Kinh tế ban đêm là nối dài hoạt động kinh tế ban ngày. Nó góp phần làm cho hoạt động của nền kinh tế có hiệu quả cao hơn. Lợi thế của mô hình kinh tế ban đêm là thu hút khách du lịch và tạo điểm nhấn, màu sắc cho từng địa phương, vùng miền. Do đó, nếu kinh tế ban đêm càng được đầu tư đa dạng và phong phú thì càng có khả năng giữ chân du khách và kích thích nhu cầu chi tiêu.
Kinh tế ban đêm tạo ra một sản phẩm du lịch hấp dẫn giữ chân du khách hay người dân từ nơi khác đến. Việc “giữ chân du khách” hay kéo “khách quay trở lại” là mục tiêu chiến lược với ngành du lịch, dịch vụ và kinh tế ban đêm của Phan Thiết. Tuy nhiên, lâu nay chúng ta chưa phát triển các dịch vụ hay các điểm vui chơi giải trí về đêm, nên cũng làm “giảm đi” sự thu hút giữ chân du khách.
Thành phố Phan Thiết - Bình Thuận có dư địa để phát triển kinh tế ban đêm, mà trước mắt là các hoạt động phục vụ, bổ sung cho các sản phẩm du lịch, dịch vụ tạo ra một thương hiệu du lịch riêng, độc đáo của Phan Thiết về đêm cần được nhìn nhận và có “bài toán” để khai thác lợi thế này.
Muốn phát triển kinh tế ban đêm cần “cởi trói” về tư tưởng, tháo bỏ bó buộc về chính sách, khuôn khổ pháp lý để kinh tế ban đêm tồn tại và phát triển. Cùng với đó, phải có cách làm đa dạng về chủng loại sản phẩm và đặc biệt là tạo điểm nhấn theo địa phương. Trước hết, phải nghiên cứu để có dịch vụ, mặt hàng “bảo đảm tính địa phương tốt nhất”, nghĩa là sản phẩm kinh tế ban đêm của Phan Thiết - Bình Thuận phải đặc sắc, riêng có của Phan Thiết, chứ không chỉ là quán ăn khuya, quán nhậu, chợ đêm... mà đi đến đâu chúng ta cũng bắt gặp như hiện nay.
Theo đó, cho phép “thí điểm” kéo dài thời gian tổ chức các hoạt động dịch vụ ban đêm ở thành phố Phan Thiết từ 17 giờ hôm trước đến 6 giờ sáng hôm sau ở một số điểm, nơi kinh doanh dịch vụ có khả năng thu hút khách du lịch vào ban đêm tại các tuyến đường: Lê Duẫn, Tôn Đức Thắng, Hùng Vương, Nguyễn Đình Chiểu, khu du lịch có điều kiện thuận lợi: Novaland, Hàm Tiến, Mũi Né; “khởi động” lại và khai thác chợ đêm Phan Thiết theo thời gian cố định; không gian du lịch đêm linh hoạt theo từng sự kiện, giải trí đêm riêng biệt; đồng thời quản lý rủi ro hoạt động dịch vụ ban đêm ở một số điểm/trung tâm/tuyến đường nơi có đông lượng khách du lịch mà chúng ta có sự lựa chọn, trong khi chờ quy hoạch, mô hình thí điểm có thể được triển khai tại một số địa điểm phù hợp nhất.
Muốn vậy, thành phố Phan Thiết cần phối hợp các sở, ban, ngành, các doanh nghiệp du lịch, xây dựng các chương trình, tour du lịch ban đêm để du khách trải nghiệm, như tham quan di tích lịch sử, văn hóa; khám phá ẩm thực về đêm; xem các buổi biểu diễn nghệ thuật tại làng chài Mũi Né, các hoạt động đặc sắc ở Phan Thiết về đêm để tạo “điểm đến, điểm hẹn, điểm nhấn” của du lịch thành phố. Đồng thời triển khai phương án tổ chức các hoạt động du lịch, dịch vụ, thương mại ở trong thành phố và vùng phụ cận; tăng cường tuyên truyền, vận động, hỗ trợ, hướng dẫn các cơ sở kinh doanh, người dân chuyển đổi loại hình kinh doanh sang phục vụ khách du lịch cả ngày lẫn đêm. Điều đó sẽ làm mọi người có ý thức bảo vệ môi trường du lịch, môi trường kinh doanh, cùng khai thác không gian để lao động, kinh doanh và tăng nguồn thu cho đời sống sinh hoạt của gia đình mình.
