Theo số liệu thống kê tại hội nghị, đến tháng 5/2017, cả nước có hơn 824 mỏ cát, sỏi được cấp phép. Đánh giá của Bộ Công an nhận định, thời gian qua, mặc dù các cơ quan quản lý nhà nước đã tăng cường nhiều biện pháp quản lý nhằm siết chặt công tác quản lý trong hoạt động khai thác, kinh doanh tài nguyên cát sỏi nhưng ở nhiều địa bàn các đối tượng vẫn lén lút hoạt động trái phép gây sạt lở mất đất canh tác. Thậm chí, ở nhiều địa phương, các đối tượng khai thác cát trái phép còn dùng bạo lực đe dọa, tranh giành địa bàn, phương tiện để khai thác trái phép và đối phó với cơ quan chức năng.
 Hội Nghị trực tuyến tại điểm cầu Bình Thuận |
“Với tình hình khai thác cát như hiện nay thì nguồn tài nguyên này ở nước ta sẽ sớm cạn kiệt và gây ra tình trạng sói mòn, sạt lở bờ sông, làm thay đổi dòng chảy tự nhiên, thất thoát tài nguyên, tác động xấu đến các công trình ven bờ, gây nguy hiểm đến tính mạng, tài sản của người dân sinh sống ở khu vực liền kề, mất an ninh trật tự, gây bức xúc trong nhân dân”, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình chỉ rõ.
Báo cáo của Bộ Công an cho thấy, sau gần 1 năm thực hiện Kế hoạch số 102 của Bộ Công an, lực lượng Công an đã phát hiện bắt giữ và xử lý trên 4.300 vụ với gần 2.920 đối tượng khai thác cát trái phép, tịch thu trên 1.000 phương tiện, thiết bị, tổng số tiền nộp phạt hơn 41 tỉ đồng, khởi tố 2 vụ vi phạm quy định về khai thác tài nguyên. Riêng qua 3 tháng thực hiện Kế hoạch 69, Công an các đơn vị địa phương đã phát hiện, bắt giữ, xử lý 3.282 vụ, bằng 75% so với tổng số vụ việc cả năm 2016; xử lý vi phạm hành chính 17,2 tỷ đồng; tịch thu 32 tàu, thuyền hút cát và 22.902,9m3 cát.
Khai thác cát trái phép tại xã Hồng Sơn. |
Theo Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quý Vương, do các địa phương đều đã tăng cường các biện pháp đấu tranh nên tình hình khai thác cát trái phép đã giảm đi, một số địa bàn trọng điểm đã được kiếm soát. Tuy nhiên, các đối tượng vẫn lén lút hoạt động. Thủ đoạn hoạt động khai thác cát trái phép thường vào ban đêm, lợi dụng các ngày nghỉ lễ. Có nơi các đối tượng khai thác cát trái phép dùng bạo lực đe dọa, tranh giành địa bàn, phương tiện để khai thác cát trái phép và đối phó với cơ quan chức năng. Thừa nhận tình trạng này, Bộ Giao thông Vận tải lý giải, do công tác quản lý, thăm dò, cấp phép khai thác mỏ vật liệu trên các tuyến hàng hải, đường thủy nội địa quốc gia tại một số địa phương chưa tuân thủ đầy đủ theo quy định của pháp luật về giao thông đường thủy dẫn đến có sự chồng lấn giữa dự án nạo vét luồng và dự án khai thác mỏ cát của địa phương. Cơ quan chức năng cũng chưa kiểm soát được các phương tiện tham gia thi công gây nên tình trạng lộn xộn trong giao thông đường thủy. Bên cạnh đó, do nhu cầu về xây dựng rất lớn trong khi chưa có vật liệu thay thế mà vẫn phải dùng cát là chính, từ đó giá cát liên tục tăng; điều này càng khiến cho các đối tượng vi phạm khai thác cát bằng mọi giá.
Tại Bình Thuận, trên địa bàn tỉnh hiện nay có 18 giấy phép khai thác khoáng sản thông thường làm vật liệu xây dựng còn thời hạn khai thác. Trong đó, có 12 giấy phép khai thác cát xây dựng và 6 giấy phép khai thác cát bồi nền. Các giấy phép đi vào hoạt động khai thác được UBND tỉnh chỉ đạo kiểm tra, giám sát thường xuyên, kịp thời chấn chỉnh các sai phạm; đối với các giấy phép chưa đi vào hoạt động khai thác, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường đôn đốc khẩn trương hoàn tất các thủ tục để tiến hành khai thác nhằm đáp ứng nhu cầu xây dựng ở địa phương.
Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình yêu cầu trong thời gian tới các bộ, ngành, địa phương cần thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật hiện hành, các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ liên quan đến hoạt động khai thác, kinh doanh cát sỏi. Trong đó, Bộ Giao thông vận tải chỉ đạo các lực lượng chức năng tăng cường kiểm tra các phương tiện giao thông đường thủy, tiếp tục dừng cấp mới giấy phép các dự án xã hội hóa nạo vét, duy tu tuyến luồng hàng hải, không gia hạn hoặc cấp lại giấy phép đã hết hạn đối với các dự án này. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với các bộ, ngành liên quan xem xét, đánh giá tình trạng biển xâm thực, nghiên cứu, lập phương án sử dụng nguồn cát nhiễm mặn được thu hồi từ các dự án nạo vét để bồi đắp vào các khu vực bị biển xâm thực; tăng cường các biện pháp bảo đảm an toàn, phát triển bền vững khu vực bị ảnh hưởng từ việc khai thác cát. Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn các địa phương lập thăm dò, quy hoạch, khai thác cát sỏi, khắc phục những bất cập hiện nay; phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành liên quan trong việc kiểm tra, giám sát hoạt động nạo vét, khơi thông luồng, kết hợp thu hồi cát, đề xuất các biện pháp tăng cường quản lý dự án, nhất là dự án gây bức xúc dư luận nhân dân. Ngoài ra, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình yêu cầu Bộ Công an mở các đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm trong lĩnh vực này, chỉ đạo công an các địa phương phối hợp với các cơ quan tăng cường kiểm tra, xử lý đối với các hoạt động khai thác cát trái phép, trường hợp vi phạm chuyển cơ quan điều tra xử lý hình sự.
QT
.jpg "Phát hiện người đàn ông tử vong trong rừng keo")
