DÒNG SÔNG

Tôi lục lại ký ức tìm về những dòng sông con suối ngày xưa. Vâng! Cái ngày ấy xa lắm rồi, chi ít cũng ba, bốn mươi năm. Những dòng sông quê ngâm mát tuổi thơ, những dòng sông nối tình hò hẹn, mang lại sự sống.

Tôi, ngày xưa ở quê, nếu cần qua sông phải kêu đò. Ngày ấy không phải con sông nào cũng có cầu. Đứng bên này nhìn qua bên kia thấy nhau, nhưng muốn qua thì phải kêu đò.

Dọc theo đường Phạm Văn Đồng là bờ kè sông Cà Ty dài hơn 1km, thuộc phường Bình Hưng và Hưng Long, thành phố Phan Thiết.

Đã từ xa xưa lắm, những dòng sông là những mạch nguồn quý giá, đem lại những dòng nước mát, tưới tắm cho cây trái, ruộng đồng. Rất nhiều làng mạc, thành phố được hình thành từ hai bên bờ sông. Từ đời sống, sông đi vào thơ, vào nhạc. Đã có rất nhiều nhạc phẩm có hình ảnh, những câu chuyện về những dòng sông.

BTO-Theo thông tin từ Bộ tư lệnh Vùng Cảnh sát biển III, đến 9 giờ 40 phút hôm nay (20/7), tàu CSB 7011 đang tiếp cận tàu cá BĐ 96935 TS để tiếp nhận 4 lao động tàu cá BTh 97478 TS bị sự cố.

50 năm giải phóng tỉnh Quảng Trị cũng là chừng đó năm cây cầu Hiền Lương chứng kiến những thay đổi của lịch sử, của đất nước. Khát vọng “chung một dòng sông” nay đã thành hiện thực, còn khát vọng kết nối tình yêu quê hương, tinh thần dân tộc của những người con đất Việt từ khắp thế giới vẫn mãi chảy không ngừng.

BT- Dòng sông Dinh được coi là huyết mạch của thị xã La Gi. Bởi con sông không chỉ tạo nên cảnh quan thiên nhiên thơ mộng, hữu tình mà còn cung cấp nước sản xuất và sinh hoạt cho hàng ngàn hộ gia đình nơi đây. Đây cũng là nơi neo đậu của hơn 2.000 chiếc thuyền lớn nhỏ. Cũng vì vậy, từ rất lâu trên dòng sông Dinh này đã xuất hiện những nghề mang tính chất dịch vụ. Đó là nghề chèo đò đưa khách sang sông và bán hàng trên sông.

BTO- Một trong những nhạc sĩ “gạo cội” có nhiều ca khúc gắn liền với “Cây đa, bến nước, sân đình” của người Việt là Phó Đức Phương. Ông đã đi vào cõi vĩnh hằng theo qui luật “sinh lão bệnh tử” của mỗi đời người, song những ca khúc của ông mãi khắc sâu trong tim người Việt bởi tính mộc mạc của ca từ; kiêu sa mà gần gũi; dung dị mà đầy triết lý nhân văn sâu sắc về làng quê Việt Nam.

BT- Tôi sinh ra và lớn lên ở một miền quê thật yên bình, nơi có cánh đồng xanh tốt quanh năm, có một dòng sông nhỏ uốn lượn bềnh bồng rất thơ. Dòng sông tuổi thơ đã cho tôi rất nhiều kỷ niệm; dòng sông cho lũ trẻ chúng tôi vẫy vùng trong ánh nắng mùa hè chói chang; biết bao cổ tích mộng mơ, biết bao hò hẹn đôi bờ với những đêm trăng. Có những đôi trai gái làng đã nên chồng, nên vợ từ những cuộc hò hẹn bên bến sông thơ mộng một thời.

BT- Trường tiểu học Lương Sơn 3 (thị trấn Lương Sơn, huyện Bắc Bình) có hai điểm trường nằm ở khu phố Lương Trung và thôn Lương Bắc, hàng năm tiếp nhận hơn 367 học sinh. Tuy các điểm trường không xa về khoảng cách, nhưng lại cách trở bởi dòng sông Lũy. Mặt khác, cơ sở vật chất trường, lớp những năm trước đây còn tạm bợ. Nhất là điểm trường 2, trường tiểu học Lương Sơn 3 tọa lạc tại thôn Lương Bắc chỉ có 3 phòng học nhà cấp 4 cũ kỹ, lại phải bố trí 5 lớp học mỗi ngày, khuôn viên điểm trường 2 nhỏ hẹp, vị trí trường lớp ở sát bờ sông… nên mùa mưa lũ rất dễ xảy ra tai nạn đối với học sinh nhỏ tuổi.

Thổ Nhĩ Kỳ dọa sẽ tiến hành chiến dịch tấn công quân sự vào phía đông sông Euphrates nếu Mỹ không đáp ứng các cam kết với Ankara ở Syria.

