Dù những năm gần đây, chịu nhiều sức ép cạnh tranh từ thị trường, các cơ sở sản xuất tôm giống trong tỉnh vẫn không ngừng đầu tư trang thiết bị hiện đại, áp dụng khoa học kỹ thuật, mở rộng quy mô sản xuất để giữ vững thương hiệu đặc biệt mà thiên nhiên ban tặng.
Tự chủ tôm bố mẹ
Theo Sở NN&PTNT Bình Thuận, đến nay toàn tỉnh có 133 cơ sở với 778 trại sản xuất, ương dưỡng giống thủy sản, trong đó 80 cơ sở là doanh nghiệp quy mô lớn. Đối tượng sản xuất chủ yếu là tôm thẻ chân trắng và một số ít sản xuất giống tôm sú. Hầu hết các cơ sở này tập trung ở xã Vĩnh Tân - huyện Tuy Phong, nơi có độ mặn nước biển ổn định quanh năm, không có nước ngọt từ sông ngòi đổ ra biển nên giàu hàm lượng khoáng, các yếu tố lý hóa rất hợp với nuôi tôm giống. Đặc biệt, khu vực này có vực sâu, nhiều rạn san hô có tác dụng lọc nước biển mà ít nơi nào trong cả nước có được. Chính những yếu tố này mà tôm giống Bình Thuận đảm bảo chất lượng và có tiếng khắp các tỉnh, thành từ Nam ra Bắc. Tuy nhiên, hầu hết nguồn tôm thẻ chân trắng bố mẹ đều nhập khẩu từ nước ngoài như Mỹ, Thái Lan, Singapore… và phải chịu nhiều rủi ro về giá cả, nguồn cung, chất lượng.
Sau 5 năm nghiên cứu, triển khai chương trình chọn giống tôm bố mẹ, Tập đoàn Việt - Úc là doanh nghiệp đầu tiên chọn tạo thành công giống tôm thẻ chân trắng bố mẹ chất lượng cao được Bộ NN&PTNT công nhận giống mới, đóng góp quan trọng cho sự phát triển chung ngành tôm Việt Nam. Như vậy, tôm bố mẹ không còn phụ thuộc vào thị trường nước ngoài, có thể truy xuất nguồn gốc, giống có tỷ lệ sống cao, có sức đề kháng và thích nghi tốt với điều kiện thổ nhưỡng địa phương. Qua đó có thể thấy, việc tự chủ tôm bố mẹ càng khẳng định lợi thế nghề sản xuất tôm giống của tỉnh trong vùng Nam Trung bộ và cả nước.
Những năm qua, nhiều cơ sở sản xuất tôm giống trong tỉnh xây dựng khang trang, đầu tư trang thiết bị hiện đại, sản xuất tôm giống có chất lượng, có uy tín, thương hiệu trên thị trường. Hàng năm sản lượng tôm giống sản xuất và tiêu thụ trên địa bàn tỉnh tăng trưởng khá ổn định. Trong đó, năm 2021 đạt 26 tỷ con, chiếm khoảng 18% sản lượng tôm giống sản xuất và tiêu thụ của cả nước. Tôm giống Bình Thuận được xác định là sản phẩm lợi thế phục vụ mục tiêu chiến lược về phát triển ngành tôm Việt Nam đến năm 2025 theo Quyết định số 79 ngày 18/1/2018 của Thủ tướng Chính phủ.
Ứng dụng nhiều công nghệ mới
Để giữ vững chất lượng, thương hiệu, khẳng định vị thế là trung tâm sản xuất và cung ứng tôm giống lớn của quốc gia, thời gian gần đây tỉnh đã tập trung ứng dụng công nghệ mới, công nghệ cao trong hoạt động sản xuất tôm giống như: công nghệ xử lý nước biển đưa vào sản xuất, công nghệ kiểm soát chất lượng tôm giống bằng phương pháp PCR, nuôi cấy tảo tươi dùng làm thức ăn cho tôm giống…
Bên cạnh đó, tỉnh sẽ có nhiều chính sách thu hút các doanh nghiệp có tiềm lực công nghệ, tài chính, có kinh nghiệm sản xuất tôm giống đầu tư, phát huy hiệu quả sản xuất tôm giống công nghệ cao tại Khu sản xuất giống thủy sản tập trung Chí Công (giai đoạn 1). Đồng thời, đề xuất, kiến nghị Bộ NN&PTNT tiếp tục hỗ trợ đầu tư giai đoạn 2 nhằm hình thành khu sản xuất giống thủy sản tập trung quy mô lớn (khoảng 150 ha) có kết cấu hạ tầng đồng bộ, thu hút các dự án công nghệ cao đầu tư sản xuất giống tôm, giống hải sản giá trị kinh tế cao.
Theo lãnh đạo Sở NN&PTNT, thời gian qua ngành nông nghiệp đã tăng cường quản lý, có nhiều biện pháp siết chặt các cơ sở sản xuất tôm giống của tỉnh. Theo đó, tôm giống bố mẹ sử dụng đúng thời gian quy định; thức ăn, thuốc dùng trong sản xuất giống phải nằm trong danh mục được phép sử dụng. Còn hệ thống xử lý nước cấp vào phải đảm bảo điều kiện: có ao lắng, xử lý nước, ao chứa hoặc hệ thống xử lý nước tiên tiến gồm diệt khuẩn bằng ozon, tia cực tím… Đặc biệt, tất cả các lô tôm giống xuất ra được lấy mẫu xét nghiệm bệnh theo quy định và chỉ thực hiện cấp giấy chứng nhận kiểm dịch cho các lô tôm giống đạt chất lượng, không bị nhiễm bệnh.
Tỉnh còn tham gia ký kết và thực hiện quy chế phối hợp về cung cấp thông tin sản xuất và tiêu thụ tôm giống giữa Bình Thuận với các tỉnh tiêu thụ tôm giống khu vực miền Tây Nam bộ. Vì vậy, cơ quan chuyên môn của tỉnh thường xuyên phối hợp, nắm bắt thông tin để xử lý kịp thời các cơ sở vi phạm các quy định về chất lượng tôm giống.
Theo ông Nguyễn Văn Chiến – Phó Giám đốc Sở NN&PTNT, đến nay trên địa bàn tỉnh có 3 doanh nghiệp được cấp giấy chứng nhận tiêu chuẩn chất lượng quốc tế trong sản xuất tôm giống gồm: Công ty CP Chăn nuôi C.P Việt Nam - Chi nhánh 1 tỉnh Bình Thuận đạt chứng nhận BAP; Công ty TNHH Thủy sản Nam Miền Trung đạt chứng nhận ISO 9001- 2015 và Công ty TNHH Thông Thuận đạt chứng nhận GlobalGAP. Các cơ sở sản xuất tôm giống còn lại đã công bố và áp dụng tiêu chuẩn cơ sở.