Theo dõi trên

Một thời cuốc đất

30/07/2021, 08:36

BT- Lang thang miền ký ức, bỗng nhớ ngày xưa một thời “nghề” cuốc đất. Gọi “nghề” cho nó chuyên nghiệp tí, chứ hồi ấy với khẩu hiệu “tất cả cho sản xuất”, “lao động là vinh quang”, 16 tuổi được xếp diện lao động, mà lao động là phải biết cuốc đất, dọn rẫy gieo trồng để tự túc lương thực. Cái “nghề” này chẳng phải trường lớp gì, cứ thấy người ta cuốc, mình cuốc, cuốc riết rồi quen, rồi giỏi, rồi lên bậc lao động chính, lao động tiên tiến.

Đời cuốc đất vất vả cũng lắm mà kỷ niệm cũng nhiều, nhất là thời gian đi cuốc đất tập thể. Sau giải phóng, thống nhất đất nước xã, làng nào cũng thực hiện chủ trương “hợp tác hóa”, mới đầu tổ vần đổi công, rồi đội sản xuất, tập đoàn sản xuất cuối cùng  là hợp tác xã nông nghiệp. Hình thức lao động tập thể này hút lớp trẻ tham gia rất nhiệt tình. Chẳng cần biết mùa màng thu hoạch ra sao, tất cả đã có ban đội, ban chủ nhiệm lo. Bọn trẻ chúng tôi chỉ việc biết cuốc và cuốc. Đứa nào cuốc giỏi ngày được chấm 10 điểm, dở hơn 9 điểm, 8 điểm, được cái mỗi ngày là một niềm vui.

Làng tôi có 2 đội sản xuất (làng Phước Bình nay là khu phố 8, phường Tân An, thị xã La Gi). Đội 1 đầu làng, đội 2 cuối làng. Lực lượng lao động nòng cốt là đám nam, nữ choai choai tụi tôi. Ở cái tuổi này mà ngày nào cũng được “bên nhau” là nhất trên đời, mệt nhọc, vất vả nào sá chi. Sáng ra, nghe kẻng đội bon bon, đứa nào, đứa nấy mặt mày tươi rói, cuốc vác vai, cơm nước cột đèo đầu cán, họp nhau ở nhà đội trưởng, rồi cả đoàn cùng xuất quân.

Đất sản xuất nông nghiệp của tập thể nằm bên bắc sông Dinh, lại không có cầu, muốn đi đường cầu qua vùng sản xuất phải vòng xuống Phước An (khu phố 7, phường Tân An, thị xã La Gi hiện nay) xa đến 4 - 5 cây số, nên bơi qua sông là cách tốt nhất để rút ngắn quãng đường. Bơi sông với đám con trai thì chẳng có gì vất vả, áo quần cởi hết gói vào áo mưa, qua bên kia sông chỉ cần tìm cái lùm kín vắt khô chiếc tà lỏn là tươm tất, khô ran. Nhưng với phái nữ, khổ lắm, cứ nguyên bộ phập phồng dưới nước nhờ đám con trai dìu qua sông. Khi chị em lên bờ, áo quần ướt dính sát da, che chỗ này lộ chỗ kia. Mấy ngày đầu em nào cũng đỏ mặt, nhưng riết rồi quen, rồi cười, cười rộn cả dòng sông.

Qua rẫy sản xuất, từng tổ chia nhau giăng hàng ngang cuốc đất tranh. Vừa cuốc đất vừa chuyện trò rất vui vẻ. Anh nào có “đối tượng”, thì lợi dụng cơ hội này đến sát bên em vừa cuốc, vừa tán, vừa ga lăng. Em sổ cuốc - anh nêm. Em mẻ cuốc - anh đập lại. Tôi cũng thuộc diện một thời đi nêm cuốc, đập cuốc mẻ. Em tôi hồi ấy đang là nữ sinh lớp 10, quen viết chứ không quen cuốc. Đi cuốc đất mấy ngày đầu hai bàn tay phồng rộp, giờ giải lao em cứ ngồi một mình thút thít. Tôi cũng học sinh, nên hai đứa dễ gần nhau, dễ tâm sự với nhau. Tình cảnh ấy hỏi sao không ham đi cuốc đất. Cuốc vài mùa - “vậy mà nên nghe!”.

