Bất cập trong thẩm định, xét duyệt hồ sơ hỗ trợ tàu cá theo Quyết định 48

Nhờ có chính sách này, ngư dân cả nước nói chung và tỉnh Bình Thuận nói riêng ai nấy đều rất phấn khởi, vơi bớt đi phần nào khó khăn và an tâm vươn khơi bám biển, bảo vệ chủ quyền biển đảo của đất nước. Tuy nhiên, thời gian gần đây việc chi trả tiền hỗ trợ này bị chậm trễ khiến ngư dân gặp nhiều khó khăn.

Rà soát hồ sơ

Quyết định 48 hỗ trợ chi phí nhiên liệu đi và về của các tàu hoạt động trên các vùng biển xa tối đa 4 chuyến biển/tàu/năm với từng mức hỗ trợ cụ thể. Tàu cá từ 700 CV trở lên được hỗ trợ 100 triệu đồng/chuyến biển, tàu cá từ 400 CV đến 700 CV được hỗ trợ 75 triệu đồng/chuyến biển… Các thuyền trưởng, thuyền viên và những người làm việc trên tàu được cung cấp miễn phí nước ngọt, dịch vụ y tế thông thường, chỗ ngủ lưu trú trên đảo có các điều kiện cung ứng. Tuy nhiên, thời gian gần đây một số chủ tàu ở nhiều tỉnh, thành đã có hành vi tháo gửi, nhận gửi thiết bị giám sát hành trình (VMS) từ tàu mình sang tàu khác hoặc ngược lại nhằm trục lợi chính sách. Do đó, sau khi rà soát hồ sơ, cơ quan chức năng đã loại những chủ tàu vi phạm ra khỏi danh sách xem xét hỗ trợ theo Quyết định 48. Đồng thời, xử phạt nhiều chủ tàu có hành vi tháo gửi, nhận gửi thiết bị định vị giám sát hành trình và làm giả hồ sơ theo quy định.

Tại Bình Thuận, tuy chưa phát hiện trường hợp chủ tàu cá tháo gửi thiết bị VMS, nhưng nhằm bảo đảm việc xét duyệt hỗ trợ đúng đối tượng, ngăn chặn tình trạng gian dối trục lợi chính sách, cũng như thường xuyên chấn chỉnh việc xác nhận tàu cá đánh bắt trên vùng biển xa, bổ sung về điều kiện và trình tự thủ tục hỗ trợ ngư dân theo Quyết định 48, ngành nông nghiệp đang tiến hành rà soát kỹ lưỡng từng trường hợp cụ thể.

Theo Sở Nông nghiệp và PTNT, thực hiện chính sách theo Quyết định 48, những năm qua, UBND tỉnh đã ban hành các văn bản triển khai, chỉ đạo tổ chức thực hiện cụ thể tại địa phương nhằm bảo đảm việc xét duyệt hỗ trợ đúng đối tượng, đạt mục tiêu yêu cầu của chính sách đã đề ra; phê duyệt, điều chỉnh thông tin danh sách tàu cá đủ điều kiện đăng ký tham gia hoạt động trên các vùng biển xa. Đồng thời, chỉ đạo Sở Nông nghiệp và PTNT thành lập, kiện toàn Tổ thẩm định hồ sơ đề nghị hỗ trợ của ngư dân hoạt động trên các vùng biển xa theo Quyết định 48 và ban hành Quy chế làm việc của Tổ thẩm định hồ sơ, nhằm tránh để xảy ra sai sót, nâng cao tinh thần trách nhiệm thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.

