Luật phù hợp thông lệ quốc tế
Theo bà Mai Thanh Nga, Phó Giám đốc Sở Khoa học & Công nghệ, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ được Quốc hội nước Cộng hòa XHCN Việt Nam khóa XV thông qua kỳ họp thứ 3, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2023. Luật sửa đổi lần này có 120 điều được điều chỉnh liên quan tới các luật (Giá, Hải quan, Khoa học & Công nghệ; Quản lý, sử dụng tài sản công) đảm bảo thống nhất, đồng bộ hệ thống pháp luật, đáp ứng yêu cầu cấp thiết phát triển kinh tế, xã hội nước ta; phù hợp các cam kết quốc tế Việt Nam tham gia, như Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA).
“Trong Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi lần này, đáp ứng yêu cầu phát sinh trong thực tế xã hội thời gian qua, luật bổ sung khoản 2, Điều 1, quy định về quyền tác giả, quyền liên quan đối với Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca với nội dung “Tổ chức, cá nhân thực hiện quyền sở hữu trí tuệ liên quan đến Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca không được ngăn chặn, cản trở việc phổ biến, sử dụng Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca”, bà Mai Thanh Nga nhấn mạnh.
Bảo hộ sáng chế
Trong khi đó, ông Trần Giang Khuê, Trưởng Văn phòng miền Nam - Cục Sở hữu trí tuệ trong buổi giới thiệu những điểm mới Luật Sở hữu trí tuệ lưu ý: “Những điểm mới tập trung vào các nhóm chính sách lớn như: Bảo hộ sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn, bảo hộ nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý. Điểm mới về đại diện và giám định sở hữu công nghiệp; khiếu nại và giải quyết khiếu nại liên quan đến các thủ tục về sở hữu công nghiệp. Trong đó, các thay đổi liên quan đến các chế định bảo hộ nhãn hiệu là điều các doanh nghiệp cần nắm rõ”. Bên cạnh, luật đã mở rộng việc bảo hộ đến các nhãn hiệu (âm thanh, chữ, hình). Các tiêu chí đánh giá các nhãn hiệu nổi tiếng, cũng như các căn cứ để từ chối, hủy bỏ hay chấm dứt hiệu lực của nhãn hiệu là những điểm mới doanh nghiệp cần quan tâm để bảo hộ nhãn hiệu của đơn vị.
Các điểm mới lần này trong luật bảo đảm quy định rõ về tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, người biểu diễn, chủ sở hữu quyền liên quan trong các trường hợp chuyển nhượng, chuyển giao quyền tác giả, quyền liên quan đến quyền tác giả; khuyến khích tạo ra, khai thác và phổ biến sáng chế; tạo thuận lợi cho quá trình thực hiện thủ tục đăng ký quyền tác giả, thủ tục xác lập quyền. Trong khi đó, tính mới của sáng chế để được luật bảo hộ thể hiện rõ Điều 60: “Sáng chế được coi là có tính mới nếu không thuộc một trong các trường hợp sau đây: Bị bộc lộ công khai dưới hình thức sử dụng, mô tả bằng văn bản hoặc bất kỳ hình thức nào khác ở trong nước hoặc ở nước ngoài trước ngày nộp đơn đăng ký sáng chế hoặc trước ngày ưu tiên trong trường hợp đơn đăng ký sáng chế được hưởng quyền ưu tiên. Bị bộc lộ trong đơn đăng ký sáng chế khác có ngày nộp đơn hoặc ngày ưu tiên sớm hơn nhưng được công bố vào hoặc sau ngày nộp đơn hoặc ngày ưu tiên của đơn đăng ký sáng chế đó”.
Luật Sở hữu trí tuệ khuyến khích, tạo động lực cho sự sáng tạo, thúc đẩy những nỗ lực, cống hiến của nhiều cá nhân vào hoạt động cải tiến kỹ thuật, nghiên cứu khoa học nhằm tạo ra sản phẩm vật chất, tinh thần cho xã hội cũng như bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của các chủ thể quyền sở hữu trí tuệ; góp phần ngăn chặn, chấm dứt hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Điều 212 Luật Sở hữu trí tuệ nêu: “Cá nhân, pháp nhân thương mại thực hiện hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ có đủ yếu tố cấu thành tội phạm thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự”.
