Trung tâm Nhiệt điện Vĩnh Tân: Lối ra nào cho tro, xỉ?

                

Bãi xỉ được tưới nước thường xuyên

*Nan giải:

Mới đây, cùng với Đoàn Đại biểu Quốc hội đi giám sát tại bãi tro xỉ ở Trung tâm Nhiệt điện Vĩnh Tân đã thấy lượng tro xỉ tồn khá nhiều. Bãi tro đã cao ngang quả núi trước mặt, theo thiết kế sẽ hình tháp cao 27m, nhưng giờ tro, xỉ đã đổ cao 16m. nếu không có biện pháp tiêu thụ sớm e rằng tương lai không xa sẽ mọc thêm 1 quả núi tro xỉ tại đây. Mặc dù Nhiệt điện Vĩnh Tân 2 đã có nhiều biện pháp như: San gạt đầm nén theo quy định, tưới nước thường xuyên, làm các đường ống dẫn nước cố định để tưới phun trên nền đổ tro xỉ… nhưng phía xa mỗi khi có cơn gió thổi mạnh vẫn thấy bụi bay mù. Đối với Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 1 hiện đang trong giai đoạn vận hành thử nghiệm, lượng tro xỉ phát sinh được lưu chứa tại bãi thải tro, xỉ có diện tích 59 ha, có khả năng lưu chứa tro, xỉ phát sinh trong thời gian 7 năm. Qua giám sát của Tổ công tác 1072, thời gian qua các bãi chôn lấp tro, xỉ đã thực hiện việc chôn lấp tro, xỉ cơ bản đảm bảo theo quy trình đã được UBND tỉnh chấp thuận, không để phát sinh bụi ảnh hưởng đến đời sống người dân.

*Hướng giải quyết:

Để giải quyết lượng tro, xỉ phát sinh tại Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 2, UBND tỉnh đã đồng ý chủ trương cho Công ty Cổ phần đầu tư Mãi Xanh thực hiện dự án sản xuất gạch không nung từ nguồn nguyên liệu tro, xỉ (công suất 4.500 tấn tro xỉ/ngày). Công ty đã hoàn thành các thủ tục về môi trường, đất đai, xây dựng và khởi công xây dựng từ đầu năm 2017. Tuy nhiên, tiến độ thực hiện dự án đến nay rất chậm. Lúc chúng tôi đến công ty mới xây dựng xong 1/7 nhà xưởng, lắp ráp 3/28 dây chuyền và đi vào hoạt động cầm chừng 1 dây chuyền do chưa có đầu ra... Hiện nay các hộ lớn tiêu thụ tro xỉ tập trung ở TP Hồ Chí Minh và các tỉnh lân cận nhưng việc vận chuyển tro xỉ khối lượng lớn bằng xe đi xa làm tăng chi phí sản xuất nên phương án này không khả thi.

                

Mới 1 nhà xưởng Cty Mãi Xanh được xây, vẫn còn trống hoác

Theo công ty Nhiệt điện Vĩnh Tân cho biết: Công ty đã làm việc với  tập đoàn INSEE (Siam City Ciment) về sử dụng tro bay của Nhà máy Vĩnh Tân 2 để làm phụ gia xi măng của tập đoàn này, hỗ trợ cung cấp 30 tấn tro bay, hiện đang đợi kết quả. Làm việc với tập đoàn Hoàng Sơn để cung cấp tro bay cho các nhà máy xi măng và xuất khẩu. Hiện Tập đoàn đang xây dựng Nhà máy tuyển tro bay tại KCN long Hòa. Làm việc với Công ty Thuận An để hỗ trợ và hướng dẫn cách lấy tro xỉ làm vật liệu san lấp, cũng như cách thức, phương án vận chuyển, san lấp sau khi Bộ Xây dựng ban hành tiêu chuẩn tro xỉ làm vật liệu san lấp.

Ngoài ra để thúc đẩy việc xử lý tro xỉ tại Trung tâm Điện lực Vĩnh Tân, UBND tỉnh đã giao Sở Kế hoạch và Đầu tư xem xét, tham mưu việc chấp thuận đầu tư cho Công ty Cổ phần Đầu tư VIG  thực hiện dự án nhà máy sản xuất vật liệu xây dựng từ nguồn phế thải tro bay và xỉ đáy lò từ các nhà máy nhiệt điện tại tỉnh Bình Thuận với diện tích 16 ha. Công ty tạo điều kiện cho các đơn vị có phương án vận chuyển tro xỉ làm vật liệu xây dựng được 56 ngàn tấn tro bay. Ngày 16/7/2018, Công ty THT đã thử nghiệm vận chuyển 2.500 tấn tro bay của VT2 và VT4 xuất cho công ty Hứa Gia ở Miền trung bằng tàu biển tại Cảng Tổng hợp Vĩnh Tân, mở hướng cho việc tiêu thụ tro bay bằng đường biển. Tuy nhiên đòi hỏi phải có tàu phù hợp để vận chuyển tro bay và phải trung chuyển bằng xe bồn từ NMVT2 sang Cảng tổng hợp Vĩnh Tân. Hơn nữa chi phí thuê tàu và bến bãi rất cao cũng là nguyên nhân chính gây khó khăn trong việc tiêu thụ tro xỉ.

Ngày 14/6/2018, Bộ Công thương ban hành Quyết định số 2056/QĐ-BCT về việc ban hành mẫu Đề án xử lý, tiêu thụ tro, xỉ, thạch cao của các nhà máy nhiệt điện, hóa chất, phân bón theo yêu cầu tại Quyết định số 452/QĐ-TTg. Trên cơ sở đó, ngày 02/7/2018, Sở Tài nguyên và Môi trường có Công văn số 2954/STNMT-CCBVMT đề nghị Công ty Nhiệt điện Vĩnh Tân, Ban Quản lý dự án nhiệt điện Vĩnh Tân, Công ty TNHH Điện lực Vĩnh Tân 1, Công ty Cổ phần Năng lượng Vĩnh Tân 3 khẩn trương lập, phê duyệt Đề án tiêu thụ tro, xỉ theo hướng dẫn tại Quyết định số 2056/QĐ-BCT.

                

1 dây chuyền sản xuất gạch của Cty Mãi Xanh

Một trong các hạn chế trong việc tiêu thụ tro, xỉ hiện nay do Bộ Xây dựng chưa ban hành tiêu chuẩn sử dụng tro, xỉ để làm vật liệu san nền và đường giao thông. Tại kỳ họp Quốc hội thứ 5, Quốc hội khóa XIV Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Phúc - Phó Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Thuận đã có ý kiến chất vấn Bộ Xây dựng về nội dung trên. Theo trả lời của Bộ Xây dựng tại Văn bản số 1584/BXD-VLXD ngày 29/6/2018 trả lời ý kiến chất vấn, Bộ Xây dựng được Thủ tướng Chính phủ giao triển khai xây dựng mới các tiêu chuẩn, quy chuẩn, hướng dẫn kỹ thuật và định mức kinh tế kỹ thuật liên quan đến sử dụng tro, xỉ làm vật liệu san nền và đường giao thông, hiện đã trình Bộ Khoa học Công nghệ dự kiến ban hành trong năm 2018 và đầu năm 2019. Trên cơ sở đó, việc tiêu thụ tro, xỉ từ các nhà máy nhiệt điện sẽ được đa dạng về hình thức sử dụng góp phần giải quyết lượng tro, xỉ phát sinh trong thời gian tới.

Hà Thu Thủy