Hàm Thuận Bắc: Cây bưởi da xanh bén duyên

Vườn bưởi của ông Lại nằm tại xứ đồng cống Bà Chỉ thuộc thôn 1, xã Thuận Minh. Vùng đất nơi này phì nhiêu, được bồi đắp phù sa từ các nhánh sông, suối tự nhiên, có tầng đất thịt dày thích hợp với nhiều loại cây trồng phát triển. Hơn 10 năm trước, trên diện tích đất này, ông Lại sản xuất các loại hoa màu ngắn ngày nhưng thường xảy ra tình trạng được mùa, mất giá, và được giá mất mùa, hiệu quả kinh tế không cao. Qua đọc báo, xem ti vi và tham quan nhiều nơi, biết được cây bưởi có đầu ra ổn định, đạt hiệu quả kinh tế, ông Lại liền bắt tay vào trồng thử nghiệm hơn 100 cây bưởi năm roi, đây là giống bưởi có thương hiệu trên thị trường thời điểm đó.

Tuy nhiên, do lần đầu trồng bưởi, việc áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật còn hạn chế, tỷ lệ cây sống không nhiều và cây sống thì không phát triển được, việc sản xuất gặp rất nhiều khó khăn. Nhưng với bản chất nông dân cần cù, chịu khó, ông Lại tiếp tục nghiên cứu qua các tài liệu về kỹ thuật trồng, chăm sóc bưởi và thường xuyên đọc báo, xem đài, học tập kinh nghiệm trồng bưởi từ bạn bè, nông dân ở nhiều nơi, nắm bắt kỹ từng yếu tố, từ khâu chọn giống, đến khâu chuẩn bị hố trồng, bón phân và thời vụ trồng áp dụng phù hợp vào diện tích đất của gia đình. Từ đó, áp dụng vào trồng 300 cây bưởi da xanh trên diện tích 6 sào. Sau 3 năm chăm sóc đã cho trái, từ năm thứ 4 trở đi bưởi cho năng suất đạt trên, dưới 10 tấn/năm, với giá bưởi thị trường trên 30.000/kg, ông thu hơn 300 triệu đồng. Ông Lại chia sẻ: Mỗi năm cây bưởi cho thu hoạch từ 8 – 9 đợt, trong năm 2022, thu được 9 đợt với sản lượng hơn 10 tấn, thu hơn 350 triệu đồng; những năm 2020 về trước bưởi có giá cao khoảng trên dưới 50.000 đồng/kg.

Theo ông Lại, cây bưởi thích hợp với nhiều loại đất, ngoại trừ đất hà li. Một yếu tố nữa cũng hết sức quan trọng là cần có nguồn nước tưới chủ động, thời kỳ bưởi ra hoa, kết trái cần rất nhiều nước tưới, đất luôn độ ẩm, nhưng tuyệt đối không nề nước. Trên cây bưởi thường nhiễm các loài sâu bệnh, hại như: sâu vẽ bùa, nhện đỏ, rệp sáp và bọ cánh cứng, nhưng tất cả các đối tượng gây hại này đều có thuốc đặc trị.

Những ngày đầu năm 2023, ông Lại đang cải tạo lại hơn 100 cây bưởi năm roi ghép bưởi da xanh. Về kỹ thuật, ông Lại khá thành thạo trong thao tác thực hiện ghép mắt giống bưởi da xanh với thân cây bưởi năm roi, đạt tỷ lệ thành công đạt trên 80%, sau 2 năm chăm sóc, số cây bưởi này sẽ cho thu hoạch. Trước hiệu quả kinh tế từ cây bưởi da xanh mang lại, năm 2022, Trung tâm Kỹ thuật và dịch vụ nông nghiệp huyện Hàm Thuận Bắc phối hợp xã Thuận Minh thực hiện mô hình trồng bưởi trên diện tích 1,6 ha với số lượng 672 cây, nâng tổng số diện tích bưởi trên địa bàn huyện lên 7,6 ha. Về lý thuyết, chi phí trồng 1 ha bưởi da xanh trong giai đoạn kiến thiết cơ bản 3 năm đầu sẽ bao gồm 500 triệu đồng cho 400 cây giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, lao động, hệ thống tưới tiêu nước. Khi cây bưởi vào năm thứ 4 cho thu hoạch thì chi phí đầu tư sẽ giảm còn khoảng 200 triệu đồng/ha.