Xúc tiến công nghệ viễn thám quản lý khoáng sản

Hoàn thành dự án

Trong thời kỳ công nghệ thông tin, chuyển đổi số đang phát triển mạnh mẽ, việc quản lý tài nguyên khoáng sản theo truyền thống lâu nay sẽ không đáp ứng được sự phát triển, hiệu quả quản lý không cao, thất thu khoáng sản vẫn không thể kiểm soát tận gốc. Điều này đòi hỏi phải ứng dụng công nghệ để quản lý công việc phức tạp này. Trong hội nghị triển khai công tác ngành đầu năm nay, ông Trần Nguyên Lộc, Giám đốc Sở Tài nguyên & Môi trường (TN & MT) cho biết: “Trước đó, lãnh đạo Sở TN & MT đã chỉ đạo các phòng chức năng phối hợp nghiên cứu, tìm hiểu về việc ứng dụng công nghệ viễn thám, sử dụng ảnh vệ tinh để quản lý, giám sát tài nguyên khoáng sản, hỗ trợ cho công tác quản lý về tài nguyên khoáng sản thuận lợi. Qua đó, dự án Ứng dụng công nghệ viễn thám, sử dụng ảnh vệ tinh phục vụ công tác quản lý, giám sát khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh Bình Thuận, được Sở TN & MT phối hợp đơn vị tư vấn hoàn thành”.

Xúc tiến triển khai

Trong khuôn khổ liên quan, ông Lương Quốc Dũng, Trưởng phòng Tài nguyên nước và Khoáng sản thuộc Sở TN & MT, thông tin: “Dự án xây dựng trên phần mềm ứng dụng WebGIS, ứng dụng mobile, sử dụng ảnh vệ tinh (Sentinel 2 miễn phí) giúp cơ quan quản lý nhà nước cấp tỉnh, huyện, xã theo dõi tình hình hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh. Trên giao diện máy vi tính, điện thoại di động, hình ảnh googlemap người dùng có thể quan sát kịp thời tổng thể các khu vực mỏ, thông tin đầy đủ tính pháp lý, tình hình hoạt động khai thác của các khu vực mỏ đã cấp phép; ranh giới các quy hoạch khoáng sản, quy hoạch sử dụng đất, khu vực dự trữ khoáng sản, để đối chiếu kiểm tra thực tế ngoài thực địa”.

Thông qua đó, các cán bộ phụ trách công tác khoáng sản cấp tỉnh, huyện, xã nhận tin báo qua email, điện thoại cảnh báo các điểm biến động địa hình, hiện trạng theo địa bàn quản lý; xem ảnh vệ tinh, vị trí, tọa độ, truy xuất thông tin các lớp bản đồ khu vực cảnh báo làm cơ sở xác minh, xử lý theo quy định (phần mềm đang sử dụng ảnh Sentinel 2 – độ phân giải 10m loại miễn phí nên chỉ phát hiện cảnh báo khi có sự thay đổi hiện trạng trên 0,5 ha, thời gian cảnh báo 15 ngày/lần). Có thể hình dung 0,5 ha khu vực mỏ cát, động cát ở một địa điểm nào đó đang bị cát tặc khai thác trái phép, tổ kiểm tra khoáng sản cấp xã ở các điểm nóng sẽ thuận tiện truy xuất thông tin, nhanh chóng vào cuộc kiểm tra, xử lý. Cách làm này sẽ thay cho việc một số xã “điểm nóng” khoáng sản phải cắt cử cán bộ chức năng, huy động lực lượng xã thay phiên tuần tra, trực gác; nhưng cát tặc nắm được thông tin “đường đi nước bước” lực lượng xã, kịp thời đối phó, đưa xe múc, đào cát ra khỏi hiện trường.

Việc UBND cấp xã, hay cấp huyện, kiểm tra, xác minh khi tiếp nhận các điểm khu vực mỏ biến động địa hình, hiện trạng theo địa bàn quản lý, sẽ được cập nhật vào phần mềm, thuận tiện cho Sở TN & MT xem xét, báo cáo kịp thời UBND tỉnh chỉ đạo phù hợp.

Phần mềm trên cũng cho phép sở ngành chức năng, cấp huyện, xã tiếp nhận, quản lý báo cáo tình hình hoạt động khoáng sản của các tổ chức, cá nhân được cấp phép hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn mỗi địa phương. Cùng với đó, người dùng các tổ chức, cá nhân được cấp phép hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn toàn tỉnh được xem thông tin các điểm thuộc khu vực được cấp phép khai thác, báo cáo tình hình hoạt động mỏ qua phần mềm.

Được biết, Sở TN & MT đã phối hợp đơn vị tư vấn triển khai tập huấn, hướng dẫn cài đặt, sử dụng phần mềm đến UBND và Phòng TN & MT các huyện, thị xã, thành phố. Sở TN & MT đang xúc tiến tập huấn cho cấp xã tiếp cận phương thức quản lý mới mẻ này; đồng thời sở xây dựng quy chế quản lý, vận hành, sử dụng phần mềm trước khi đưa vào sử dụng đầu năm 2024.

“Dự án Ứng dụng công nghệ viễn thám, sử dụng ảnh vệ tinh phục vụ công tác quản lý, giám sát khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh Bình Thuận, được Sở TN & MT thực hiện lộ trình chuyển đổi số đến năm 2025, định hướng đến năm 2030; theo Kế hoạch số 1282/KH-UBND ngày 4/5/2022 của UBND tỉnh về thực hiện Nghị quyết số 10- NQ/TU ngày 18/3/2022 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, khóa XIV”.