Linh thiêng Lễ hội Giỗ tổ Hùng Vương

Đền thờ Hùng Vương ở thị trấn Phan Rí Cửa trước là ngôi đình của làng Cam Hải. Đình được nhân dân địa phương xây dựng vào năm 1859 để thờ Thành hoàng Bổn cảnh và các bậc tiền hiền có công khai khẩn đất đai, quy tập nhân dân lập làng trên vùng đất Phan Rí Cửa.

Năm 1958, người dân đưa thêm các vị vua Hùng vào thờ phụng tại đình làng Cam Hải. Năm 1964, sau khi chùa Hải Hội được xây dựng hoàn chỉnh, Hội Phật học Phan Rí Cửa đã thỉnh Phật qua thờ trong chùa, thỉnh Thánh vào thờ trong di tích. Từ đó, nơi đây chỉ dành riêng để tôn thờ Quốc Tổ Hùng Vương. Tên gọi Đền thờ Hùng Vương đã ra đời, trở thành tên gọi chính thức của di tích và tồn tại cho đến ngày nay.

Năm 2016, nhân dịp tham dự Giỗ tổ Hùng Vương tại Đền Hùng (Phú Thọ), đoàn tỉnh Bình Thuận đã long trọng thỉnh rước “đất, nước và chân hương” từ Đền Hùng Phú Thọ về quê hương Bình Thuận. Nước được lấy từ Giếng Ngọc, đất lấy tại núi Nghĩa Lĩnh, và chân hương tại lư hương đền Thượng. Đền thờ Hùng Vương ở thị trấn Phan Rí Cửa được chọn làm nơi an vị, thờ phụng các di vật quý giá, thiêng liêng này.

Mỗi năm, Lễ hội Giỗ tổ các vua Hùng tại Phan Rí Cửa luôn thu hút người dân địa phương và du khách bao gồm phần lễ và phần hội. Nội dung, hình thức các nghi lễ, lễ vật và cách thức thực hiện trong Lễ hội Giỗ tổ đền thờ Hùng Vương đã thể hiện nét trang nghiêm, thành kính, đảm bảo vừa phù hợp với tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương chung của cả nước, vừa thích nghi với phong tục tập quán của người dân Bình Thuận. Ông Võ Minh Chiến - Bí thư Đảng ủy thị trấn Phan Rí Cửa, cho biết: Tổ chức Lễ hội Giỗ tổ các vua Hùng trên tinh thần tiết kiệm, lành mạnh, thiết thực hướng về cội nguồn, tổ tiên; có sức thu hút nhân dân và các tổ chức tín ngưỡng, tôn giáo ở khắp nơi về dự; thành kính dâng hương tri ân công đức các vua Hùng có công dựng nước và các bậc tiền nhân có công giữ nước. Lễ hội là sự kiện văn hóa đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa của người dân; góp phần giáo dục truyền thống, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”.

Theo thông lệ, lễ hội diễn ra từ sáng mùng 10/3 âm lịch. Lãnh đạo tỉnh (chủ lễ) đọc chúc văn, đánh trống khai hội. Có 9 nam thanh niên và 9 thiếu nữ trong trang phục truyền thống đi theo 2 hàng bưng 18 chiếc bánh chưng và 18 chiếc bánh giầy từ sân lễ vào trong đền thờ. Lãnh đạo tỉnh, các đoàn thể, bà con nhân dân vào dâng bánh chưng, bánh giầy và dâng hương tưởng niệm các vua Hùng. Các đình, chùa, đền, miếu, lăng, vạn… tổ chức đoàn lễ trang nghiêm, có cờ lễ, tàn lọng, chiêng trống, kiệu lễ… thỉnh rước các vị thần, tiền hậu hiền của làng lần lượt đến ra mắt, bái yết và dâng lễ vật lên các vị vua Hùng để báo cáo tình hình cuộc sống, làm ăn của dân làng trong năm qua, cầu nguyện năm mới có cuộc sống ấm no và sung túc hơn.

Sau nghi thức, đoàn lễ của các làng đến ra mắt và bái yết vua Hùng. Ban quản lý đền thờ thực hiện nghi thức chánh tế các vua Hùng với nhiều nghi lễ trang nghiêm diễn ra theo đúng tập tục và truyền thống do cha ông truyền lại. Về phần hội, chương trình tổ chức các hoạt động thi làm bánh chưng và bánh giầy, văn nghệ, thể thao… tạo nên không khí đoàn kết và rộn ràng trong ngày lễ trọng đại của dân tộc.

Lễ hội Giỗ tổ tại đền thờ Hùng Vương ở thị trấn Phan Rí Cửa có vai trò và giá trị to lớn trong đời sống tâm linh, tín ngưỡng của người dân. Lễ hội cũng đã lưu giữ, phát huy những giá trị văn hóa độc đáo đã tồn tại hàng ngàn năm, thấm sâu vào tâm hồn, trở thành đạo lý truyền thống của mỗi người dân Việt. Đây cũng là ngày để toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta nguyện một lòng mãi mãi khắc ghi lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Các vua Hùng đã có công dựng nước - Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”, “Dù ai đi ngựợc về xuôi/Nhớ ngày Giỗ tổ mùng 10 tháng ba”.