Vụ tranh chấp chia tài sản: Xem xét lại bản án theo thủ tục giám đốc thẩm

Ông Nguyễn Trọng Mỹ (SN 1955) và bà Nguyễn Thị Tiểu Long (SN 1965), sống chung với nhau từ năm 2001 tại Tân An (Hàm Tân cũ), nay là phường Tân An (La Gi). Hai người có một con chung. Năm 2004, ông  Mỹ đến thôn Lập Đức, xã Tân Lập, huyện Hàm Thuận Nam sinh sống và làm ăn còn bà Long  cùng con sống ở Tân An. Thời gian này, ông Mỹ nhờ ông Hồ Ngọc Tấn nhận chuyển nhượng của ông Nguyễn Thanh Vân diện tích đất do ông Vân khai hoang khoảng 5 ha tại Lập Đức, Tân Lập với số tiền 7,5 triệu đồng. Khoảng từ tháng 9/2006 đến tháng 1/2009 ông Mỹ sống chung với bà Lê Thị Sen tại thôn Lập Đức, xã Tân Lập. Đến ngày 17/2/2009, ông Mỹ và bà Long đến UBND phường Tân An đăng ký kết hôn. Tháng 5/2009 bà Long bán nhà ở La Gi về Tân Lập sống chung với ông Mỹ. Ở khoảng 5 tháng thì hai người phát sinh mâu thuẫn, bà Long thuê nhà ở riêng.

Năm 2011 và 2014, bà Long có đơn khởi kiện đến Tòa án nhân dân Hàm Thuận Nam yêu cầu giải quyết ly hôn, nuôi con và chia tài sản chung với ông Mỹ. Do Tòa án nhân dân thị xã La Gi có quyết định huỷ kết hôn trái pháp luật giữa bà Long với ông Mỹ nên bà xin rút yêu cầu khởi kiện ly hôn tại Tòa án Hàm Thuận Nam. Về nuôi con bà yêu cầu được tiếp tục nuôi con và đề nghị ông Mỹ cấp dưỡng mỗi tháng 2 triệu đồng đến khi con trưởng thành. Về tài sản bà yêu cầu chia tài sản chung bao gồm các diện tích đất: 34.657 m2, đứng tên ông Mỹ đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng (sổ đỏ) và 87.643 m2 chưa được cấp “sổ đỏ”. Bản án sơ thẩm không chấp nhận yêu cầu của bà Long chia diện tích đất đã được cấp “sổ đỏ”. Đối với diện tích đất chưa được cấp “sổ đỏ”, tạm giao cho bà Long được quyền sử dụng 35.225 m2, ông Mỹ 52.418 m2. Cả hai người đều có đơn kháng cáo bản án sơ thẩm. Tại phiên xét xử phúc thẩm, Tòa tuyên y án bản án sơ thẩm. Ông Mỹ trình bày: trong phần diện tích chưa có “sổ đỏ” có 25.000 m2 của ông Nguyễn Trọng Thành (em ruột ông Mỹ) mua của ông Lê Văn Hợi vào năm 2008, do bà Lê Thị Sen (lúc đó như là chị dâu của ông Thành) đứng ra trả tiền cho ông Hợi, có giấy nhượng đất viết tay đề ngày 24/5/2008. Việc tòa án nhập diện tích 25.000 m2 này vào số đất chưa có “sổ đỏ” để chia cho bà Long là xâm hại quyền lợi của ông Thành và bà Sen. Theo kết quả  xác minh với các nhân chứng, người có nghĩa vụ, quyền lợi liên quan và kiểm tra thực địa, Ban Pháp chế kiến nghị hai bản án của các cấp tòa đã nhận định và quyết định chưa đủ cơ sở thuyết phục. Trong đó, chưa xem xét đầy đủ các chứng cứ tình tiết khách quan của vụ án và có vi phạm nghiêm trọng trong thủ tục tố tụng. Diện tích ghi trong giấy sang nhượng đất khai hoang viết tay ngày 15/11/2004 do bà Long cung cấp cho tòa khoảng hơn 5 ha và đơn xin khai hoang đất trồng rừng ngày 10/4/2003 của ông Vân là khoảng 5 ha. Đến khi giải quyết tranh chấp, theo chỉ dẫn của nguyên đơn tòa đã đo đạc, thẩm định diện tích đất nói trên với diện tích là 87.643 m2. Tuy nhiên cả hai cấp tòa chưa xác minh làm rõ nguồn gốc thực tế và tính pháp lý của của diện tích đất tăng lên là không phù hợp với thực tế.

Để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của ông Mỹ và những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan Ban Pháp chế đã kiến nghị Đoàn đại biểu Quốc hội đơn vị Bình Thuận xem xét, kiến nghị Chánh án TAND cấp cao tại TP. Hồ Chí Minh xem xét lại bản án phúc thẩm của TAND Bình Thuận vụ tranh chấp trên theo thủ tục giám đốc thẩm. 

Như Nguyễn