Thế giới lo ngại khả năng Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran

Động thái này diễn ra sau khi Tổng thống Mỹ nhiều lần tuyên bố sẽ hủy bỏ thỏa thuận hạt nhân với Iran khiến nhiều đồng minh của Mỹ cũng như cộng đồng quốc tế lo ngại.

                

Tổng thống Mỹ Donald    Trump dọa rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran. Ảnh: AP

Trong một bài phát biểu tại một hội nghị ở thủ đô Roma (Italy), ông Amano nhấn mạnh, Iran đang thực thi các cam kết liên quan tới hạt nhân được nêu trong thỏa thuận hạt nhân.

Một báo cáo của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế hồi tháng trước cũng khẳng định Iran tuân thủ cam kết trong chương trình hạt nhân, đó là đóng băng một số hoạt động hạt nhân của Iran.

Động thái này diễn ra khi dự kiến ngày 12/10 tới Tổng thống Mỹ Donald Trump dự định hủy bỏ thỏa thuận hạt nhân với Iran với lý do Iran không tuân thủ đúng “tinh thần” của thỏa thuận. Động thái này này khiến nhiều nước lo ngại.

Phát biểu với báo giới tại Berlin, Ngoại trưởng Đức Sigmar Gabriel bày tỏ lo ngại khả năng Tổng thống Donald Trump sẽ tuyên bố rút khỏi thỏa thuận hạt nhân lịch sử nhằm mở đường cho việc tiến hành các biện pháp kiềm chế chương trình hạt nhân Iran.

Người đứng đầu ngành ngoại giao Đức nhấn mạnh, nước này sẵn sàng gia tăng sức ép lên Iran thông qua các biện pháp hòa bình, song“không muốn chứng kiến thỏa thuận này bị tổn hại”.

“Mối quan tâm của chúng tôi là tình hình sẽ tồi tệ hơn nếu Mỹ hủy bỏ thỏa thuận hạt nhân của Iran. An ninh không những xấu đi mà nguy hiểm hơn là chúng ta có thể đối mặt với khả năng Iran tham gia phát triển vũ khí hạt nhân, và tạo ra nguy cơ quân sự mới trong việc chế tạo vũ khí hạt nhân”, ông Gabriel nói.

Cùng ngày, người phát ngôn Tổng thống Nga Vladimir Putin, Dmitry Peskov cảnh báo, nếu Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran, chắc chắn sẽ kéo theo những hậu quả nặng nề.

“Tổng thống Putin đã nhắc lại tầm quan trọng của thỏa thuận hiện tại đối với cái gọi là hồ sơ hạt nhân của Iran, và việc một quốc gia quan trọng như Mỹ rút khỏi thỏa thuận, chắc chắn sẽ dẫn đến hậu quả tiêu cực”, ông Peskov nói.

Trung Quốc cùng ngày cho biết, nước này hy vọng thỏa thuận hạt nhân Iran sẽ không bị ảnh hưởng vì thỏa thuận này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hòa bình, sau khi một quan chức cao cấp của Mỹ tiết lộ Tổng thống Donald Trump nhiều khả năng sẽ hủy bỏ thỏa thuận này.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Doanh nói: “Chúng tôi từng nhiều lần nhấn mạnh rằng, thỏa thuận hạt nhân Iran là một biểu hiện của chủ nghĩa đa phương trong cộng đồng quốc tế và là một ví dụ điển hình về cách giải quyết vấn đề một cách hòa bình thông qua đàm phán.

Thỏa thuận hạt nhân Iran đóng vai trò tích cực và quan trọng trong việc đảm bảo không phổ biến vũ khí hạt nhân và bảo vệ hòa bình, ổn định ở Trung Đông. Chúng tôi hy vọng rằng thỏa thuận hạt Iran có thể tiếp tục được thực hiện nghiêm túc”.

Trong khi đó, Tư lệnh Lực lượng vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC), Tướng Mohammad Ali Jafari cảnh báo Mỹ rằng các lực lượng quân đội Mỹ trong khu vực sẽ bị trả đũa nếu Mỹ coi Lực lượng vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran là nhóm khủng bố và áp đặt các lệnh trừng phạt mới.

Ông Ali Jafari nêu rõ, hành động thù địch của Mỹ sẽ bị coi là vi phạm thỏa thuận hạt nhân mà Iran đã ký với nhóm P5+1, đồng thời cho rằng Iran sẽ coi đó là cơ hội để phát triển "các chương trình tên lửa và phòng thủ trong khu vực".

Tổng thống Mỹ Donald Trump dự kiến sẽ có bài phát biểu vào ngày 12/10, trong đó phác thảo một chiến lược lớn hơn nhằm đối phó với Iran và công bố việc hủy bỏ thỏa thuận hạt nhân. Động thái này sẽ đánh dấu bước đi đầu tiên trong tiến trình dẫn đến việc tiếp tục các biện pháp trừng phạt của Mỹ đối với Iran.

Năm 2015, Iran và Nhóm P5+1 đã kí một thỏa thuận lịch sử Kế hoạch Hành động Toàn diện chung (JCPOA). Theo đó, Iran sẽ ngừng chương trình phát triển hạt nhân để đổi lại các nước phương Tây dỡ bỏ cấm vận với nước Cộng hòa Hồi giáo này.

Vũ Anh Tuấn/VOV