Một điểm nữa cần tính, trong không gian kinh tế đêm đó, một sản phẩm đặc sắc sẽ tạo “sức hút” để kéo du khách đến và ở lại, để khám phá, sử dụng dịch vụ, mua sắm, trải nghiệm… Điều quan trọng là chúng ta cần “tính toán” để phát triển ở các khu vực/tuyến đường/điểm du lịch nào; đồng thời cần làm cho người dân Phan Thiết - Bình Thuận, nhất là tại khu vực/tuyến đường/điểm du lịch phát triển kinh tế ban đêm phải thực sự là chủ thể của mô hình kinh tế này.
Để dịch vụ đêm phục vụ khách du lịch thực sự là đòn bẩy giúp phát triển kinh tế ban đêm tại Phan Thiết - Bình Thuận, cần đặt cộng đồng lên hàng đầu, lấy lợi ích của cộng đồng làm tiêu chí để quy hoạch, xây dựng quy chế, chế tài cho phù hợp với hoạt động du lịch, dịch vụ đêm. Tuy nhiên, kinh tế ban đêm là một mô hình mới, hoạt động có nhiều tác động đến kinh tế, văn hóa, xã hội và môi trường, ảnh hưởng đến nhiều ngành nghề, lĩnh vực liên quan trong điều kiện ở một thành phố là trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa của tỉnh Bình Thuận.
Đi kèm với triển vọng, kinh tế ban đêm luôn tồn tại những “góc tối”, gây khó khăn cho công tác quản lý, điều hành. Vì thế, cần có những phương hướng, giải pháp kịp thời nhằm phòng ngừa, ngăn chặn những tác động không mong muốn, như: vấn đề ô nhiễm môi trường trở nên nghiêm trọng, tệ nạn xã hội: cờ bạc, mại dâm, ma túy, các cơ sở kinh doanh dịch vụ karaoke, vũ trường, bar vốn là điểm “nóng” đối với quản lý nhà nước phải đóng cửa sau 12 giờ đêm, dự báo sẽ có những diễn biến phức tạp, gây khó khăn cho công tác quản lý.
Ngoài những vấn đề nêu trên, kinh tế ban đêm dự báo sẽ còn tiềm ẩn những nguy cơ về an ninh trật tự, an toàn giao thông, phòng cháy, chữa cháy, vệ sinh an toàn thực phẩm, rác thải đô thị… Do vậy, chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng sẽ cần phải “nhận diện” rõ ràng, đầy đủ, toàn diện tất cả những rủi ro trước khi hiện thực hóa chủ trương phát triển kinh tế ban đêm ở Phan Thiết.
Phát triển kinh tế ban đêm ở thành phố Phan Thiết - Bình Thuận nhằm mục tiêu khai thác tốt hơn tiềm năng về du lịch, dịch vụ, mua sắm, nhưng đồng thời cũng hướng tới việc quảng bá trước hết về năm Du lịch quốc gia: “Bình Thuận - Hội tụ xanh” sau đó hướng đến phát triển kinh tế du lịch theo mục tiêu, định hướng của thành phố và của tỉnh. Để làm được điều đó, UBND thành phố, các cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm tra, giám sát, giải quyết triệt để những bất cập đang tồn tại, “lành mạnh hóa” thị trường kinh tế về đêm, từ đó tạo môi trường thuận lợi cho chiến lược xây dựng hình ảnh thành phố Phan Thiết về đêm sôi động, trẻ trung nhưng giàu văn hóa và đậm đà bản sắc nhân văn.
Phát triển kinh tế ban đêm ở Phan Thiết - Bình Thuận được kỳ vọng có những đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế, khai thác tiềm năng hoạt động du lịch, dịch vụ, quảng bá về con người, văn hóa và ẩm thực của Phan Thiết - Bình Thuận.