Cuốc đất tập thể vừa vui, vừa không phải bán sức, cứ tèn tèn  45 phút kẻng gõ, giải lao ngồi tán dóc. 2 tiếng nghỉ ăn nửa buổi, ăn nửa buổi thời bao cấp chủ yếu khoai lang, khoai mì chấm muối đậu. Ăn xong uống bụng nước no đến chiều. Giờ nghỉ trưa, ai mệt lót lá nằm dưới mấy tán cây nói chuyện tiếu lâm hoặc đánh giấc. Bọn loai choai tụi tôi, không đi bắt chim, bắt cút thì dắt chó đi săn thỏ, săn chồn... Thỏ, chồn hồi ấy bên bắc sông nhiều lắm, chỉ cần có cặp chó hay hay, đi chặp trưa là có thịt rừng. Chiều, tầm 4 giờ, nghỉ sớm để họp bình công chấm điểm. Nói bình, nói chấm vậy, chứ anh em, bạn bè nhau cả, sàn sàn đứa nào cũng chín, mười điểm

Cuốc đất cả ngày, nhưng tối về vẫn không thấy mệt. Tắm rửa cơm nước xong là hú hí nhau đi ngồi “chực” trước cổng nhà mấy em, bữa nào có sinh hoạt thì đi. Ngày tháng cứ đều đều như thế, chẳng mơ cao, nghĩ xa gì. Ngược lại, chuyện trai gái sống tập thể lại có kết quả ngoài mong đợi. Nhiều cặp trẻ thành đôi từ chỗ đất này.

Lại nói về cuốc đất tranh. Đất rẫy vùng Tân An, La Gi hồi ấy là đất rừng khai hoang, lâu ngày tranh mọc thành bãi, thành lán. Muốn có đất để trồng bắp, trồng đậu... phải phát đốt rồi cuốc giũ sạch rễ tranh, bấm sạch chồi cây. Rễ tranh ăn sâu, nên cuốc phải kỹ, cuốc dối vài bữa tranh mọc lại như chông. Cuốc sử dụng phải loại cuốc tốt, cán cuốc cũng vậy, ba cái  cuốc mua chợ, cuốc vài lối đất là bung đai, mẻ lưỡi, gãy cán. Để có cái cuốc ưng ý, nông dân tụi tôi phải tự tìm sắt thép đi rèn. Ri sắt, cản xe bằng inox là hai loại vật tư tốt nhất. Loại lưỡi này, chấn vào cái chồi cây đi ngọt xớt, không sứt mẻ gì. Cán cuốc thì dùng cây song mây, cây này rất dẻo ít bị gãy.

Hồi ấy, trâu bò hiếm lắm, 2 đội sản xuất chỉ có 1 con bò kéo tập thể. Danh sách xã viên đăng ký đi kéo gỗ, kéo củi dài thậm thượt. Bò già , lao động nhiều lại ăn toàn rơm khô, nên chỉ thời gian ngắn, bò xuống sức không kéo cày chi được. Máy cày do trạm máy kéo huyện quản lý, rước được ông này về không phải dễ, nên dân gian mới có câu “trâu đen ăn cỏ, trâu đỏ ăn gà”. Thành ra đến thời vụ sản xuất, sử dụng sức người đi cuốc đất là chính.

Lang thang miền ký ức chỉ để nhớ lại cái thời đi cuốc tập thể - “vậy mà vui nghe!”.

