Muối nicotine gây nghiện thuốc lá điện tử
Thuốc lá điện tử, nung nóng được quảng bá là “ít độc hại hơn” so với thuốc lá truyền thống. Thực tế lại tiềm ẩn nguy cơ gây nghiện cao hơn nhiều lần. Một điếu thuốc lá thông thường chứa khoảng 1–2 mg nicotine, thì tinh dầu thuốc lá điện tử chứa từ 20–59 mg/ml, tùy loại. Đặc biệt, nhiều sản phẩm thuốc lá điện tử sử dụng muối nicotine. Dạng muối nicotine qua xử lý hóa học, làm cho cơ thể người hút hấp thụ nhanh, mạnh hơn so với nicotine tự nhiên trong thuốc lá điếu.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), một số loại thuốc lá điện tử điển hình như thiết bị JUUL, có thể cung cấp lượng nicotine tương đương với 1 một gói thuốc lá, trong vài lần hút. Muối nicotine trong các sản phẩm này dễ hòa tan, thẩm thấu nhanh vào máu, gây tác động tức thời lên hệ thần kinh trung ương. Một nghiên cứu khác công bố trên Tạp chí Y học New England (NEJM) khẳng định: Dạng muối nicotine có khả năng gây nghiện cao hơn do tạo ra cảm giác sảng khoái mạnh, nhanh. Điều này khiến người hút thuốc điện tử, nung nóng dễ bị cuốn vào trạng thái lệ thuộc mà không hề hay biết.(***)
Nếu như hút thuốc lá điếu truyền thống có cảm giác khè cổ, khó chịu, thì thuốc lá điện tử tạo cảm giác nhẹ nhàng, dễ chịu hơn nhờ các hương vị hấp dẫn như trái cây, bạc hà... Sự “êm ái” này khiến sản phẩm thu hút thanh thiếu niên, học sinh và nữ giới – những nhóm vốn ít tiếp cận thuốc lá điếu. Chính vì dễ tiếp cận, khó nhận biết tác hại ban đầu, người dùng rất dễ rơi vào tình trạng lệ thuộc chỉ sau thời gian ngắn sử dụng.
Tác động kép lên não bộ, thể chất giới trẻ
Thuốc lá điện tử đang ngày càng len lỏi vào đời sống của giới trẻ, đặc biệt học sinh, sinh viên. Với thiết kế bắt mắt, hương vị đa dạng và quảng bá ngụy trang dưới danh nghĩa “ít độc hại hơn”, sản phẩm này đang trở thành mối đe dọa thực sự đối với thế hệ trẻ. Theo kết quả điều tra năm 2023 do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) phối hợp cùng Chương trình Khảo sát thuốc lá học sinh toàn cầu (Global Youth Tobacco Survey – GYTS), 5 năm qua tại nhiều quốc gia châu Á có Việt Nam, tỷ lệ học sinh 13 - 15 tuổi từng sử dụng thuốc lá điện tử tăng gấp 3 lần. Đây là con số báo động, phản ánh xu hướng sử dụng đáng lo ngại trong lứa tuổi vốn dễ bị tổn thương về tâm sinh lý. (***)
WHO cũng cảnh báo: Khi thanh thiếu niên hấp thụ muối nicotine, chất này có thể làm thay đổi cấu trúc và chức năng não bộ, dẫn đến sự lệ thuộc kéo dài đến tuổi trưởng thành. Hệ quả là những tổn thương do thuốc lá điện tử gây ra có thể âm thầm ảnh hưởng đến quá trình phát triển của người trẻ về sau.
Không chỉ dừng lại ở nguy cơ nghiện, các tác hại về sức khỏe thể chất cũng đang được ghi nhận. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), người sử dụng thuốc lá điện tử, nung nóng có nguy cơ cao bị viêm phổi, tổn thương phế nang, mắc bệnh tim mạch cao gấp đôi so với người không hút. Song việc hít phải các hạt kim loại nặng như chì, niken từ buồng đốt của thiết bị sẽ làm tăng nguy cơ ung thư nếu tiếp xúc lâu dài.
(***) Tham khảo, dịch từ nguồn CDC Hoa Kỳ, WHO, American Heart Association (Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ).
.jpeg "Cánh chim không mỏi")
.gif "Khẳng định vị thế trong mỗi ngôi nhà cao tầng với thang máy nhập khẩu")
