Nga thông báo sẽ gia hạn việc thực hiện Sáng kiến này thêm 60 ngày, trong khi Ukraine muốn việc gia hạn kéo dài thêm 120 ngày. Liên Hợp Quốc tuyên bố sẽ làm “mọi thứ có thể” để việc gia hạn thành công.
Xuất khẩu ngũ cốc ở Biển Đen. Ảnh: AFP.
Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen được Liên Hợp Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ trung gian cho Nga và Ukraine vào tháng 7/2022 và từng được gia hạn thêm 120 ngày đến ngày 18/3/2023.
Đầu tuần, Đại sứ Nga tại Liên Hợp Quốc Vassily Nebenzia cho biết, Mosow đã thông báo các bên rằng Nga sẽ gia hạn Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen thêm 60 ngày nữa, cho đến ngày 18/5 tới.
Theo Đại sứ Nga, nếu phương Tây thực sự quan tâm đến việc xuất khẩu ngũ cốc từ Ukraine thông qua hành lang nhân đạo trên biển, thì các quốc gia này có 2 tháng để chấm dứt các lệnh trừng phạt đối với toàn bộ chuỗi hoạt động “đi kèm” với ngành nông nghiệp Nga. Tuy nhiên, cho đến ngày hôm qua, Ukraine vẫn muốn Sáng kiến này được gia hạn một cách tự động, thêm 120 ngày nữa, như lần trước đó. Theo người phát ngôn LHQ Stephane Dujarric, hiện các cuộc đàm phán giữa các bên vẫn đang diễn ra. Tuy nhiên ông nhắc lại, Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen được ký kết đi kèm với một biên bản ghi nhớ về việc tạo thuận lợi cho việc xuất khẩu phân bón và lương thực Nga ra thế giới. Và trên thực tế, Nga gặp khó trong việc xuất khẩu của mình.
Hôm qua, Phó Tổng Thư ký LHQ phụ trách điều phối các vấn đề nhân đạo và khẩn cấp, ông Martin Griffiths cho biết, cơ quan này sẽ làm hết sức có thể để Sáng kiến Ngũ cốc được gia hạn:
“Ngay bây giờ, Liên Hợp Quốc, dưới sự lãnh đạo của Tổng thư ký Antonio Guterres, đang làm mọi thứ có thể để đảm bảo rằng Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen có thể được gia hạn. Chúng tôi đang hợp tác chặt chẽ với tất cả các bên. Chúng tôi thực sự đã đạt được tiến bộ có ý nghĩa. Tuy nhiên, vẫn còn những trở ngại, đáng chú ý là liên quan đến hệ thống thanh toán đối với các mặt hàng phân bón và lương thực xuất khẩu của Nga. Vẫn đang còn rất nhiều việc phải làm và chúng tôi nỗ lực để vượt qua những trở ngại còn lại này. Điều quan trọng đối với an ninh lương thực toàn cầu là cả hai thỏa thuận này phải tiếp tục và cần được thực hiện đầy đủ”.
Ông Martin Griffiths cho biết, nhờ thỏa thuận này, từ tháng 8/2022 đến nay, 25 triệu tấn thực phẩm đã được xuất khẩu từ Ukraine. Tuy nhiên, mới chỉ có một phần nhỏ trong số 260.000 tấn phân bón của Nga bị mắc kẹt tại các cảng châu Âu đã được thông quan, kể từ khi nổ ra xung đột Nga - Ukraine hồi cuối tháng 2/2022.