Ngô Văn Tuấn



(0) Bình luận
Bài liên quan
Nổi bật
Đảng bộ Khối Cơ quan và Doanh nghiệp tỉnh: Thực hiện nhiều giải pháp phát triển Đảng trong doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước
Tổ chức Đảng có vai trò, vị trí rất quan trọng trong các loại hình doanh nghiệp. Điều này không chỉ đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng trong doanh nghiệp mà còn giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, phát triển bền vững và nhất là sự hài hòa lợi ích giữa doanh nghiệp, Nhà nước và người lao động, thúc đẩy sự phát triển kinh tế- xã hội của tỉnh.
Đừng bỏ lỡ
  • Kiểm tra công tác xây dựng lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự cơ sở tại các địa phương
    29 phút trước Pháp luật
    BTO-Từ ngày 23/10 đến ngày 5/11/2024, Đoàn kiểm tra của UBND tỉnh đã tổ chức kiểm tra việc triển khai thực hiện nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh, quyết định của UBND tỉnh về lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở tại...
  • Tai nạn giao thông liên quan đến học sinh giảm sâu
    31 phút trước Pháp luật
    BTO-Qua một tháng thực hiện cao điểm bảo đảm trật tự an toàn giao thông cho lứa tuổi học sinh, số vụ tai nạn giao thông giảm sâu trên cả 3 tiêu chí so với thời gian liền kề trước cao điểm. Đây là tín hiệu đáng mừng để lực lượng CSGT...
  • Phát hiện đối tượng truy nã khi làm sạch dữ liệu dân cư
    32 phút trước Pháp luật
    BTO-Qua quản lý địa bàn, quản lý nhân khẩu và qua công tác làm sạch dữ liệu trên hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Công an huyện Đức Linh vừa phát hiện một trường hợp bị truy nã khi đang lẩn trốn tại khu phố 1, thị trấn Đức...
  • Xe máy lao vào cột đèn, người điều khiển phương tiện tử vong
    33 phút trước Pháp luật
    BTO-Rạng sáng nay - 8/11, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Hàm Thuận Nam đã hoàn tất khám nghiệm hiện trường để điều tra vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng xảy ra trên địa bàn.
  • Một người đàn ông tử vong khi đang tắm biển
    36 phút trước Pháp luật
    BTO-Ngay khi phát hiện sự việc lực lượng cứu hộ đã tiến hành sơ cứu và đưa đi cấp cứu nhưng nạn nhân đã không qua khỏi.
  • Thực hiện chương trình hành động của Tỉnh ủy về chống khai thác IUU
    một giờ trước Kinh tế
    BTO- UBND tỉnh vừa ban hành kế hoạch thực hiện Chương trình hành động số 92 -CTr/TU ngày 26/9/2024 của Tỉnh ủy triển khai thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác...
  • Kính mời độc giả đón đọc báo in Bình Thuận hôm nay (8/11)
    4 giờ trước Bạn đọc
    Phan Thiết sẽ được đầu tư để cải thiện môi trường đô thị; Đảng bộ Khối Cơ quan và Doanh nghiệp tỉnh: Thực hiện nhiều giải pháp phát triển Ðảng trong doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước; Chuyện hỗ trợ chuyển đổi nghề ở Mỹ Thạnh; Trải...
  • Nửa dưới đại chiến
    4 giờ trước Thể thao
    Trận đấu giữa West Ham và Everton tại sân vận động London Stadium, sân nhà của West Ham trong khuôn khổ vòng 11 Premier League mùa 2024 – 2025 diễn ra lúc 22 giờ, ngày 9/11. Đây là cuộc đối đầu cân tài cân sức giữa hai đội bóng đang...
  • Nếu còn vấp ngã…
    5 giờ trước Thể thao
