Thời điểm này, nếu những năm trước không khí ở những làng mai sẽ chộn rộn, với những khâu tuốt lá cho hoa ra đúng tết, thì giờ đây sự im lặng bao trùm, phần lớn mai đã nở hoa trước những mong đợi của nhà vườn và nghệ nhân. Nói đến mai, thì nhiều người hay nhắc đến Hàm Hiệp (Hàm Thuận Bắc). Người trồng mai ở xã Hàm Hiệp, nhiều vườn mai tại đây đã bung cánh mà chưa đến tết. Toàn xã có 6 thôn với hơn 150 hộ gia đình trồng mai trên diện tích 8 ha. Hàng năm, nơi đây cung cấp hàng trăm gốc mai cho chợ hoa xuân trong tỉnh cũng như các địa phương lân cận. Theo người dân trồng mai nơi đây, để cây mai ra hoa đẹp đúng dịp tết, ngoài kỹ thuật chăm tưới, kinh nghiệm lẩy lá, cũng phải trông vào “mưa thuận, gió hòa”. Vì vậy, những năm trước thời tiết thuận lợi, hàng trăm chậu mai nơi đây được đưa ra thị trường trổ hoa đúng dịp tết.
“Năm nay thời tiết khó chịu quá, vừa rồi bị đợt sương muối, sáng ra nhìn vườn mai nở vàng rực mà xót” - bà Nguyễn Thị Hường ở thôn Đại Lộc. Tương tự, ông Trần Văn Vỹ là người trồng mai khá có tiếng ở đây cũng cùng cảnh ngộ. Ông Vỹ cho biết: “Giờ này mọi năm là vui lắm, thuê người lặt lá, nhưng giờ không thuê nữa, dù có lặt thì theo kinh nghiệm của tôi mai vẫn sẽ không có nụ”. Năm nay, dự đoán mai sẽ hiếm và có giá, nhưng người mua phải thật thận trọng khi chọn mai.
Một chủ vườn khác có hơn 40 năm kinh nghiệm trồng mai như ông Nguyễn Minh, hiện tại vườn của ông có trên 300 gốc mai, phần lớn đều đã nở hoa trong tháng vừa qua. Cây mai nào giờ cũng trơ lại những chùm nhụy. Cũng như nhiều người, ông Minh phải nhặt bỏ đi những bông hoa và hạt mai để giữ sức cho cây. “Năm nay, tôi sẽ giữ cây lại để qua tết chăm, chứ bây giờ coi như thất bại rồi. Thời tiết thất thường như năm nay thì cả làng mai gặp khó chứ không riêng tôi”.
Nhiều hộ dân đã quyết định không bán mai vào dịp tết, nhà vườn vẫn có thể giữ lại cho thị trường tết năm sau. Tuy nhiên, người trồng mai sau khi bán những chậu mai cũ đều phải tái đầu tư cho đợt tiếp theo. Vì thế, thu nhập đều đặn từ vụ mai tết sẽ giúp nông dân trồng mai ổn định cuộc sống và phát triển kinh tế. Vậy nên, khả năng thất thu mùa mai tết năm nay khiến cho nhiều hộ trồng mai thấy lo lắng. Cũng theo những người trồng mai, các tỉnh miền Tây và miền Trung thời tiết cũng thất thường làm mai nở sớm. Do đó, năm nay nhiều người trồng mai dự báo giá bán, cho thuê mai đẹp có thể tăng từ 20 - 30% so mọi năm. Chơi mai không hề đơn giản, nếu kỹ thuật chăm sóc tốt nhưng thời tiết không ổn định cũng sẽ ảnh hưởng rất nhiều.
Quang Nhân