Hàm Thuận Nam: Chủ động nguồn nước sinh hoạt và sản xuất mùa khô

Chủ động tích trữ nước

Thời điểm hiện nay, cùng với toàn tỉnh, nông dân huyện Hàm Thuận Nam đã kết thúc xuống giống vụ đông xuân và đang tập trung chăm sóc cây trồng hàng năm với diện tích trên 1.000 ha và gần 15.000 ha thanh long đang trong mùa vụ chong đèn. Dưới ánh nắng mặt trời gay gắt, dòng nước mát lạnh vẫn chảy đều đến các tuyến kênh mương, chuyển nước về hồ chứa, cung cấp nước tưới cho bà con địa phương theo kế hoạch. Ông Lê Văn Chính - thôn Phú Thọ, xã Hàm Cường, Hàm Thuận Nam sản xuất trên 1.200 trụ thanh long, đang tất bật vận hành máy bơm để đưa nước vào hồ chứa. Ông Chính chia sẻ: “So với mọi năm, nguồn nước về hồ tại Hàm Thuận Nam nói chung và khu vực đập Đu Đủ nói riêng khá dồi dào, đảm bảo nhu cầu của bà con. Nhờ đó, nông dân trồng thanh long có điều kiện tích trữ nước để tưới trong thời gian tới…”.

Còn theo đánh giá của ông Trần Văn Lanh - Phó trưởng Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Hàm Thuận Nam, bước vào mùa khô 2022, các hồ đập trên địa bàn huyện Hàm Thuận Nam cơ bản tích nước đầy đủ hơn so với mùa khô năm ngoái. Tuy nhiên, hiện nay do một số hệ thống kênh mương chưa đảm bảo, nên ở phía nam huyện, nhất là xã Tân Lập chắc chắn trong những tháng tới sẽ xảy ra thiếu nước, đặc biệt là tháng 3, 4. Do đó, địa phương đã có kế hoạch, phương án chống hạn như chủ động phối hợp với Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi - Chi nhánh Hàm Thuận Nam tính toán, điều tiết nước cho bà con đảm bảo sinh hoạt, sản xuất. Đồng thời thông báo cho nhân dân chủ động, có các biện pháp phòng chống hạn để giảm thiệt hại. Nhất là khuyến cáo bà con không chong đèn thanh long sau ngày 15/3, thay vào đó tập trung tưới tiết kiệm, giãn tưới để tập trung chính vụ, sử dụng nguồn nước tưới phù hợp. Ngoài ra, trên địa bàn huyện cũng đang đầu tư nâng cấp hồ Tân Lập, Tà Mon, thực hiện kế hoạch điều tiết 15 ngày/lần, đảm bảo nguồn nước sinh hoạt, nước tưới cho nhân dân.

Nâng cao ý thức sử dụng nước tiết kiệm

Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi tỉnh cho biết, tổng lượng nước hữu ích trữ trong các hệ thống công trình thủy lợi trên địa bàn huyện Hàm Thuận Nam vào cuối tháng 1/2022 được 41,63 triệu m³ đạt 58,9% thiết kế. Nguồn nước này sẽ được bố trí ưu tiên nước sinh hoạt, giãn phiên tưới thanh long.

Theo ông Nguyễn Hữu Huệ - Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi tỉnh, khó khăn hiện nay trên địa bàn huyện Hàm Thuận Nam là hầu hết các tổ thủy nông nội đồng hoạt động chưa hiệu quả. Mặt khác, vẫn còn nhiều người dân sử dụng nước chưa tiết kiệm, nhất là những năm hạn. Ngoài ra, đáng lưu ý hiện nay là các hệ thống kênh chuyển nước chưa được kiên cố nên thất thoát nước lớn, hiệu quả sử dụng nước không cao. Một số hồ chứa bị bồi lấp nhiều, không bảo đảm dung tích chứa theo thiết kế, đặc biệt là hồ Ba Bàu và hồ Tà Mon. Song song, một số nhà máy cấp nước sinh hoạt xa nguồn nước các hồ chứa lớn. Do đó, việc ngưng cấp nước tưới nông nghiệp để ưu tiên cho cấp nước sinh hoạt phục vụ nhân dân gặp nhiều khó khăn do các tuyến kênh cấp nước sinh hoạt dọc theo khu sản xuất, nhiều hộ dân lấy nước tưới cho cây trồng làm thất thoát và ảnh hưởng đến nguồn nước.

Chính vì vậy, để bảo đảm nguồn nước sinh hoạt và nước sản xuất nông nghiệp cho năm 2022 và những năm tới, công ty đề xuất địa phương củng cố tổ thủy nông nội đồng, nạo vét kênh mương nội đồng. Tuyên truyền, phổ biến cho nhân dân để nâng cao ý thức sử dụng nước tiết kiệm đúng mục đích, không sử dụng nguồn nước sinh hoạt để tưới nông nghiệp. Mặt khác, hỗ trợ đơn vị khai thác thủy lợi xử lý kịp thời các khó khăn trong việc quản lý nguồn nước. Đối với Chi nhánh Hàm Thuận Nam và Trạm Ba Bàu, tổ chức nạo vét, khơi thông các tuyến kênh, phối hợp với các tổ dùng nước xây dựng lịch cấp nước cho từng công trình.