư, Chủ tịch UBND đặc khu thực hiện thu hồi đất, tổ chức bồi thường, giải phóng mặt bằng và giải quyết thỏa đáng các nhu cầu chính đáng theo qui định của người bị thu hồi đất để giao đất, cho thuê đất đối với từng Dự án.

Về ưu đãi thuế thu nhập Doanh nghiệp: Tại điểm e, khoản 2, điều 43 dự thảo luật có nêu: Thu nhập từ thực hiện Dự án đầu tư kinh doanh bất động sản tại đặc khu (trừ Dự án đầu tư kinh doanh nhà ở xã hội theo qui định của Luật nhà ở) và thu nhập từ hoạt động kinh doanh dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt của Dự án tại điểm a khoản 5, điều 3 của luật này được áp dụng thuế suất 17% trong thời gian 5 năm kể từ khi có thu nhập chịu thuế nhưng không quá năm 2030. Quy định như thế là phù hợp với các Dự án đầu tư kinh doanh bất động sản tại đặc khu.

Riêng đối với thu nhập từ hoạt động kinh doanh dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt của Dự án tại điểm a, khoản 5, điều 3 dự thảo luật là không phù hợp, bởi lẽ: Quy định của Dự án đầu tư tại điểm a, khoản 5, điều 3 có thời hạn giải ngân không quá 8 năm kể từ khi cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư. Trong khi đó, nếu luật được Quốc hội thông qua sẽ có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/1/2019; như vậy, khi Luật có hiệu lực thi hành, nếu Dự án có thời hạn giải ngân không quá 8 năm, đến khi hoàn thành giải ngân ít nhất cũng phải sau năm 2027, 3 năm còn lại nhà đầu tư có thể vẫn chưa có thu nhập chịu thuế, nên việc qui định thời hạn ưu đãi không quá năm 2030 về thực tế là không bảo đảm ưu đãi thuế thu nhập cho nhà đầu tư. Do vậy: Về ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp tại điểm a, khoản 5, điều 3 nên được quy định thành 1  điểm riêng, cụ thể khoản 2, điều 43; nên bổ sung thêm điểm g với nội dung: Thu nhập từ hoạt động kinh doanh dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt của Dự án tại điểm a khoản 5, điều 3 của luật này được áp dụng thuế suất 17% trong thời gian 5 năm kể thừ khi có thu nhập chịu thuế nhưng không quá năm 2035.

Về ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt: tại khoản 3, điều 44 dự thảo luật có nêu: Dịch vụ kinh doanh casino, dịch vụ kinh doanh đặt cược, dịch vụ kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng ... được áp dụng mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt 15% trong thời hạn 10 năm kể từ khi có doanh thu từ dịch vụ. Hết thời hạn 10 năm, các dịch vụ này được áp dụng mức thuế suất tiêu thụ đặc biệt theo qui định của Luật thuế tiêu thụ đặc biệt.Việc quy định như thế là chưa phù hợp.

Hiện tại, các Dự án casino tại các đặc khu bị ràng buộc bởi điều kiện về qui mô vốn đầu tư tối thiểu là 45 ngàn tỷ đồng và không qui định thời gian giải ngân vốn thực hiện Dự án. Việc đề xuất ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt đối với Dự án đã được Chính phủ và các Bộ, ngành trung ương tính toán, cân nhắc thận trọng, có khống chế thời gian 10 năm, sau đó áp dụng theo qui định hiện hành của Luật thuế tiêu thụ đặc biệt. Nếu áp dụng thuế suất tiêu thụ đặc biệt 15% thì sẽ không tạo được sự khác biệt, cạnh tranh được với các dự án tương tự đang triển khai tại các nước khác trong khu vực do có chính sách ưu đãi và cơ sở hạ tầng tốt hơn, như vậy sẽ tác động, ảnh hưởng rất lớn tới tính khả thi trong triển khai Dự án đầu tư có tính động lực của Đặc khu.

 Vì vậy, để các Dự án dịch vụ kinh doanh casino, dịch vụ kinh doanh đặt cược, dịch vụ kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng ... được áp dụng mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt phù hợp, tạo ra sự khác biệt và tính cạnh tranh mang tính khả thi cao, tác động thúc đẩy triển khai dự án đầu tư của đặc khu. Đề nghị khoản 3, điều 44 nên chỉnh sửa theo phương án mà Chính Phủ đã trình QH tại kỳ họp thứ 4 là: Được áp dụng mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt 10% trong thời hạn 10 năm kể từ khi có doanh thu từ dịch vụ. Hết thời hạn 10 năm, các dịch vụ này được áp dụng mức thuế suất tiêu thụ đặc biệt theo qui định của Luật thuế tiêu thụ đặc biệt.

Minh Hoàng (lượt ghi)