BT- Từ thế kỷ XVII, lưu dân của chúa Nguyễn bắt đầu vào khai phá vùng đất phương Nam. Năm 1697 chúa Nguyễn Phúc Chu lập phủ Bình Thuận, vùng đất ven biển đặt làm 4 đạo: Phan Rang, Phố Hài, Phan Thiết, Ma Ly. Địa danh Phố Hài xuất xứ từ tên gọi vùng đất PaJai của người Chăm. Nơi đây có một dòng sông được gọi tên sông Cái! 

BT- Sông Dinh, đoạn chảy qua thị xã La Gi chưa đầy mươi cây số, là khúc cuối dòng trước khi hòa mình vào biển cả. Sông là mạch sống của người La Gi, nó gánh trọng trách cung cấp nước uống, nước sinh hoạt cho người dân, nước tưới cho ruộng đồng. Nó còn tạo nên cảng biển La Gi với hàng ngàn tàu thuyền công suất lớn vào ra thường nhật. Không chỉ thế, ở đôi bờ sông Dinh, triền đất phù sa màu mỡ này đã giúp một phần cuộc sống nông dân ổn định nhờ vào rau xanh, cây trái. Dưới lòng sông, tài nguyên cát xây dựng người ta hút lên bán mỗi năm mang lại lợi tức hàng tỷ đồng. Về mặt môi trường, sông Dinh như hai lá phổi điều hòa nhịp thở. Cá, tôm, chim chóc tồn tại được cũng nhờ vào dòng sông này.

BT- Con sông có một cái tên rất đẹp: sông Hiệp Đức, thuộc địa phận xã Chí Công, huyện Tuy Phong. Tuy phạm vi diện tích lưu vực và chiều dài của nó chỉ nằm vỏn vẹn trong địa bàn của một xã ven biển nhưng nó vẫn là một con sông có tên tuổi trên hệ thống bản đồ quốc gia hẳn hoi, vì xưa kia các loại ghe bầu, thứ ghe lớn ông cha ta dùng đi biển dài ngày vẫn thường xuyên bơi theo sông Hiệp Đức, vào ngay tận giữa đồng muối Chí Công để chở muối.

BT- Sông Dinh xuất phát từ núi Ông, chảy qua  Tánh Linh, Hàm Tân về thị xã La Gi rồi nhập vào biển Đông. Sông Dinh không rộng cũng không dài, nhưng có rất nhiều loại thủy sản sinh sống, những loài cá ăn đáy như: cá chình, cá chạch, cá lăng, cá bống tượng, cá trê, cá lóc, tôm càng xanh…cùng với các loài  ăn nổi như: cá trắng đuôi đỏ, mè dinh, mè hoa, chép, trôi, rô phi…

BTO- Do thói quen nên các hộ dân sống bên bờ sông Dinh, thuộc khu phố 10 và khu phố 11, phường Bình Tân, thị xã La Gi đã xả rác thải sinh hoạt, nhất là vỏ sò ra bờ sông gây ô nhiễm môi trường cũng như cản trở dòng chảy. Điều đáng nói là tình trạng trên đã diễn ra nhiều năm nay nhưng chính quyền phường Bình Tân vẫn chưa có giải pháp xử lý triệt để.

Đêm không ngủ

BT- Dòng sông Ui, sông Giêng chảy qua khu vực giáp ranh Bình Thuận trước khi đổ về lưu vực sông Dinh thuộc huyện Hàm Tân, thị xã La Gi. Hai bên lưu vực này, Công ty TNHH MTV Nhà máy Sản xuất cồn Tùng Lâm, Nhà máy bột mì Phan Thành Tâm hoạt động lâu nay. Thời gian qua, theo phản ánh của cử tri huyện Hàm Tân, thị xã La Gi, họ chưa mấy an tâm về nguồn nước sông Giêng, sông Dinh là nơi cung cấp nước sinh hoạt cho gần 130.000 dân hai huyện, thị trên và Trại giam Z30D. Sở Tài nguyên & Môi trường hai tỉnh Bình Thuận, Đồng Nai đã nhiều lần phối hợp cùng chính quyền địa phương ở khu giáp ranh giải quyết tình hình ô nhiễm môi trường, nhưng vẫn chưa dứt điểm, tình trạng ô nhiễm nguồn nước sông đôi khi vẫn còn xảy ra.

BT- Theo Bách khoa toàn thư mở Wikipedia thì sông Cà Ty là một đoạn nhánh của sông Cái, chảy qua trung tâm TP. Phan Thiết và đổ ra cửa biển Cồn Chà. Là dòng sông chuyên chở nước ngọt ra biển, nhưng dòng Cà Ty lại có đoạn nước mặn, có đoạn nước lợ. Hơn 300 năm trước, ông cha xưa tới đây sinh sống lập nghiệp, thấy điều kỳ lạ này nên hay nói “kỳ ta, kỳ ta”, lâu dần đọc trại thành “Cà Ty”.