Bảo vệ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng

Truyền thông trang bị kỹ năng cho trẻ

Sự phát triển bùng nổ của công nghệ đã mang lại cho trẻ em cơ hội tiếp cận nhiều hơn với internet. Tuy nhiên, ở độ tuổi này, các em lại thường ít được trang bị đủ các kỹ năng “tự vệ”, có nguy cơ chịu nhiều rủi ro và bị xâm hại nhiều hơn, như bị tiết lộ thông tin thuộc bí mật cá nhân và bị sử dụng thông tin cá nhân vào các mục đích xấu, dễ bị lôi kéo, kích động vi phạm pháp luật, lừa đảo qua các trò chơi trên mạng…

Với vai trò là cơ quan chủ trì, Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh đã phối hợp với các sở, ngành, đơn vị, địa phương liên quan đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền bằng nhiều hình thức dễ hiểu, dễ tiếp cận trẻ em nhất. Trong đó, mở nhiều lớp tập huấn hướng dẫn kỹ năng sử dụng internet cho học sinh tại các trường học; kỹ năng phòng chống bạo lực xâm hại trẻ em; kỹ năng tương tác lành mạnh, phòng phống xâm hại trẻ em trên môi trường mạng; tổ chức diễn đàn trẻ em; hội thi… Từ năm 2022 đến nay, nhân “Tháng hành động vì trẻ em” hằng năm, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp đã cùng với các tổ chức thành viên tích cực tham gia hưởng ứng các buổi lễ mít tinh, tọa đàm, nói chuyện chuyên đề về công tác chăm sóc, giáo dục trẻ em, phòng, chống tai nạn, thương tích, phòng, chống đuối nước trẻ em do UBND cùng cấp tổ chức.

Không những thế, hiện các đơn vị, địa phương đều niêm yết số điện thoại đường dây nóng Tổng đài 111 trên các trang mạng xã hội của đơn vị, địa phương. Các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ viễn thông, Internet trên địa bàn tỉnh đã tổ chức tư vấn, truyền thông cho khách hàng các biện pháp để bảo vệ trẻ em sử dụng, tương tác lành mạnh và sáng tạo trong quá trình sử dụng dịch vụ Internet. Triển khai giải pháp cài đặt phần mềm giúp khách hàng ngăn chặn việc truy cập đến các trang Web có nội dung độc hại, giúp hỗ trợ phụ huynh theo dõi hoạt động, quản lý thời gian của trẻ khi sử dụng Internet, tránh các rủi ro trên không gian mạng…

Lấy trẻ em làm trung tâm

Trong bối cảnh môi trường mạng ngày càng trở nên phức tạp và tiềm ẩn nhiều nguy cơ, năm 2024, “Tổ theo dõi, xử lý tin giả tỉnh Bình Thuận” đi vào hoạt động nhằm thông tin, tuyên truyền, hướng dẫn cách nhận biết, phòng tránh với tin giả. Đồng thời, tiếp nhận thông tin từ các cơ quan, tổ chức, cá nhân tố giác tin giả thông qua địa chỉ email, website, số điện thoại đường dây nóng và các kênh khác của Sở Thông tin và Truyền thông để kiểm tra, xác minh, xử lý các thông tin, nội dung vi phạm pháp luật trên không gian mạng, mạng xã hội.

Ông Nguyễn Lê Thành – Phó Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh cho biết: Nhờ xây dựng đa dạng nội dung tuyên truyền theo hướng gần gũi, sinh động thông qua ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông đã góp phần nâng cao nhận thức, để trẻ em biết tự bảo vệ mình và biết cách tương tác an toàn, lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng. Từ năm 2021 – 2024, Bình Thuận chỉ ghi nhận 2 trường hợp xâm hại trẻ em trên môi trường mạng trên địa bàn huyện Hàm Thuận Nam. Sau khi phát hiện, các nạn nhân đều được hỗ trợ, can thiệp kịp thời. Còn các đối tượng, tổ chức bị tố giác, phát hiện vi phạm đã bị xử lý theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả bước đầu vẫn còn gặp nhiều khó khăn, hạn chế trong công tác bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng, do các mạng xã hội, ứng dụng trên môi trường mạng được tích hợp nhiều tính năng và tiện ích cho phép người dùng dễ dàng kết nối với nhau, thông tin tiếp cận rất phong phú, khiến trẻ em đối mặt với nhiều cạm bẫy. Bên cạnh đó, một số gia đình chưa chú trọng rèn luyện kỹ năng sống cho con…

Vì thế, để trang bị thêm hành lang pháp lý bảo vệ trẻ em, Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh kiến nghị Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu, xây dựng các nội dung tuyên truyền bằng hình ảnh trực quan, dễ hiểu để cung cấp cho các đơn vị, địa phương trên cả nước nhằm nâng cao hiệu quả, tiết kiệm chi phí trong việc tuyên truyền. Song song, phối hợp với các bộ, ngành liên quan định kỳ tập huấn cho đội ngũ làm công tác tham mưu thực hiện Chương trình “Bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng giai đoạn 2021- 2025” tại các địa phương trên toàn quốc, nhằm phát huy vai trò, nâng cao chất lượng tuyên truyền, cách làm trong chăm sóc, giáo dục, bảo vệ trẻ em.