Bệnh lao: Tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm trong cộng đồng

Xu hướng giảm

Năm 2017 cho đến nay, toàn tỉnh ghi nhận 2.300 bệnh nhân lao mắc các thể (bao gồm HIV +), 60 bệnh nhân tử vong. Trong đó, có 1.538 bệnh nhân lao các thể được phát hiện trong cộng đồng (917 bệnh nhân lao phổi có bằng chứng vi khuẩn học mới và tái phát được phát hiện, chiếm 60,15%;), giảm 6% so với năm trước. Tỷ lệ mắc là 121,7/100.000 dân. Bệnh này thường tập trung ở những khu dân cư đông đúc, đặc biệt vùng biển Tuy Phong, Phan Thiết và La Gi... Phần lớn bệnh nhân lao sẽ được chữa khỏi nếu tuân thủ tốt liệu trình điều trị và theo dõi một cách nghiêm ngặt. Tỷ lệ điều trị bệnh lao các thể đạt 92,6%, vượt 2,6% so kế hoạch quốc gia (90%).

Theo Bệnh viện Phổi Bình Thuận, tình hình dịch tễ bệnh lao tại tỉnh có xu hướng giảm nhưng mức độ giảm chưa nhiều, chủ yếu phát hiện thụ động. Một số bệnh nhân được phát hiện bệnh lao có bằng chứng vi khuẩn học, nhưng không hợp tác điều trị, hoặc đăng ký điều trị chậm, điều trị chưa đúng theo phác đồ. Bên cạnh đó, số ca mắc lao có bằng chứng vi khuẩn học còn sót lại trong cộng đồng chưa được phát hiện hết. Đây là những nguyên nhân tăng nguy cơ nhiễm lao trong cộng đồng.  

Còn nhiều khó khăn

Hằng năm, Bệnh viện Phổi tỉnh thu nhận và điều trị khoảng 35 – 40 bệnh nhân lao kháng thuốc. Tuy nhiên, tỷ lệ thành công đạt 65 – 70%. Song, chương trình chống lao của tỉnh chưa tầm soát hết các bệnh nhân nghi lao kháng thuốc, đặc biệt nhóm bệnh nhân có bằng chứng vi khuẩn học mới được phát hiện. Đây là mối đe dọa cho công tác phòng và chống căn bệnh này. Nếu không điều trị sớm và triệt để, bệnh nhân lao kháng thuốc có thể tử vong. Với bệnh lao kháng thuốc, chi phí và thời gian điều trị tăng hơn nhiều so bệnh lao thông thường. Trong khi bệnh lao điều trị dài ngày, thì đa số bệnh nhân lao, lao kháng thuốc có điều kiện kinh tế khó khăn, bỏ điều trị để lo kiếm sống hàng ngày. Hơn thế nữa, ít được tiếp cận các phương tiện truyền thông nên ý thức phòng chống, hạn chế lây lan bệnh ra cộng đồng chưa cao.

Với mục tiêu giảm số người mắc lao trong cộng đồng và khống chế người mắc lao kháng thuốc, chương trình phòng chống lao tỉnh cần chủ động phát hiện, điều trị kịp thời, đúng phác đồ. Tăng cường các hoạt động giám sát để phát hiện nguồn lây, tiếp cận những bệnh nhân lao chưa được phát hiện và điều trị. Đồng thời mở rộng sàng lọc bệnh lao nghi kháng thuốc; xây dựng mô hình quản lý điều trị bệnh lao kháng thuốc lấy người bệnh làm trung tâm, nhằm giảm thiểu tỷ lệ bỏ trị và chết; sử dụng phác đồ điều trị ngắn ngày (9 tháng) với điều trị bệnh nhân lao kháng thuốc.

Trang Minh