Sau nhiều tháng căng thẳng và tranh cãi về câu chuyện áp giá trần lên khí đốt và dầu của Nga nhằm phản ứng chiến dịch quân sự đặc biệt mà nước này phát động tại Ukraine, mới đây, Liên minh châu Âu (EU) cuối cùng cũng đã đưa ra được một đề xuất cụ thể. Theo đó, khối này vừa đề xuất áp giá trần khí đốt ở mức 275 euro (tương đương 283 USD) mỗi MWh.
Phía EU khẳng định đây là một công cụ mạnh đồng thời là giải pháp cuối cùng để ngăn chặn tình trạng giá khí đốt tăng cao, kiểm soát nhu cầu hướng tới đảm bảo cung cấp đủ khí đốt cho châu Âu
Xem xét đề xuất áp giá trần
Theo đề xuất mới đây được Uỷ viên phụ trách năng lượng của Uỷ ban châu Âu, bà Kadri Simson đưa ra, Liên minh châu Âu sẽ áp giá trần khí đốt ở mức 275 euro/MWh. Trong thông báo của mình thì bà Kadri Simson không công bố công thức tính toán cụ thể để đưa ra mức giá này nhưng các chuyên gia năng lượng cho rằng việc tính mức giá trần này chịu ảnh hưởng rất lớn bởi đợt tăng giá cao chưa từng thấy hồi cuối tháng 8/2022 khi giá khí đốt giao dịch trên sàn TTF của Hà Lan lên gần 350 euro/MWh.
Hiện tại, mức giá này đang dao động quanh mức 125 euro/MWh. Do đó, có thể thấy mức giá trần 275 euro/MWh mà Uỷ ban châu Âu đề xuất là mức giá nằm giữa mức giá kỷ lục cuối tháng 08/2022 và mức giá hiện nay. Ngoài ra, việc áp mức giá 275 euro/MWh cũng dựa trên rất nhiều nghiên cứu dự báo của các tổ chức tài chính và năng lượng lớn.
Ví dụ, trong một báo cáo mới công bố đầu tháng 11/2022, Ngân hàng Golman Sachs dự báo giá khí đốt châu Âu đầu năm 2023 có thể sẽ giảm xuống mức khoảng 80 euro/MWh nhưng đến mùa Hè 2023 có thể sẽ tăng lên 250 euro/MWh, thậm chí là cao hơn khi nền kinh tế Trung Quốc phục hồi trở lại khiến nhu cầu nhập khẩu và tiêu dùng khí tự nhiên hoá lỏng (LNG) của Trung Quốc cũng tăng theo. Ngoài ra, đến năm 2023, châu Âu sẽ mất gần như toàn bộ nguồn cung từ Nga nên việc lấp đầy các kho dự trữ sẽ khó khăn hơn, đẩy việc cạnh tranh khí đốt trên thị trường thế giới thêm gay gắt hơn và giá sẽ tăng cao.
Nhìn chung, mức giá trần 275 euro/MWh mà Uỷ ban châu Âu đề xuất được tính toán dựa trên rất nhiều yếu tố phức tạp và điều kiện áp dụng mức giá trần này cũng không đơn giản nên một số chuyên gia kinh tế thậm chí còn nhận định, nhiều khả năng mức giá trần này có thể sẽ không bao giờ được áp dụng trên thực tế. Tuy nhiên, trước mắt về lý thuyết thì nếu các lãnh đạo các nước châu Âu bật đèn xanh thông qua mức giá trần này thì Uỷ ban châu Âu sẽ có một công cụ tương đối mạnh để can thiệp vào thị trường năng lượng, theo đó, cơ chế điều tiết thị trường sẽ được tự động kích hoạt nếu giá khí đốt vượt quá 275 euro/MWh trong 2 tuần liên tiếp và chênh lệch giữa giá khí đốt hợp đồng tương lai giao dịch trên sàn TTF (Hà Lan) và giá khí tự nhiên hoá lỏng – LNG trên thị trường thế giới vượt quá 58 euro trong 10 ngày giao dịch liên tiếp.