Nhà báo và mạng xã hội

                

Định hướng dư luận vụ cá mập.

Bằng sự nhanh nhạy của nghề nghiệp, khả năng xử lý thông tin, mỗi nhà báo có thể tìm thấy trong hàng triệu tin tức chia sẻ trên MXH, không ít những chủ đề nào đó cho bài viết của mình. Sau khi hoàn thành tin, bài, các nhà báo cũng như không ít báo đã lập các trang, facebook cá nhân chia sẻ trên đó, để sức lan tỏa của các thông tin được mạnh mẽ. Chưa kể những bình luận phía dưới về nội dung tin, bài đó, có những bình luận còn cung cấp thêm những thông tin liên quan. Điều này có tác dụng phản hồi trở lại những thông tin với nhà báo và cơ quan báo chí. Nhiều vấn đề, sự kiện được xã hội quan tâm, được bàn luận sôi nổi trên các trang MXH chính là dư luận xã hội mà báo chí quan tâm và muốn nắm bắt. Cũng nhờ mạng xã hội mà một số vụ việc đã được các cơ quan chức năng vào cuộc, như gần đây các vụ cấp phép ở Cục Nghệ thuật biểu diễn (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) khiến cục trưởng phải thuyên chuyển đi nơi khác, một số nơi bổ nhiệm cán bộ chưa đúng quy trình, một số vụ bạo hành trẻ em… Ngay ở Bình Thuận vụ bẻ hoa của 1 phó giám đốc sở, những sai phạm của quản tài viên trong vụ thi hành án ở Trường Thanh Nguyên, một số vụ khai thác cát trái phép cũng nhờ sự phát hiện của MXH mà các cơ quan chức năng đã vào cuộc.

Tuy nhiên, MXH cũng là con dao 2 lưỡi. Những gì chúng ta xem trên mạng chỉ đơn thuần là thông tin mang tính cá nhân, nó có thể là những thông tin hay, chính xác, thông tin có giá trị, nhưng cũng có thể chỉ là những “tin vịt” nhằm chia sẻ (like) hay  trò đùa nào đó mà do suy nghĩ hạn hẹp hay không loại trừ trong đó có cả bàn tay của những thế lực thù địch muốn lợi dụng phạm vi tác động lớn của MXH để chống phá sự nghiệp đổi mới của Đảng và Nhà nước ta. Những thế lực này, với tư cách thành viên của các trang MXH, đưa lên mạng những lời lẽ bình luận không khách quan hoặc thông tin sai sự thật, thậm chí bịa đặt, nhằm gây nhiễu loạn thông tin, bôi nhọ hình ảnh, nói xấu chế độ… Vì thế khi khai thác thông tin MXH, các nhà báo cần thận trọng. Nếu không xác minh, kiểm chứng từ các ngành, cơ quan chức năng và tận mắt nhìn thấy sự việc sẽ sa đà vào những thông tin không chính xác, thậm chí vi phạm đạo đức nghề nghiệp báo chí. Mới đây thôi, vụ xác người treo cổ trong rừng cây ở tận Tây Ninh, nhưng trên MXH lại viết là ở Thác Bà, Tánh Linh và vụ cá mập vào bờ biển Mũi Né, Phan Thiết… đã gây hoang mang dư luận, ảnh hưởng không nhỏ đến tình hình an ninh trật tự trên địa bàn. Báo Bình Thuận, cũng như một số nhà báo ở địa phương đã kịp thời thông tin lại trên báo, trang facebook của mình để chấn chỉnh, định hướng dư luận.

Theo chúng tôi, khi tham gia MXH, các nhà báo cần dẫn nguồn từ các báo chính thống, bởi thực tế nhiều người dùng MXH chia sẻ những trang báo không chính thống rất nhiều. Mỗi nhà báo cần nâng cao trách nhiệm, trau dồi kiến thức và kỹ năng tác nghiệp trong môi trường số, trên hết là nâng cao đạo đức làm báo trong môi trường MXH. Cần nâng cao vai trò của lãnh đạo cơ quan chủ quản, lãnh đạo cơ quan báo chí, nhất là báo mạng điện tử phải chỉ đạo sao cho phóng viên viết đúng theo tôn chỉ, mục đích của tờ báo mình, sử dụng tin, bài cần có sự kiểm tra, xác minh chính xác.

Kết thúc bài viết này, xin dẫn lời Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Hoàng Vĩnh Bảo: “Trong bối cảnh thế giới có nhiều biến động phức tạp, việc quản trị thông tin (như cách thu thập thông tin; sử dụng thông tin đó như thế nào; có nhằm mục đích đem lại những thông tin chân thực, nhiều chiều tới độc giả, khán giả hay không...) đặt ra yêu cầu phải có được đội ngũ những nhà báo có đạo đức và bản lĩnh nghề nghiệp. Các nhà báo luôn phải học hỏi, nâng cao những kỹ năng trong hoạt động báo chí truyền thông hiện đại, đồng thời cũng phải luôn ý thức được sứ mệnh cao cả của một nhà báo chân chính”.

Hà Thu Thủy