Kiểm tra xử lý việc quản lý đất dự phòng ở Hàm Thuận Bắc

Từ thực trạng đất dự phòng 5%

Tổ kiểm tra 3970 của huyện Hàm Thuận Bắc cho biết: Đa số diện tích đất dự phòng 5% trên địa bàn huyện là do các hợp tác xã nông nghiệp (trước đây) quản lý một phần đất, còn lại đã phân chia đất cho xã viên sản xuất. Diện tích đất này không tập trung từng vùng, từng khu vực mà nằm rải rác, xen kẽ trong diện tích đất đã phân chia cho xã viên. Hồ sơ hình thành, sử dụng quỹ đất dự phòng của các HTXNN quản lý không còn và không lập hồ sơ bàn giao cho UBND các xã, thị trấn sau khi giải thể. Một số địa phương có hồ sơ pháp lý xác định đất dự phòng không rõ ràng, quản lý chưa chặt chẽ để các hộ dân tự ý lấn chiếm sử dụng. Quỹ đất dự phòng toàn huyện khoảng 427,88 ha, nhưng diện tích đủ cơ sở xác định là 368,98 ha. Diện tích chưa đủ căn cứ xác định đất dự phòng là 58,9 ha/153 hộ dân, do không có hồ sơ pháp lý, các HTXNN trước đây chưa lập thủ tục cho thuê đất theo quy định. Diện tích đất dự phòng đã cấp giấy CNQSDĐ cho các hộ dân trước khi các HTXNN giải thể, nhưng khi bàn giao cho UBND các xã, thị trấn quản lý lại thống kê là đất dự phòng. Ngoài ra, UBND các xã, thị trấn không thực hiện đấu giá thuê đất dự phòng theo đúng quy định mà trực tiếp ký hợp đồng cho các hộ dân thuê đất để sản xuất. Khi cho thuê đất dự phòng không xác định cụ thể vị trí đất để tính đơn giá thuê đất theo quy định. Hình thức hợp đồng cho thuê đất chưa tuân thủ theo mẫu quy định, nội dung đơn giản và tính pháp lý hợp đồng chưa chặt chẽ. Có một số trường hợp loại đất dự phòng cho thuê không đúng với hiện trạng sử dụng đất. Nhiều hộ dân thuê đất dự phòng không có hiệu quả đã bỏ hoang, không nộp tiền thuê đất, nhưng chính quyền địa phương không thông báo chấm dứt hợp đồng cho thuê đất.  

Đến các giải pháp quản lý

Để quản lý, sử dụng tốt quỹ đất dự phòng, UBND huyện Hàm Thuận Bắc đã chỉ đạo các ngành chức năng huyện phối hợp với chính quyền địa phương tiến hành rà soát lại từng danh mục công trình xây dựng trên đất dự phòng để lập hồ sơ đề nghị UBND tỉnh điều chỉnh đưa ra khỏi diện tích đất dự phòng 5% và chuyển sang đất phi nông nghiệp. Tiếp tục giữ nguyên hợp đồng cho các hộ dân thuê đất dự phòng cho đến hết thời hạn và thanh lý, ký lại hợp đồng mới theo đúng quy định.

Đối với diện tích đất dự phòng 47,13 ha/142 hộ dân đã ký biên bản thừa nhận đất 5% thì yêu cầu phải ký hợp đồng thuê đất. Tăng cường quản lý, theo dõi chặt chẽ 18,55 ha đất dự phòng đã giao cho Ban chỉ huy quân sự, các đoàn thể sản xuất, nhằm tránh tình trạng bị lấn chiếm đất trái phép. Các xã, thị trấn tập trung tuyên truyền, vận động các hộ dân tự giác tháo dỡ các công trình xây dựng trái phép trên đất dự phòng hoặc trả lại đất nông nghiệp tại vị trí khác tương ứng. Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai huyện tiến hành kiểm tra, đề xuất thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp đất dự phòng cho các hộ dân và tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của các đơn vị, cá nhân có liên quan.

Các trường hợp thuê đất dự phòng mà không nộp tiền thuê đất thì thông báo chấm dứt hợp đồng thuê đất và lập thủ tục cho các hộ khác thuê đất. Diện tích chưa đủ căn cứ xác định đất dự phòng thì tiếp tục kiểm tra, xác minh, làm việc với người sử dụng đất để đưa vào hồ sơ quản lý. Phòng Tài nguyên - Môi trường huyện thường xuyên hướng dẫn các xã, thị trấn tổ chức đấu thầu, cho thuê đất dự phòng theo đúng quy định của pháp luật.  

TuẤn Anh