TP. Phan Thiết: Hướng đến phát triển mô hình chiếu sáng thông minh

Thay thế bằng đèn Led

Những năm gần đây, trong quá trình xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật trên địa bàn TP. Phan Thiết liên quan đến hệ thống chiếu sáng, thành phố đều thực hiện sử dụng bóng đèn Led. Qua đó thành phố đã triển khai các dự án thay thế bộ đèn chiếu sáng Sodium (HPS) 250W bằng Led 150W – IP66, chống sung sét 20kV/kA, có cổng chờ kết nối giao tiếp thông minh. Cụ thể trong 3 năm (2022- 2024), thành phố đã thực hiện thay thế 884 bóng điện sợi đốt công nghệ cũ bằng đèn Led trong tổng số gần 7.700 bộ đèn các loại (đèn cao áp HPS 70W, HPS 250W…). Các loại đèn Led được thay trên nhiều tuyến đường trung tâm thành phố như: Trần Hưng Đạo, Trần Quý Cáp, Tôn Đức Thắng, Tuyên Quang, Hùng Vương, Võ Văn Kiệt, Hải Thượng Lãn Ông, Nguyễn Hội, Lê Hồng Phong, Trần Phú, Phạm Văn Đồng, Thủ Khoa Huân, Phạm Ngọc Thạch… Năm 2025, Phan Thiết tiếp tục khảo sát, lắp ráp bóng đèn Led các tuyến còn lại tại các khu dân cư của thành phố.

Cùng với đó, thành phố cũng đã lắp đặt đèn sử dụng năng lượng mặt trời trong chốt đèn vàng cảnh báo giao thông một số tuyến đường; thí điểm lắp đặt đèn chiếu sáng công cộng sử dụng năng lượng mặt trời do các nhà tài trợ đề xuất tại một số công viên trên địa bàn. Việc sử dụng thiết bị chiếu sáng năng lượng mặt trời chưa nhiều, bởi các cơ quan chức năng đang trong quá trình theo dõi để đánh giá, lựa chọn chủng loại đèn phù hợp với điều kiện thời tiết, môi trường biển đặc trưng của thành phố nhằm đưa vào sử dụng đại trà hơn.

Phát triển mô hình chiếu sáng thông minh

Hiện nay thành phố hướng đến phát triển mô hình chiếu sáng thông minh. Qua đó Phan Thiết đang xúc tiến triển khai dự án thay thế đèn chiếu sáng Sodium (HPS) bằng đèn Led thông minh trên địa bàn kết hợp đầu tư bộ điều khiển trung tâm (Hub) bao gồm: thiết bị kết nối, quản lý tất cả các đèn và thiết bị thông minh trong hệ thống. Việc xây dựng hệ thống chiếu sáng thông minh tích hợp IoT (Internet vạn vật) là lựa chọn tối ưu và phát triển nhất trong tương lai.

Tại hội thảo Giải pháp chiếu sáng thành phố thông minh ứng dụng công nghệ IoT, lãnh đạo Phòng Kinh tế, Hạ tầng & Đô thị TP. Phan Thiết cho biết: “Hệ thống chiếu sáng thông minh có ưu điểm là khả năng tự động hóa cao, tự động hoặc chủ động điều khiển bật, tắt, thay đổi công suất, cường độ chiếu sáng bằng máy tính điều khiển từ xa qua trung tâm vận hành thông minh trong các điều kiện khác nhau (như Trung tâm Điều hành đô thị thông minh IOC TP. Phan Thiết đi vào hoạt động từ tháng 10/2022 sẽ hỗ trợ điều khiển chiếu sáng thông minh, tiết kiệm kinh phí ngân sách). Bộ phận chức năng của thành phố vận hành chiếu sáng linh hoạt theo mùa, theo giờ, giảm thiểu thời gian chiếu sáng không cần thiết. Việc chiếu sáng được điều chỉnh linh hoạt sẽ giúp giảm, tiết kiệm điện; trong khi đó, ánh sáng vẫn được tối ưu nhất so với các công nghệ chiếu sáng trước kia. Vì điện năng tiêu thụ cho từng phần, từng bóng Led hoặc chiếu sáng luân phiên, chứ không bật, tắt đồng loạt như trước đây”.

Hệ thống chiếu sáng thông minh còn tự động thông báo, hiển thị sự cố như báo bóng cháy (vị trí, số lượng…), phục vụ việc duy trì, sửa chữa. Từ trung tâm, cơ quan quản lý theo dõi điện năng tiêu thụ theo từng tuyến đường, con hẻm. Hệ thống quản lý trung tâm điều hành cho phép điều khiển và giám sát từng đèn riêng lẻ. Bộ phận vận hành theo dõi các thông số chính của từng cột đèn, bóng đèn từ phòng điều khiển hoặc thông qua thiết bị di động. Dữ liệu thu thập được phân tích xử lý, tính toán thống kê và dự báo mức tiêu thụ, trạng thái tuổi thọ của bóng đèn, điện áp, lỗi. Qua đó, có thể thay đổi từ quy trình bảo trì khắc phục sang quy trình bảo dưỡng dự phòng với mục tiêu tiết kiệm chi phí, thời gian bảo trì hệ thống.

Giải pháp chiếu sáng thông minh phát huy đặc tính nổi bật, với sự điều khiển của bộ óc điện tử sẽ giúp các nhà quản lý sử dụng ánh sáng một cách tối ưu nhất về công năng, trường thị giác, thẩm mỹ đô thị, nhất là giảm thiểu hao phí điện năng, có thể tiết kiệm tới 60% năng lượng tiêu thụ, góp phần hiện thực hóa mục tiêu đưa phát thải ròng về 0 vào năm 2050 mà Việt Nam đã cam kết tại COP26.