Gặp nhiều vướng mắc

Giai đoạn 2011 - 2023, UBND tỉnh thực hiện hỗ trợ ngư dân hoạt động vùng biển xa theo Quyết định số 48 với số tiền là 1.649,3 tỷ đồng. Riêng năm 2024, UBND tỉnh đã ban hành 1 quyết định hỗ trợ tàu cá hoạt động theo Quyết định 48 đợt 1/2023 với số tiền 102,395 tỷ đồng. Đồng thời, đã chỉ đạo Tổ thẩm định hồ sơ 48 của tỉnh tập trung rà soát, kiểm tra, xét duyệt số hồ sơ còn lại cho ngư dân (khoảng gần 4.000 hồ sơ tồn đọng của năm 2023 và tiếp nhận năm 2024). Tuy nhiên, theo báo cáo của Tổ thẩm định hồ sơ 48 của tỉnh, do một số vướng mắc liên quan đến việc áp dụng các quy định mới của Luật Thủy sản 2017 và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật Thủy sản, nên chưa đủ cơ sở để xét duyệt, thẩm định, nhất là liên quan việc tàu cá không cập cảng chỉ định cho tàu vùng khơi cập cảng, tàu cá hoạt động không có sản lượng đánh bắt/thu mua, tàu mất kết nối VMS trên biển, tàu cá vi phạm khai thác IUU…

Trước những vướng mắc, bất cập trên, UBND tỉnh đã kịp thời chỉ đạo tháo gỡ, yêu cầu kiểm tra, soát xét lại toàn bộ quy trình, chấn chỉnh, kiện toàn tổ chức, nhân lực nghiệp vụ thực hiện thẩm định, xét duyệt hồ sơ hỗ trợ tàu cá theo Quyết định 48, đảm bảo chặt chẽ, đúng quy định, đặc biệt không để xảy ra tình trạng gian dối, trục lợi chính sách. Nhằm đảm bảo khách quan trong công tác thẩm định, xét duyệt hồ sơ đúng đối tượng, đầu năm 2024, UBND tỉnh có văn bản chỉ đạo Sở Nông nghiệp và PTNT yêu cầu Tổ thẩm định hồ sơ theo Quyết định 48 chủ trì, tổ chức thẩm định lại hồ sơ, trong đó có sự tham gia thành viên của Công an tỉnh.

Ngày 28/11/2024, UBND tỉnh đã ban hành Công văn gửi Bộ Nông nghiệp và PTNT xin ý kiến hướng dẫn tháo gỡ vướng mắc trong việc thực hiện chính sách theo Quyết định số 48 trên địa bàn tỉnh. Bên cạnh đó, Sở Nông nghiệp và PTNT đã báo cáo đề xuất Cục Thủy sản tham mưu Bộ Nông nghiệp và PTNT đưa Cảng Phú Quý (cảng vận tải) vào danh sách cảng chỉ định, cho tàu cá hoạt động từ vùng khơi trở ra cập cảng, nhằm tạo điều kiện cho tàu cá hoạt động vùng khơi cập Cảng Phú Quý bốc dỡ sản phẩm, đảm bảo thực hiện đúng quy định về cập cảng chỉ định theo điểm g khoản 3 Điều 75 Luật Thủy sản, gắn với giải quyết chính sách hỗ trợ cho tàu cá hoạt động vùng biển xa kết hợp bảo vệ chủ quyền biển đảo.

Trên cơ sở hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và PTNT, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Nông nghiệp và PTNT, Tổ thẩm định hồ sơ 48 của tỉnh tập trung nhân lực, tổ chức rà soát, kiểm tra, xét duyệt hồ sơ (làm cả thứ 7, chủ nhật) để sớm giải quyết các hồ sơ hỗ trợ chính sách cho ngư dân. Quá trình xét duyệt hồ sơ, nếu phát hiện các trường hợp có dấu hiệu gian dối, không đủ điều kiện hỗ trợ thì yêu cầu Tổ thẩm định, các cơ quan chức năng tổ chức xác minh, xử lý theo quy định.

Toàn tỉnh hiện có khoảng 7.800 tàu thuyền, trong đó có khoảng 1.900 tàu cá chuyên đánh bắt hải sản vùng biển xa. Trước giá cả nguyên, nhiên liệu ngày càng tăng cao và ngư trường ngày càng khan hiếm, chính sách hỗ trợ xăng dầu theo Quyết định 48 đã góp phần rất lớn cho ngư dân an tâm bám biển, góp phần bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.