“Điểm nóng” lũ cát
Mũi Né nổi tiếng với khí hậu ôn hòa, phong cảnh đẹp có nhiều đồi cát thơ mộng ven biển. Nơi đây phù hợp cho phát triển du lịch nghỉ dưỡng và vui chơi tắm biển. Nhiều công ty địa ốc đến đầu tư, cùng với việc Mũi Né trở thành trung tâm du lịch – thể thao biển mang tầm quốc gia, hứa hẹn sẽ thu hút nhiều người đến nghỉ dưỡng trong tương lai. Tuy nhiên khi đầu tư, không biết có phải do năng lực yếu, vướng giải tỏa đền bù, hay chỉ là đầu cơ dự án... mà có những dự án kéo dài nhiều năm vẫn chưa hoàn thành, làm giảm tốc độ phát triển Mũi Né. Trong quá trình triển khai dự án, có những dự án đã để xảy ra lũ cát nghiêm trọng, ảnh hưởng đến nhà dân, cơ sở kinh doanh và gây ách tắc giao thông, đặc biệt là khu vực thuộc khu phố 1, phường Mũi Né.
 |
| Lũ cát tràn xuống đường, cát dày hơn 1m. |
Từ năm 2010 trở lại đây liên tục xảy ra lũ cát, lần nghiêm trọng nhất vào tháng 10/2012, khi trận mưa lớn phá hủy hồ chứa nước từ dự án Sentosa, tuôn bùn cát xuống con đường Huỳnh Thúc Kháng, tràn vào các cơ sở kinh doanh du lịch và nhà dân trước khi đổ ra biển. Dự án Sentosa của Công ty TNHH Đầu tư Sài Gòn (SGI) khi đó đang san lấp mặt bằng, xây dựng đường sá, hạ tầng... Thiệt hại nặng nhất là Trung tâmhuấn luyện thuyền buồm Manta Sail Training Centre (trung tâm Manta), nơi có địa hình thấp hơn những cơ sở khác. Nhiều tài sản gồm trụ sở làm việc hư hỏng nặng, ảnh hưởng lớn việc kinh doanh. Sở Xây dựng khi ấy đến kiểm tra và đình chỉ thi công dự án, vì chưa có giấy phép xây dựng. Công tác đền bù thiệt hại cho Manta đến nay chưa giải quyết xong, mặc dù đã đưa nhau ra tòa. Dù đã gần 10 năm trôi qua, Manta vẫn đang giữ nguyên hiện trường vụ việc. Theo bà Julia Shaw – Giám đốc Trung tâm Manta, bà bảo vệ hiện trường cho đến khi nào SGI bồi thường thỏa đáng, mới xây sửa mới phòng làm việc.
 |
| Cát tràn vào nhà dân. |
Mới đây lại tiếp tục xảy ra lũ cát, nhưng lần này là của dự án Gold Sand Hillvilla thuộc Công ty TNHH Lộc Tú. Ngoài các cơ sở kinh doanh khác ngập trong bùn cát, Trung tâm Manta lại một lần nữa hứng chịu. Trợ lý cho chủ đầu ư dự án Gold Sand Hillvilla - ông Đoàn Kiên Quyết cho biết: sự cố xảy ra là do thiên tai, nhưng cũng có phần của dự án. Phía dự án có trách nhiệm khắc phục hậu quả, bước đầu dọn dẹp sạch bùn cát, thông đường, trả lại hiện trạng ban đầu cho phía bị hại. Sau đó, nếu phía bị hại có thiệt hại về kinh doanh và tài sản, phía dự án cũng sẽ bồi thường thỏa đáng.
Còn nhiều vụ lũ cát nhỏ khác xảy ra trong quá trình thi công của các dự án, đơn cử như dự án Gold Sand Hill Villa trước đó cũng đã xảy ra tình trạng cát tràn, khiến người tham gia giao thông gặp khó khăn đi lại.
Cần chấm dứt
Tình trạng lũ cát không thể đổ cho thiên tai, bởi mỗi dự án khi triển khai đều phải có đánh giá tác động môi trường. Người dân sinh sống trong khu vực lý giải, trước kia không bao giờ xảy ra tình trạng này, nhưng kể từ khi có sự tác động của bàn tay con người, nghĩa là các dự án triển khai thi công thì lại xảy ra. Những năm gần đây, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, điều kiện thời tiết có chiều hướng diễn biến ngày càng phức tạp, khó lường, tác động xấu đến nhiều hoạt động trong cuộc sống. Nếu không có giải pháp tối ưu ngăn chặn, nhiều khả năng lũ cát sẽ tiếp tục xảy ra.
Những trận lũ cát xảy ra, phần lớn các chủ đầu tư không lường trước được hậu quả. Mưa lớn, tích nước ở công trình của dự án và “tức nước thì sẽ vỡ bờ”, đất cát tuôn xuống “vùi lấp” đường sá, cơ sở kinh doanh ven bãi biển. Đại diện dự án Gold Sand Hillvilla thừa nhận: Khi triển khai xây dựng không lường trước được lượng mưa lớn... nên xảy ra sự cố. Trước đó cũng có lo ngại sẽ xảy ra và có văn bản gửi đến ngành chức năng giải quyết sớm tình trạng tranh chấp đất, để thi công một số công trình kiên cố trước mùa mưa, nhưng chưa giải quyết thì xảy ra sự cố này.
Các vụ lũ cát xảy ra, hầu như lần nào chính quyền địa phương và ban, ngành cũng đến làm việc, yêu cầu dự án khắc phục, nhưng vẫn tiếp tục xảy ra. Lần lũ cát do dự án Gold Sand Hill Villa mới đây là điển hình. Ban Chỉ huy PCTT&TKCN tỉnh đã đề nghị UBND TP. Phan Thiết chỉ đạo UBND phường Mũi Né phối hợp với các dự án trong khu vực kiểm tra, lập phương án ứng phó, biện pháp thi công phù hợp, không để tình trạng cát tràn xuống khu vực bên dưới gây thiệt hại cho người dân và các cơ sở kinh doanh.
Từ thực trạng trên, thiết nghĩ cần có biện pháp cứng rắn hơn từ các ngành chức năng đối với nhà đầu tư, vì đây không phải lần đầu xảy ra mà đã nhiều lần, nhằm tránh thêm sự cố đáng tiếc, ảnh hưởng đến việc kinh doanh của các cơ sở khác.
Ninh Chinh
