Ngày xuân với “Ly rượu mừng”

                       

Nhạc sĩ Phạm Đình Chương. Ảnh: Internet.

Cũng cần nhắc lại rằng, nhạc phẩm “Ly rượu mừng” được xuất bản tháng 12/1966, do Nhà xuất bản Minh Phát ấn hành. Ngày ấy, những nhạc phẩm loại bản rời này được bày bán khắp các nhà sách, tha hồ lựa chọn, với giá 6, 7 đồng, trong lúc một gói xôi ăn thật no chưa được một đồng…!

Nói đến nhạc phẩm “Ly rượu mừng”, cũng cần nhắc lại một chút về cuộc đời của cố nhạc sĩ Phạm Đình Chương.

Ông sinh năm 1929 tại Hà Nội. Trong những năm đầu kháng chiến, anh chị em ông là Phạm Đình Viêm, Phạm Thị Quang Thái (Thái Hằng), Phạm Thị Băng Thanh (Thái Thanh) gia nhập Ban văn nghệ Quân đội ở Liên khu IV.

Cho đến năm 1951, ông và gia đình vào Nam, thời kỳ này ông vẫn hăng say sáng tác, và ông cũng là ca sĩ với nghệ danh Hoài Bắc cùng với gia đình ông là Hoài Trung, Thái Hằng, Thái Thanh… thành lập ban hợp ca Thăng Long, và làm mưa làm gió tại miền Nam trong suốt nhiều chục năm. Ông là một nhạc sĩ nổi tiếng, để lại cho đời nhiều bài hát hay, nhất là trường ca Hội trùng dương, mang tình yêu quê hương Bắc Trung Nam.

Từ những vinh quang ấy, cứ tưởng Phạm Đình Chương sống trong hạnh phúc cùng người vợ là ca sĩ K.N, nhưng nào ngờ K.N thích đóng phim và những cuộc tình đằng sau những phim trường ấy… đã làm tan nát gia đình, nên cuối cùng Phạm Đình Chương phải chia tay với người vợ trong đau đớn tột cùng. Và cũng bắt đầu từ những ngày tháng đau thương đó, ông sáng tác  những bài hát mang đầy tâm sự như: “ Đêm cuối cùng”, “Thuở ban đầu”, “Người đi qua đời tôi” (phổ thơ Trần Dạ Từ), “Nửa hồn thương đau” (phổ thơ Thanh Tâm Tuyền).

Nhạc Phạm Đình Chương không nhất thiết phải là Boléro, Tango, Rumba, Slow… mà pha trộn nhiều thể loại. Đặc biệt ông nặng tình với Xuân, nhất là nhạc phẩm “Ly rượu mừng”, trong giai điệu Valse, mượt mà sang trọng, và có lẽ đây là một nhạc phẩm viết về xuân mang trọn vẹn những tình cảm sĩ nông công thương binh, mặc dù ông còn một vài bản nhạc xuân độc đáo nữa.

“Ly rượu mừng” là nét chấm phá của một bức tranh đầy màu sắc trong niềm hạnh phúc hân hoan, dù đây chỉ là mơ ước, vì lúc bấy giờ (1966) chiến tranh đang diễn ra… Người ta dựa vào lòng tin và chân lý, rồi sẽ có một ngày tràn trề hạnh phúc, đoạn tuyệt chiến tranh, tin vui đến trong mỗi độ Xuân về:

“… Rượu hân hoan mừng đôi uyên ương/ Xây hạnh phúc trên cành yêu đương/ Nào cạn ly/ mừng người nghệ sĩ/ Tiếng thi ca nét chấm phá tô nên đời mới/ Bạn hãy vang lên lời ước thiêng liêng/ Chúc non sông hòa bình, hòa bình/…” (Ly rượu mừng).

Ngày tết, chúng ta quên đi bao lo toan cực nhọc, hãy vui cùng với xuân, và nâng ly rượu mừng:

“Ngày Xuân nâng chén ta chúc nơi nơi/ Mừng anh nông phu vui lúa thơm hơi/ Người thương gia lợi tức/ Người công nhân ấm no/ Thoát ly đời gian lao nghèo khó/… Nhấp chén đầy vơi chúc người người vui/… Muôn lòng xao xuyến duyên đời/…” (Ly rượu mừng).

Có rất nhiều ban nhạc ở hải ngoại hát “Ly rượu mừng,” nhưng thành thật mà nói chưa ca sĩ nào vượt qua được Ban Hợp ca Thăng Long. Và hôm nay, chúng ta hãy chờ xem lớp ca sĩ trẻ trong nước có gì mới lạ khi trình bày ca khúc này.

Một nén nhang cho Phạm Đình Chương. Ông qua đời năm 1991 tại California, tết này là 25 năm. Chắc ở  đâu đó ông cũng vui khi hay tin “Ly rượu mừng” được hát lại từ 40 năm qua!

TRẦN HỮU NGƯ