Thu gom, xử lý rác thải trôi dạt ven biển: Vẫn còn khó khăn

“Đến hẹn” rác trôi dạt vào bờ

Lâu nay, vài khu vực bãi biển thuộc hai phường Mũi Né, Hàm Tiến, TP. Phan Thiết, rác thải ven bờ từ ngoài biển theo hướng gió trôi dạt vào hai mùa gió trên. Ô nhiễm môi trường biển gây bức xúc với khách du lịch từ xa đến, ảnh hưởng môi trường du lịch địa phương. Hay như ở bãi biển xóm 7, thôn Vĩnh Phúc, xã Vĩnh Tân, Tuy Phong, các loại rác thải sinh hoạt như hộp cơm, ống nhựa, bao ni-lon cũng thường vương vãi khắp nơi. Nạn rác thải theo sóng biển trôi dạt vào bờ cũng thường xuất hiện ở các bãi biển khác trong tỉnh. Bên cạnh ấy, rác thải tại chỗ của không ít ngư dân địa phương tạo nên nhếch nhác ở một số bãi biển.

Theo Sở Tài nguyên & Môi trường (TN & MT), rác thải từ biển trôi dạt tập trung nhiều tại các khu vực bờ biển chưa có hoạt động khai thác du lịch, bởi bãi biển tại các cơ sở du lịch hầu hết được các đơn vị này thu gom, xử lý hàng ngày. Phần lớn rác thải từ biển trôi dạt, tồn đọng tại các bờ biển chủ yếu là rác thải khó phân hủy, như ngư lưới cụ đánh bắt của ngư dân, lưới, phao xốp, bao bì ni-lon, vật dụng cao su, chai nhựa... Do đó, rất khó phân hủy và tồn lưu trong môi trường lâu, gây ô nhiễm môi trường, mất mỹ quan vùng biển ven bờ, ảnh hưởng đến môi trường du lịch trên địa bàn.

Trong những năm qua, việc thu gom rác biển, rác trên sông đã được các địa phương quan tâm, tích cực triển khai; như tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức cộng đồng trong công tác bảo vệ môi trường; giám sát bảo vệ môi trường các dự án, khu dân cư ven biển, ven sông; vận động người dân tham gia thu gom rác thải, vệ sinh bãi biển. Các địa phương tổ chức ra quân dọn dẹp rác thải dọc các bãi biển, quán triệt các cơ sở kinh doanh du lịch và du khách chấp hành việc thu gom, vứt rác thải đúng nơi quy định; yêu cầu các cơ sở du lịch phải đầu tư xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt quy chuẩn môi trường trước khi đi vào hoạt động. Tuy nhiên, việc triển khai của các địa phương còn bị động, chưa có giải pháp căn cơ để giải quyết triệt để, kịp thời lượng rác biển, rác trên sông trôi dạt vào bờ, vẫn còn tình trạng rác tấp vào bờ nhưng chưa được thu gom, xử lý kịp thời gây mất vệ sinh, mỹ quan bãi biển.

Chờ hướng xử lý

Một trong những nguyên nhân trên là không thể bố trí kinh phí ngân sách thực hiện do chưa có hướng dẫn từ các bộ, ngành về quản lý chi phí, định mức, đơn giá cho công tác thu gom rác thải trên sông, ven biển. Đơn cử trước đây, UBND TP. Phan Thiết đã ban hành Phương án số 6876/PA-UBND triển khai thu gom, xử lý rác biển trôi dạt vào bờ trên địa bàn TP. Phan Thiết. Theo đó, UBND TP. Phan Thiết đã tìm được đơn vị có đủ năng lực thực hiện là Công ty TNHH MTV Thái Hải Phượng để lập phương án thu gom rác biển theo hướng là đơn vị chuyên trách thực hiện nhiệm vụ này thường xuyên lâu dài trên dọc tuyến bờ biển từ Mũi Né đến Phú Hài. Tuy nhiên, căn cứ theo bộ định mức, đơn giá dịch vụ công ích do UBND tỉnh ban hành tại Quyết định số 21/2017/QĐ-UBND về việc quy định giá tối đa dịch vụ thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh Bình Thuận thì công tác thu gom rác biển chưa được xây dựng mã hiệu định mức tương ứng với tính chất công việc. Do đó, UBND TP. Phan Thiết chưa có cơ sở pháp lý để lập dự toán xác định chi phí cho công tác này, dẫn đến khó khăn trong việc ký kết hợp đồng với Công ty TNHH MTV Thái Hải Phượng để thực hiện.

Theo Sở TN & MT, sau khi Bộ TN & MT ban hành hướng dẫn việc thực hiện phương pháp định giá dịch vụ xử lý chất thải rắn, Sở TN & MT sẽ hoàn chỉnh, tham mưu trình UBND tỉnh ban hành quyết định về quản lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn tỉnh Bình Thuận để làm cơ sở cho các địa phương ven biển áp dụng triển khai công tác quản lý chất thải rắn, chất thải nhựa cũng như rác thải trôi dạt vào bờ biển.