Phải chăng sáng kiến cải cách đã cạn?

11 năm xếp hạng PCI, Bình Thuận khá thăng trầm: từ xuất phát điểm năm 2006 với thứ hạng 30, sau 3 năm liên tiếp (2007 - 2009) thăng hạng lên vị trí thứ 11, là 3 năm liên tục (2010 - 2012) sa xuống thứ hạng 47, năm 2013 PCI Bình Thuận có bước nhảy vọt tăng 25 bậc lên thứ hạng 22/63.

Từ đó đến nay, như đã nói trên, PCI Bình Thuận chững lại và giảm dần từng năm.

Phải chăng sáng kiến cải cách đã cạn, dư địa cải cách cũng đã cạn? Những lĩnh vực dễ cải cách thì chúng ta đã làm rồi, còn lại là các rào cản rất khó vượt qua mà người ta gọi là “khúc xương của cải cách”.

Sẽ có hội nghị để mổ xẻ, phân tích vì sao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh của Bình Thuận chững lại. Nhưng trên bình diện chung cả nước, bên cạnh nhiều chỉ số được cải thiện, một xu hướng đáng lo ngại là chi phí không chính thức không giảm mà tăng qua từng năm: từ 50% (năm 2013) lên 64,5% (năm 2014) và 66% (năm 2015).

Có 65% doanh nghiệp cho biết tình trạng nhũng nhiễu khi giải quyết thủ tục hành chính cho doanh nghiệp là phổ biến. Có hơn 11% doanh nghiệp cho biết chi phí không chính thức chiếm tới hơn 10% tổng doanh thu của họ. Theo ông Vũ Tiến Lộc (Chủ tịch VCC) thì: Chi phí không chính thức là nỗi đau nhức nhối trong môi trường đầu tư kinh doanh ở Việt Nam.

Tại hội nghị xúc tiến đầu tư vào Bình Thuận hồi tháng 9 năm ngoái, con số thu hút được 1.156 dự án đầu tư trong và ngoài nước, với tổng vốn 7 tỷ đô la Mỹ được công bố. Nhiều nhà đầu tư tỏ ra phấn khởi, lạc quan khi cùng với sân bay và cảng biển thì đầu năm 2017 Chính phủ sẽ khởi công các tuyến cao tốc Dầu Giây – Phan Thiết và Nha Trang – Phan Thiết.

Nhưng còn nhiều điểm yếu như: tiêu chí “đào tạo lao động”, chất lượng nguồn nhân lực nằm trong nhóm trung bình thấp của cả nước. Hoặc “tiếp cận đất đai” vẫn khó khăn, ách tắc trong đền bù giải phóng mặt bằng. Khảo sát PCI 2014 có 57,4% doanh nghiệp ở Bình Thuận cho rằng: hiện tượng nhũng nhiễu khi giải quyết thủ tục cho doanh nghiệp còn phổ biến.

Tại kỳ họp Quốc hội đang diễn ra, có đại biểu ví von: “Mời gọi các nhà đầu tư nhưng trên rải thảm, dưới rải đinh, nhà đầu tư tuy đi trên thảm, nhưng vẫn nhức nhối vì hàng đinh ở dưới”. Ý đại biểu muốn nói: chủ trương thì tốt, nhưng người thi hành công vụ nhũng nhiễu, vòi vĩnh, làm khó doanh nghiệp.

Nếu không phải đã hài lòng với một vị trí trong top khá năm thứ 3 liên tiếp, thì Bình Thuận còn nhiều việc phải làm để cải thiện chỉ số PCI của mình.

K.N