Thiên tai ngày càng cực đoan, dị thường và trái quy luật 

Những con số chua xót

Số liệu từ Ủy ban quốc gia ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn: Chỉ tính trong 5 tháng đầu năm 2020, cả nước đã xảy ra gần 700 sự cố, thiên tai, làm chết 142 người, mất tích 56 người, hư hỏng gần 30.000 căn nhà và hàng ngàn ha lúa, hoa màu bị hư hại. Riêng tại Bình Thuận, Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh cho biết: Từ đầu năm đến nay đã xảy ra 26 vụ tai nạn, sự cố trên biển, làm chết và mất tích 14 người. Nguyên nhân một phần được xác định do việc kiểm định, kiểm tra chất lượng tàu thuyền của ngư dân hoạt động trên biển chưa chặt chẽ. Nhiều tàu cá đi biển bị phá nước, hỏng máy, sự cố xảy ra liên tục. Người rơi xuống biển chết, mất tích nhiều mà không rõ nguyên nhân, không điều tra, xử lý nghiêm với các tàu cá vi phạm.

Ở trên đất liền, lốc xoáy, triều cường và nắng hạn đã gây ra nhiều thiệt hại về kinh tế, đời sống của nhân dân. Có thể dẫn chứng, trên địa bàn Bình Thuận trong 5 tháng đầu năm, tình hình nắng hạn đã gây thiếu nước sinh hoạt và sản xuất cho nhân dân trong tỉnh. Trên 15.000 ha lúa buộc phải cắt giảm sản xuất và 26.000 hộ dân thiếu nước sinh hoạt. Đứng vào thế khó ấy, hiện các địa phương đang vận động chia sẻ, người dân lấy nước từ các hộ xung quanh, điểm cấp nước miễn phí để khắc phục khó khăn tạm thời.

Mặt khác, các đơn vị chức năng triển khai ra quân nạo vét, phát dọn, tu bổ hệ thống kênh mương, tận dụng mọi nguồn nước để chống hạn. Ngay sau khi thiên tai xảy ra, UBND tỉnh đã chỉ đạo kịp thời công tác khắc phục hậu quả, kiểm tra, xác minh, đánh giá mức độ thiệt hại, huy động tối đa các nguồn lực hiện có của các địa phương để kịp thời hỗ trợ cho người dân vùng thiệt hại, giúp bà con ổn định cuộc sống. Chỉ tính riêng trong năm 2019, tổng số tiền được chi hỗ trợ khắc phục thiên tai cho người dân trên địa bàn tỉnh gần 77 tỷ đồng, từ nguồn Trung ương hỗ trợ, ngân sách tỉnh và nguồn quỹ phòng, chống thiên tai. 

Hạn chế rủi ro

Tại hội nghị trực tuyến toàn quốc về phòng, chống thiên tai mới đây, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh: Việt Nam là 1 trong 5 nước chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi biến đổi khí hậu. Thiên tai diễn biến ngày càng cực đoan, dị thường và trái quy luật. Do đó, chúng ta cùng xác định, quán triệt công tác phòng, chống thiên tai là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục, hết sức khó khăn, phức tạp. Còn theo nhận định của Tổng cục Khí tượng thủy văn, mùa bão năm nay trên khu vực biển Đông có xu hướng hoạt động muộn hơn. Do vậy, tình trạng ít mưa và khô hạn còn tiếp diễn cho tới cuối tháng 5/2020. Tình hình thời tiết, thủy văn ở Bình Thuận sẽ có những diễn biến phức tạp, khó lường do tác động cực đoan của biến đổi khí hậu.

                

Triều cường gây sạt lở bờ biển ở Tiến    Thành (Phan Thiết).

Chính vì những tác động không mong muốn có thể xảy ra đó, ông Nguyễn Hùng Tân - Chánh Văn phòng Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và TKCN tỉnh lưu ý: Phải đặt yêu cầu phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai ở vị trí quan trọng trong quy hoạch, kế hoạch phát triển của các ngành, địa phương theo hướng kết hợp đa mục tiêu, thích ứng với đặc điểm của từng vùng và xu hướng biến đổi khí hậu, hạn chế tối đa việc gia tăng rủi ro thiên tai. Các địa phương phải phối hợp với các cấp xã kiểm tra, rà soát những vùng trọng điểm xung yếu, vùng thường xuyên xảy ra thiên tai, sạt lở bờ biển để chủ động xử lý, đối phó kịp thời. Rà soát phương án, kế hoạch sơ tán, di dời dân cư ở vùng ven biển chịu ảnh hưởng trực tiếp của bão, áp thấp nhiệt đới và vùng ảnh hưởng của lũ, ngập lụt.

Đặc biệt, để giảm thiểu tối đa thiệt hại do tai nạn trên biển, các địa phương ven biển phối hợp với Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh và Chi cục Thủy sản rà soát, kiểm tra, quản lý tốt các tàu thuyền đi ra biển không đủ trang thiết bị như phao cứu sinh, máy bộ đàm, đăng kiểm theo quy định. Mặt khác, nắm chắc thông tin liên lạc, kêu gọi vào bờ khi có thiên tai, sự cố trên biển. Kiểm tra, rà soát phương án, kế hoạch sắp xếp neo đậu, kéo tàu thuyền lên bờ và di dời tàu thuyền khi có thiên tai xảy ra, đảm bảo an toàn về tính mạng và tài sản cho người dân. Hiện tại, với tình hình hạn hán đang diễn ra khắc nghiệt, Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi cần tính toán cân đối nguồn nước để ưu tiên chống hạn, cấp nước sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp cho người dân các địa phương.

KiỀu HẰng