    “Khủng hoảng toàn diện” là nỗi lo của nhiều cổ động viên Real Madrid khi chứng kiến phong độ, thực lực và các diễn biến gần đây của đội nhà ở các giải đấu.
  • Trải nghiệm du lịch canh nông ở Bình Thuận
    5 giờ trước Du lịch
    Du lịch canh nông hay còn gọi là du lịch nông nghiệp đang thu hút lượng khách khá đông. Đây là mô hình đã có một số tỉnh, thành triển khai như Quảng Nam, Nha Trang, Đồng Nai... Tại Bình Thuận các huyện Hàm Thuận Nam, Hàm Thuận Bắc,...
  • Dạy học sinh lái xe an toàn
    5 giờ trước Giáo dục - Thanh niên
    Với sự chỉ đạo của Thủ tướng và Chính phủ bảo đảm an toàn cho học sinh là vấn đề cấp thiết, cần được thực hiện một cách đồng bộ, hiệu quả. Cao điểm kiểm tra học sinh chưa đủ tuổi sử dụng xe máy được triển khai trên địa bàn cả nước,...
  • Thương yêu con công bằng
    5 giờ trước Đời sống
    Tiếng quát lớn của người phụ nữ, cùng với tiếng khóc của đứa trẻ ngay giữa quán cà phê khiến mọi người đều phải ngoái đầu lại, đổ dồn ánh mắt vào gia đình họ. Cậu con trai nhỏ đã kéo được một món đồ gì đó từ người chị gái, với gương...
  • Phước báo
    5 giờ trước Văn học nghệ thuật
    Cuộc chiến tranh đã đi qua, có những xóm nhỏ dưới chân núi Cà Tong thật bình yên, cuộc sống của gia đình nào cũng thiếu trước hụt sau. Nhà nào cũng đông con, mỗi năm làm rẫy, làm ruộng sao cho đủ ăn giáp hạt là mừng lắm.
  • Thương lắm tấm lòng ông thầy già!
    5 giờ trước Văn hóa - Thể thao
    Hình ảnh một thầy giáo già nhấc từng bước chân chầm chậm lên bục nhận giấy khen của Ủy ban nhân dân thành phố, vì đã liên tục hơn 10 năm trao tiền quà hỗ trợ học sinh nghèo hiếu học, khiến mọi người xúc động. Tấm gương điển hình quan...
  • Nghe những tiếng lòng từ “Trò chuyện với 100 ca sĩ, nhạc sĩ Việt Nam”
    5 giờ trước Văn hóa - Thể thao
    1. Giữa bộn bề bao việc, người Việt vẫn thường mang trong lòng tình yêu âm nhạc. Từ tình yêu âm nhạc, nhiều người lại muốn nghe những câu chuyện xoay quanh những tình khúc mình yêu thích, nhất là được nghe sự tỏ bày từ những người sáng...
  • Đầu đông
    5 giờ trước Văn hóa - Thể thao
    Đã nghe bấc len lén luồn trong hơi sương lạnh hồi quá nửa đêm gần sáng khiến người ta phải vội tìm chăn đắp. Sáng ra thấy sương giăng kín trời mờ mờ nhân ảnh. Vậy là biết đông về rồi đó.
  • Đêm cuối thu Hà Nội
    5 giờ trước Thơ
    .
  • Khi trẻ em khuyết tật được chăm lo sức khỏe
    5 giờ trước Đời sống
    Chương trình dinh dưỡng cho trẻ em khuyết tật năm 2024 đã mang đến niềm vui cho trẻ em khắp nơi trong tỉnh. Đây là chương trình dài hơi, mang lại sự thiết thực cho trẻ em nghèo, trẻ em kém may mắn.
  • Phan Thiết: Chủ động rà soát, khắc phục những tiềm ẩn tai nạn giao thông
    5 giờ trước Pháp luật
    Bằng nhiều biện pháp đã triển khai, Phan Thiết đã kéo giảm số người chết vì tai nạn giao thông (TNGT), nhưng số vụ, số người bị thương vẫn tăng và còn ở mức cao…
  • Thuốc lá điện tử “núp bóng” ma túy đe dọa giới trẻ
    5 giờ trước Pháp luật
    Những năm gần đây, tình trạng mua bán và sử dụng thuốc lá điện tử thế hệ mới, đặc biệt là thuốc lá điện tử pha tẩm ma túy, ngày càng phức tạp cả ở Việt Nam và trên thế giới. Đặc biệt là trên không gian mạng và các sàn thương mại điện...
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO
Một thời cuốc đất